János Kóbor

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
János Kóbor
Ilustracja
János Kóbor na Świątecznym Tygodniu Książki w Budapeszcie (2011)
Pseudonim

Mecky

Data i miejsce urodzenia

17 maja 1943
Budapeszt

Data i miejsce śmierci

6 grudnia 2021
Budapeszt

Przyczyna śmierci

COVID-19

Instrumenty

gitara rytmiczna

Gatunki

rock
rock progresywny

Zawód

muzyk

Aktywność

1962–2021

Wydawnictwo

MHV
Hungaroton
MI5 Records
Universal Mucic
Decca Records
Bellaphon
WEA

Zespoły
Omega, Ciklon, Próféta
Multimedia w Wikimedia Commons

János Kóbor, pseud. Mecky (ur. 17 maja 1943 w Budapeszcie, zm. 6 grudnia 2021 tamże[1]) – węgierski wokalista, członek zespołu Omega, laureat nagród Kossutha i Ferenca Liszta.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Budapeszcie. Jego rodzice byli ekonomistami. Początkowo chciał zostać sportowcem i osiągał dobre wyniki w biegu przez płotki, jednak z powodu kontuzji zmuszony był zrezygnować z kariery sportowej[2]. Ojciec i wujek matki pracowali w budownictwie, więc zdecydował się na naukę w tym kierunku[3].

Pierwszy swój zespół stworzył jako uczeń József Attila Gimnázium wraz z kolegami z klasy. Instrumenty wybrali przez losowanie. Kóbor dostał gitarę rytmiczną, basistą został István Varsányi, a perkusistą József Laux, jako jedyny, który instrumentu nie losował. Później Laux przeszedł do Benkó Dixieland Bandu, a Kóbor i Varsányi stworzyli zespół Ciklon z m.in. gitarzystą solowym Andrásem Kovacsicsem. W repertuarze mieli instrumentalne wersje zachodnich utworów.

Ponieważ nie udało im się znaleźć stałego miejsca do koncertowania, w 1962 wraz Kovacsicsem i Varsányim wyszukali grupę Próféta i zdecydowali, że będą do niej pojedynczo przechodzić. Plan ten udało im się urzeczywistnić, po czym już jesienią grupa przekształciła się w Omegę. W 1964 dołączył do nich były kolega z klasy, József Laux.

W pierwszych latach nadal grali zachodnie przeboje. Wtedy jeszcze wraz z Kóborem śpiewał László Benkő, a przy kilku okazjach Zsuzsa Koncz. Następnie dołączyli Tamás Somló i Mária Wittek. W drugiej połowie lat 60. XX wieku większość własnych przebojów Omegi śpiewał już Kóbor, a od 1971 był solowym wykonawcą nowych utworów. W albumach 6 do 13 oraz w 16 we wszystkich chórkach słychać jego głos, oprócz albumów 7 do 9 z kobiecym wokalem w kilku utworach. Śpiewa również na angielskich albumach, oprócz Omega Red Star from Hungary z 1968, na którego nagranie nie mógł wyjechać do Anglii oraz Transcendent, w którym tylko wokalizował z Holendrem Edwinem Baloghem. Z grania na gitarze zrezygnował po namowach Gábora Pressera w 1970. W latach 70. XX wieku jego głównym zadaniem przy pisaniu utworów była odpowiedzialność za linię melodyczną i tekst, a jego nazwisko jest wymieniane jako kompozytora i autora tekstu. Kilka tekstów napisał samodzielnie: Hűtlen barátok, Régvárt kedvesem, Helló, Elefánt! (nie trafił na płytę), Addig élj, Ne legyen / Never feel shame. Utworów, do których napisał muzykę, przez długi czas było niewiele (Félbeszakadt koncert, Levél – Posta restante). W albumie Égi jel z 2006 można usłyszeć większość jego kompozycji: cztery samodzielne (w tym utwór tytułowy), dwie skomponowane wraz z Tamásem Mihályem i jedną z Tamásem Szekeresem.

