John Eaton (kompozytor)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
John Eaton
Imię i nazwisko

John Charles Eaton

Data i miejsce urodzenia

30 marca 1935
Bryn Mawr

Pochodzenie

amerykańskie

Data i miejsce śmierci

2 grudnia 2015
Nowy Jork

Gatunki

muzyka poważna, muzyka współczesna, muzyka elektroniczna

Zawód

kompozytor

John Charles Eaton[1][2] (ur. 30 marca 1935 w Bryn Mawr w Pensylwanii[1][2][3], zm. 2 grudnia 2015 w Nowym Jorku[4]) – amerykański kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

W latach 1953–1959 studiował na Princeton University u Miltona Babbitta, Edwarda Cone’a, Earla Kima i Rogera Sessionsa[1][2][3]. W 1970 roku został wykładowcą kompozycji na Indiana University w Bloomington, gdzie był także dyrektorem artystycznym Center for Electronic and Computer Music[1][2]. W latach 1976–1977 przebywał jako kompozytor rezydent w American Academy w Rzymie[1][2]. W latach 1991–2001 wykładał na University of Chicago[1].

Trzykrotny laureat Rome Prize (1959, 1960, 1961) i dwukrotny laureat stypendium Fundacji Pamięci Johna Simona Guggenheima (1962, 1965)[1]. W 1990 roku został nagrodzony MacArthur Fellowship[1]. Opublikował pracę Involvement with Music: New Music since 1950 (1976)[1][2].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W okresie studiów pisał utwory kameralne[3], później zasłynął przede wszystkim jako twórca muzyki elektronicznej i autor licznych oper[1][3]. Napisał szereg kompozycji na elektroniczny syntezator Ketoffa (tzw. syn-ket)[2][3]. Specjalnie dla niego Edward Miller skonstruował elektryczny generator oparty na syntezatorze Mooga, nazwany syn-mill[3]. Interesował się muzyką mikrotonową, grał też jako pianista jazzowy[3]. Występował jako wykonawca muzyki elektronicznej w Ameryce Północnej i Południowej, Europie i Związku Radzieckim[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe

  • Tertullian Overture (1958)
  • Adagio and Allegro na flet, obój i smyczki (1960)
  • Concert Piece na syn-ket i orkiestrę (1966)
  • Symphony No. 2 (1981)
  • Remember Rome na smyczki (1987)
  • Threnody for Paisan (2003)

Utwory kameralne

  • Sonata fletowa (1955)
  • Concert Piece na flet, dwa oboje i dwa klarnety (1956)
  • Piano Variations (1957)
  • 3 kwartety smyczkowe (I 1958, II 1989, III 2003)
  • Sonata na trąbkę (1958)
  • Encore Piece na flet i fortepian (1959)
  • Concert Piece na klarnet i fortepian (1960)
  • Concert Music na klarnet solo (1961)
  • Theme and Variations na flet solo (1964)
  • Microtonal Fantasy na 2 fortepiany strojone ćwierćtonowo (1966)
  • Vibrations na flet, dwa oboje i dwa klarnety (1967)
  • Sonority Movements na flet i dziewięć harf (1971)
  • Trio in Memory of Mario Cristini na trio fortepianowe (1971)
  • Two Plaudits for Ralph Shapey na flet, obój i wiolonczelę (1991)
  • Salome’s Flea Circus na klarnet i fortepian (1994)
  • Golk Sonatina na obój i fortepian (1995)

Utwory wokalno-instrumentalne

  • Song Cycle on Holy Sonnets of John Donne na sopran i orkiestrę (1956)
  • Songs for R.P.B. na głos, fortepian i syn-ket (1964)
  • Thoughts on Rilke na sopran, syn-ket, syn-mill, wibrafon i płytę pogłosową (1966)
  • Blind Man’s Cry na sopran i syntezatory (1968)
  • Mass 69 na sopran, klarnet, syntezatory i taśmę (1970)
  • Ajax na baryton i zespół kameralny (1972)
  • The Three Graces na trzy głosy, zespół instrumentów elektronicznych i tancerkę (1972)
  • Guillen Songs na mezzosopran i fortepian (1974)
  • Oro na głos i syntezator (1974)
  • Lord of Lampedusa na sopran, mezzosopran, fortepian i syntezator (1974)
  • Lullaby for Estela na głos i fortepian (1977)
  • Songs of Despair na mezzosopran i zespół instrumentalny (1986)
  • Notes on Moonlight na sopran, mezzosopran i zespół kameralny (1991)
  • Trumpet Voluntary na sopran i kwintet dęty blaszany (1991)
  • A Packet for Emily and Bill na mezzosopran, klarnet i dźwięki elektroniczne (1991)
  • Songs of Desperation and Comfort na mezzosopran i orkiestrę kameralną (1993)
  • Lettere na mezzosopran, flet, harfę i kwartet smyczkowy (1995)
  • Tocotin na mezzosopran i gitarę (1998)
  • Elegy for Jane na mezzosopran, harfę, gitarę i mandolinę (1999)
  • Vespers na dwa soprany, mezzosopran, tenora, baryton, bas, zespół instrumentalny i wyświetlacz cyfrowy (2002)

Opery

  • Ma Barker (1957)
  • Herakles (1964)
  • Myshkin (1971)
  • The Lion and Androcles (1973)
  • Danton and Robespierre (1978)
  • The Cry of Clytaemnestra (1979)
  • The Tempest (1985)
  • The Reverend Jim Jones (1988)
  • Let’s Get This Snow on the Road: An Alternative View of Genesis (1993)
  • Golk (1995)
  • Antigone (1999)
  • Inasmuch (2000)
  • King Lear (2004)

Utwory elektroniczne

  • Prelude for Myshkin na syn-ket (1966)
  • Concert Piece No. 2 na syn-ket (1966)
  • Soliloquy na syn-ket (1967)
  • Duet for Syn-Ket na syn-ket i syntezator Mooga (1968)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l Neil Butterworth: Dictionary of American Classical Composers. New York: Routledge, 2005, s. 129–130. ISBN 0-415-93848-1.
  2. a b c d e f g h The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 237–238. ISBN 0-674-37299-9.
  3. a b c d e f g John Eaton. W: Bogusław Schaeffer: Kompozytorzy XX wieku. T. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1990, s. 196–197. ISBN 83-08-01859-9.
  4. William Grimes: John Eaton, Composer and Electronic Innovator, Dies at 80. nytimes.com, 2015-12-15. [dostęp 2023-09-22]. (ang.).