Jeziora Wysp Owczych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Według różnych źródeł na Wyspach Owczych istnieje ponad 800 jezior, a wliczając zbiorniki mniejsze niż 300 może być ich nawet 2500[1]. Około 266 z nich zostało oficjalnie nazwanych. Najwięcej jezior znajduje się na większych, południowych wyspach: Suðuroy oraz Sandoy, nieco mniej na Eysturoy, Streymoy i Vágar[1]. Na ostatniej z nich mieszczą się dwa największe naturalne zbiorniki: Sørvágsvatn oraz Fjallavatn[2]. Kilka mniejszych leży na: Borðoy, Fugloy, Hestur, Kalsoy, Kunoy, Nólsoy, Svínoy i Viðoy, zaś na pozostałych nie ma żadnego[1]. Większość jezior ma pochodzenie polodowcowe, są jednak także jeziora przybrzeżne, a niektórzy autory wskazują także pochodzenie tektoniczne niektórych zbiorników[1]. Jeziora wykorzystywane są także w celach rekreacyjnych oraz przy hodowli ryb.

Lista jezior[edytuj | edytuj kod]

Dziewięć największych jezior[edytuj | edytuj kod]

Największymi pod względem powierzchni jeziorami są[1][2][3][4][5]:

LP Nazwa Wyspa Typ Powierzchnia Głębokość maks. Wysokość
1. Sørvágsvatn Vágar polodowcowe 3,57 km² 59 m 32 m n.p.m.
2. Fjallavatn Vágar polodowcowe 1,03 km² 45 m 92 m n.p.m.
3. Sandsvatn Sandoy przybrzeżne 0,82 km² 5 m 2 m n.p.m.
4. Toftavatn Eysturoy polodowcowe 0,52 km² 22 m 15 m n.p.m.
5. Leynavatn Eysturoy polodowcowe 0,18 km² 33 m 63 m n.p.m.
6. Kirkjuvatn Suðuroy polodowcowe 0,17 km² ? 93 m n.p.m.
7. Stóravatn Sandoy przybrzeżne 0,15 km² 1,8 m 26 m n.p.m.
8. Vatnsnes Suðuroy polodowcowe 0,15 km² ? 176 m n.p.m.
9. Gróthúsvatn Sandoy przybrzeżne 0,14 km² ? 4 m n.p.m.

Pozostałe jeziora[edytuj | edytuj kod]

Największe na archipelagu jezioro Sørvágsvatn
Sandsvatn - największe jezioro przybrzeżne
Toftavatn
Wybrzeże Leynavatn w 1898 lub 1899 roku
Kirkjuvatn
Gróthúsvatn
Vatnið w Vágur
Ryskivatn - pierwsze jezioro na Wyspach Owczych, które wykorzystała elektrownia SEV (1921)
Eiðisvatn największy zbiornik sztuczny na Wyspach Owczych

Eysturoy[edytuj | edytuj kod]

Hestur[edytuj | edytuj kod]

Nólsoy[edytuj | edytuj kod]

Sandoy[edytuj | edytuj kod]

Streymoy[edytuj | edytuj kod]

Suðuroy[edytuj | edytuj kod]

Vágar[edytuj | edytuj kod]

Zbiorniki sztuczne[edytuj | edytuj kod]

Prócz jezior naturalnych na Wyspach Owczych są także zbiorniki sztuczne, służące głównie za rezerwuary wody pitnej oraz do pozyskiwania energii elektrycznej[6]. Największym zbiornikiem jest Eiðisvatn[2]. Dawniej było ono naturalnym jeziorem o wielkości 0,47 km², jednak zostało powiększone do 1,14 km² i obecnie, od 28 kwietnia 1987 wykorzystywane jest przez elektrownię firmy SEV[2][7].

LP Nazwa Wyspa Powierzchnia Wysokość
1. Eiðisvatn Eysturoy 1,14 km² 4 m n.p.m.
2. Mýrarnar Streymoy 0,58 km² ?
3. Frammi á Vatni Streymoy 0,41 km² ?

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Lis E. Mortensen. The Geology and Physical Geography of some Lakes in the Faroe Islands. „Annales Societatis Scientiarum Færoensis Supplement”. 36, s. 14 - 27, 2002. Tórshavn: Societas Scientiarum Færoensis. ISSN 0365-6772. (ang.). 
  2. a b c d Størstu vøtn. Umhvørvisstovan. [dostęp 2016-01-21]. (far.).
  3. J. Rasmussen: The Faroe Islands: geology. W: The Physical Environment of the Faeroe Islands. G.K. Rutherford (red.). Haga-Boston-Londyn: Dr W. Junk Publishers, 1982, s. 31. DOI: 10.1007/978-94-009-7977-2_3. ISBN 978-94-009-79-79-6. [dostęp 2016-01-21]. (ang.).
  4. Hans Pauli Joensen. Bioindicators for environmental radioactivity. Studies in the Faroe Islands.. „NKS-B Summary Seminar”, 2005-10-26. Tartu: Estonian Radiation Protection Centre. [dostęp 2016-01-21]. (ang.). 
  5. Kortal.fo. [dostęp 2016-01-21]. (far.).
  6. Środowisko przyrodnicze. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owcze: Przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT Tramp, 2003, s. 13. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
  7. Eiði 1, 2, 3 og 4. SEV. [dostęp 2016-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-29)]. (far.).