Przejdź do zawartości

Jurcawa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jurcawa
Юрцава
Ilustracja
Zamek Lubomirskich od strony rzeki,
Napoleon Orda, 1877, akwarela
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Rejon

orszański

Sielsowiet

Mieżawa

Populacja (2009)
• liczba ludności


616

Nr kierunkowy

+375 216

Kod pocztowy

211018

Tablice rejestracyjne

2

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Jurcawa”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jurcawa”
Ziemia54°36′14,8″N 30°22′18,2″E/54,604111 30,371722

Jurcawa (błr. Юрцава; ros. Юрцево, Jurcewo) – wieś na Białorusi, w rejonie orszańskim obwodu witebskiego, około 11 km na północ od Orszy.

W pobliżu znajduje się przystanek kolejowy Jurcawa, położony na linii Witebsk - Orsza.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zaścianek szlachecki położony był w końcu XVIII wieku w powiecie orszańskim województwa witebskiego[1].

Po I rozbiorze Polski w 1772 roku Jurcewo, wcześniej należące do województwa witebskiego Rzeczypospolitej, znalazło się na terenie powiatu orszańskiego guberni witebskiej Imperium Rosyjskiego. Majątek ten należał do ogromnego klucza Borystenów, będącego własnością rodu Lubomirskich[2]. Na początku XIX wieku Jurcewo było częścią majątku Konstantego Lubomirskiego (1786–1870), rosyjskiego generała, wnuka polskiego magnata Stanisława Lubomirskiego. Po śmierci Konstantego na mocy testamentu podzielono majątek i Jurcewo otrzymała jego córka Jadwiga (1828–1908), żona Adama Grabowskiego. Ostatnią właścicielką Jurcewa była zapewne ich córka, Maria (1861–1946), żona Hieronima Druckiego-Lubeckiego[3].

Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku Jurcawa znalazła się na terenie ZSRR. Od 1991 roku znajduje się na terenie Republiki Białorusi[4].

Pałac – zamek

[edytuj | edytuj kod]

Konstanty Lubomirski wybudował tu w I połowie XIX wieku na wysokim brzegu rzeki eklektyczno-neogotycki pałac, zwany „zamkiem”. Pałac ten przez wiele lat był niewykończony, do co najmniej około 1880 roku[2][3][4]. Był to zwarty, dwupiętrowy budynek z dwiema basztami. Pałac ten przetrwał wojny i rewolucję. W czasach współczesnych przez wiele lat mieścił się tu szpital[5]

Pałac był otoczony przez park[5]. W pobliżu pałacu było kilka innych budynków, widocznych np. na obrazie Napoleona Ordy, w tym m.in. oficyny, z których w 2014 roku pozostały jedynie resztki[5].

Majątek w Jurcewie jest opisany w 1. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 84.
  2. a b Borystenów, do którego klucza należało Jurcewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 338.
  3. a b c Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 1: Województwa mińskie, mścisławskie, połockie, witebskie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 297, ISBN 83-04-03713-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
  4. a b Jurcewo na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-05-15].
  5. a b c Jurcewo na stronie Atlas Białorusi. [dostęp 2015-05-15].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]