Josef Václav Frič
.jpg) Josef Václav Frič | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
czeska |
| Język |
czeski |
| Dziedzina sztuki |
ballady |
| Epoka |
romantyzm |
| Ważne dzieła | |
|
Písně z bašty | |
| |
Josef Václav Frič (ur. 5 września 1829 w Pradze, zm. 14 października 1890) – czeski pisarz, poeta, dziennikarz i polityk, działacz odrodzenia narodowego[1].
W czasie Wiosny Ludów był rzecznikiem radykalnego ugrupowania studenckiego i brał udział w walkach na barykadach[2]. Przygotowywał też antywęgierskie powstanie na Słowacji.
W 1851 roku został aresztowany, oskarżony o zdradę stanu i skazany na 18 lat więzienia. Wyrok odsiadywał w Komarnie. Po trzech latach został ułaskawiony. Jednak już w 1858 został ponownie uwięziony. Tym razem w celi spędził rok i został warunkowo zwolniony, ale zmuszony do opuszczenia granic państwa austriackiego. Na emigracji często zmieniał miejsce pobytu. Był w Londynie, Paryżu, Berlinie, Zagrzebiu i Budapeszcie. Po powrocie do ojczyzny porzucił ambicje polityczne i zajął się wyłącznie literaturą.
Najważniejszym dziełem poety jest zbiór Písně z bašty (Pieśni z lochu)[3]. Do jego najbardziej znanych wierszy należy napisana sekstyną ballada Jelen Karla Velkého (Jeleń Karola Wielkiego):
- Po zpustlých břehách Labe ztraceného,
- ve vírech jeho zkrvavených vln,
- a v houšti svatoháje skáceného,
- dychtivý života i strachu pln,
- jevil se krásný jelen, boží tvor,
- a za ním v patách psů i lovců sbor.
Inne utwory to ballada Roháč z Dubé (Rohacz z Dubej), Dudák (Dudarz) i ułożona skomplikowaną strofą dziewięciowersową (aabccbddb) Honba životem (Gonitwa przez życie):
- Ta šelma hltavá, ten osud mstivý,
- tak dychtiv zdávit mne, že jsem byl živý
- štval dnem i nocí plachou duši mou —
- a nedoštval; jen oulisnými skoky
- hnal zděšené a plaché moje kroky
- na příkrou pustou stráň, kde sudbou zlou
- vší živou mocí nemohl jsem dolů.
- Dychaje tam jen sílou dumných bolů
- zticha již budoval jsem hrobku svou.
Frič był też aktywny jako tłumacz. Przełożył między innymi Irydiona Zygmunta Krasińskiego (1863) i Narzeczoną z Abydos George'a Gordona Byrona (1854).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Józef Magnuszewski, Historia literatury czeskiej. Zarys, Wrocław 1973, s. 142-143.
- ↑ Josef Václav Frič | OSOBNOSTI.cz [online], www.spisovatele.cz [dostęp 2020-07-09] (cz.).
- ↑ Józef Magnuszewski, o.c., s. 143.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Josef Václav Frič – dzieła w bibliotece Polona