Jego kariera piosenkarska związana jest niemalże całkowicie z Omegą, choć jednocześnie w studiu Omegi brał udział w nagraniach wielu płyt jako producent, reżyser czy inżynier dźwięku. Jedynym zaangażowaniem przy innych projektach była współpraca z grupą Scorpions na koncertach w Budapeszcie i Koszycach w 2009, czym zrewanżował się Klausowi Meinemu i Rudolfowi Schenkerowi za ich gościnny występ na budapeszteńskim Népstadionie. W 2010 przygotował album Omega Rhapsody, o którym mówiono jako o solowym, ale w większości były to materiały związane z Omegą. W 2011 album przedstawiono na koncercie. W 2012 ukazała się węgierska wersja podwójnego albumu Omega Szimfónia & Rapszódia, po którym wydano Omega Oratórium, prezentowany później na żywo na koncertach w kościołach. W 2014 roku spełniło się stare marzenie Kóbora – mógł dać koncert z okazji 25–lecia zmiany systemu na Placu Bohaterów w Budapeszcie. Na koncercie wystąpił też zespół Scorpions. Kóbor zaśpiewał razem z Klausem Meinem Wind of Change.

János Kóbor – Szabadságkoncert

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Z pierwszą żoną miał syna Dániela (ur. w 1976). W 2008 w miejscowości Balatonaliga ożenił się powtórnie z młodszą o 23 lata Zsuką Deme[4], która w 2007 urodziła córkę Lénę. Na Uniwersytecie Techniczno-Ekonomicznym w Budapeszcie uzyskał dyplom inżyniera budownictwa, jednak nigdy nie pracował w zawodzie. Wcześniej uprawiał lekkoatletykę, ale z powodu kontuzji zrezygnował z kariery sportowej. Jego hobby to żeglarstwo, które zwykle uprawiał w Balatonaliga, ale nie jako zawodnik, ponieważ (jak mówił) „nie lubi podążać wytyczonymi szlakami”[5].

Dyskografia[edytuj | edytuj kod]

Poniżej znajduje się lista płyt, na których temat więcej można się dowiedzieć z artykułu o zespole Omega. Uczestniczył w nagraniach każdego wydawnictwa zespołu, oprócz płyty Omega Red Star from Hungary, na której nagrania nie mógł wyjechać, choć na okładce widnieje jego zdjęcie i nazwisko.

Muzyka poważna w nagraniach Omegi[edytuj | edytuj kod]

Współpraca[edytuj | edytuj kod]

László Benkő – Omega-mix (1991) (Kóbor János, współpraca: gitara, programy rytmiczne i orkiestrowe)

Nagrody, wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • Festiwal Yamahy, nagroda główna (1970)
  • Nagroda Ferenca Liszta – rozdzielona między członków zespołu Omega (1987)
  • Mały Krzyż Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (1995)[6]
  • Nagroda Pro Urbe Budapestért – rozdzielona między członków zespołu Omega (2011)
  • Nagroda Kossutha – rozdzielona między członków zespołu Omega (2013)
  • Honorowy Obywatel Budapesztu (2013)[7]
  • Wielki Krzyż Prawosławnego Orderu Zasługi – Rosja (2013)
  • Inter-Lyra[8]

Współautorzy muzyki i tekstów[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Meghalt Kóbor János, az Omega frontembere. telex.hu. [dostęp 2021-12-06]. (węg.).
  2. ↑ Kóbor János, az Omega énekese 70 éves kisalfold.hu, 2013.05.15. 12:31
  3. ↑ Kóbor János életét egy sérülés változtatta meg Zene.hu, 2010.05.20.
  4. ↑ Titokban esküdött az Omega énekese
  5. ↑ P. Horváth Gábor: Szabadságra született Vasárnap Reggel: Sztárok és sztorik, 2003. november 2.
  6. ↑ OPTEN Kft. » OptiJUS információk [online], opten.hu [dostęp 2017-11-24] (węg.).
  7. ↑ Budapest díszpolgára lesz Halász Judit és Kóbor János. [w:] Hír24 [on-line]. 2013-4-24. [dostęp 2013-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-09)].
  8. ↑ Lyra-díj http://www.geocities.ws/fivelyra/dij.html

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=János_Kóbor&oldid=70997456”