Bytyń Wielki
53°16′36″N 16°16′12″E/53,276667 16,270000 jezioro Bytyń Wielki | |
| Położenie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowości nadbrzeżne | |
| Region | |
| Wysokość lustra |
112,9-113,0 m n.p.m. |
| Wyspy |
2 |
| Morfometria | |
| Powierzchnia |
829,0 - 877,1 ha |
| Wymiary • max długość • max szerokość |
|
| Głębokość • średnia • maksymalna |
|
| Objętość |
91 534,9 tys. m³ |
| Hydrologia | |
| Klasa czystości wody |
II[3] (w roku 1995) |
| Rzeki wypływające | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wałeckiego  | |
| 53°16′36″N 16°16′12″E/53,276667 16,270000
| |
Bytyń Wielki – największe jezioro Pojezierza Wałeckiego[4], w województwie zachodniopomorskim, w powiecie wałeckim, na terenie gmin Mirosławiec, Tuczno i Wałcz.
Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 829,0 ha[3] do 877,1 ha[2] lub 881 ha[1]. Jest największym jeziorem Pojezierza Wałeckiego[4]. Zwierciadło wody położone jest na wysokości 112,9 m n.p.m.[3][5] do 113,0 m n.p.m.[1][2][5]. Średnia głębokość jeziora wynosi 10,4 m[1][6], natomiast głębokość maksymalna 41,0 m[1][2].
Na jeziorze znajdują się dwie wyspy i trzy długie odnogi – zatoki: Drzewoszewska, Nakielska i Lubieska oraz kilka mniejszych zatok – Piecnicka, Krępa i Marcinkowicka. Bytyń jest jeziorem polodowcowym o urozmaiconej linii brzegowej w postaci wzniesień (do 30 m) porośniętych lasami (głównie buczyna). Przy brzegach jeziora znajdują się dwa wczesnośredniowieczne grodziska najprawdopodobniej z początku XII wieku. Nad jeziorem znajdują się miejscowości turystyczne: Nakielno, Próchnowo, Drzewoszewo, stanica harcerska w Próchnówku. W latach 1975–1998 jezioro administracyjnie należało do województwa pilskiego, będąc największym jeziorem w tym województwie[1].
W 2005 roku dokonano badań czystości wód powierzchniowych, gdzie oceniono wody Bytynia Wielkiego na II klasę czystości. Stwierdzono także II kategorię podatności na biodegradację[7].
W 1955 roku wprowadzono urzędowo nazwę Wielki Bytyń, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora – Großer Böthin See[8]. W 2006 roku Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych zmieniła kolejność wyrazów nazwy na Bytyń Wielki[9]. W wielu publikacjach i na mapach topograficznych jezioro występuje pod nazwą Betyń[3][4][5] bądź Bytyń (bez określenia Wielki)[3][5].
Rezerwat przyrody
[edytuj | edytuj kod]
Ze względu na bogatą florę i faunę od 1989 jezioro wraz z okolicznymi terenami zostało objęte rezerwatem przyrody.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Mazurek, Stanisław (red.): Atlas jezior województwa pilskiego. Wojewódzkie Biuro Geodezji i Terenów Rolnych w Pile; Państwowe Gospodarstwo Rybackie w Oleśnicy, [1983], s. 70.
- ↑ a b c d e według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 196. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ a b c d e Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 196. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ a b c Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 81. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ a b c d Mapa topograficzna dostępna w serwisie geoportal.gov.pl. [dostęp 2009-02-22].
- ↑ Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 238. ISBN 83-232-1732-7.
- ↑ IV.3 – Jeziora. W: Raport o stanie środowiska w województwie zachodniopomorskim w latach 2004-2005. WIOŚ Szczecin, 2007-02-14, s. 83.
- ↑ Zarządzenie nr 364 Prezesa Rady Ministrów z dnia 29 listopada 1955 r. (M.P. z 1955 r. nr 118, poz. 1571, s. 1904)
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 32, ISBN 83-239-9607-5.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona Nieformalnego Niestowarzyszenia Miłośników Żeglarstwa www.bytyn.trz.pl
- Informacje Urzędu Miasta w Wałczu. walcz.um.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-20)].
- Ranking polskich jezior - Wprost