José Palma

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
José Palma
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 czerwca 1876
Manila

Data i miejsce śmierci

12 lutego 1903
tamże

Narodowość

filipińska

Język

hiszpański

Alma Mater

Uniwersytet Ateneum Manilski

Dziedzina sztuki

poezja

Ważne dzieła

José Isaac Palma (ur. 3 czerwca 1876, zm. 12 lutego 1903[1]) – filipiński poeta, pisarz i działacz niepodległościowy.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Manili, jako czwarte i najmłodsze dziecko Hermógenesa Palmy oraz Hilarii Velásquez[2]. Początkową edukację odebrał w macierzystej dzielnicy Tondo. W 1894 wstąpił w szeregi Katipunanu, tajnego stowarzyszenia mającego na celu niepodległość archipelagu, w owym czasie wciąż będącego kolonialną posiadłością Hiszpanii. Żołnierz[3], brał udział zarówno w walkach podczas rewolucji filipińskiej, jak i późniejszej wojny amerykańsko-filipińskiej.

Studiował w prestiżowym Ateneo w rodzinnym mieście, współpracował z patriotyczną prasą. Pierwsze kroki w aktywności poetyckiej poczynił wcześnie, podobnie jak w aktywności politycznej. Związany z rewolucyjnym pismem La independencia, wchodził w skład zespołu redakcyjnego jego tagalskiej sekcji[4]. Na łamach tego czasopisma, we wrześniu 1899, opublikował wiersz Filipinas[5]. Tekst ten, z muzyką skomponowaną przez Juliána Felipe, jest obecnie filipińskim hymnem państwowym[6].

Swoje wiersze i opowiadania publikował, posługując się pseudonimami, na łamach rozmaitych periodyków, w tym El Comercio, La Moda Filipina, La Patria, La Unión i Revista Católica.

Palma zmarł przedwcześnie, padając ofiarą gruźlicy w lutym 1903[1]. Pośmiertnie opublikowano zbiór jego wierszy Melancólicas (1912)[7]. Mimo swojej roli w walce o niepodległość Filipin, pozostaje osobą praktycznie nieznaną[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b V. Almario: Jose Palma. [w:] Sagisag Kultura (Vol 1) [on-line]. philippineculturaleducation.com.ph, 2015. [dostęp 2024-03-02]. (tagalski).
  2. E. Arsenio Manuel: Palma, Jose V.. [w:] CCP Encyclopedia of Philippine Art Digital Edition [on-line]. epa.culturalcenter.gov.ph, 1994, 2018. [dostęp 2024-03-02]. (ang.).
  3. PH national anthem: Lost in translation. rappler.com. [dostęp 2020-10-23]. (ang.).
  4. Ramón Quiñonero: EL DUYAN, LA HAMACA Y JOSÉ PALMA. [w:] Revista Filipina [on-line]. revista.carayanpress.com, Primavera 2019. [dostęp 2024-03-02]. (hiszp.).
  5. The home of ‘Lupang Hinirang’. inquirer.net. [dostęp 2020-10-23]. (ang.).
  6. The Philippine National Anthem. philembassy.org.au. [dostęp 2020-10-23]. (ang.).
  7. Rocío Ortuño Casanova, Christy Conta, Jad Monsod: Biografía de José PALMA (Manila, 1876-1903). [w:] Biografías de autores de la Literatura filipina en español [on-line]. cervantesvirtual.com. [dostęp 2024-03-02]. (hiszp.).
  8. Estética de José Palma. academia.edu. s. 7. [dostęp 2020-10-23]. (hiszp.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Artemio R. Guillermo, May Kyi Win: Historical Dictionary of the Philippines Second Edition Historical Dictionaries of Asia, Oceania, and the Middle East, No. 54. Lanham, Maryland • Toronto • Plymouth, UK: The Scarecrow Press, Inc., 2005. ISBN 0-8108-5490-2.