Kamienica Pod Złotą Marią we Wrocławiu
 nr rej. A/2276/473/Wm z 31.03.1992[1]
| |
 Kamienica Pod Złotą Marią | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Kurzy Targ 2 / |
| Styl architektoniczny | |
| Kondygnacje |
cztery |
| Rozpoczęcie budowy |
XIV wiek |
| Ważniejsze przebudowy |
po 1886, 2001 |
Położenie na mapie Wrocławia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
 51°06′34,5″N 17°02′03,1″E/51,109583 17,034194
| |
Kamienica Pod Złotą Marią (j. niem. Goldene Marie) – kamienica na rogu ulicy Kurzy Targ, jednej z dziesięciu odchodzących ulic od Rynku, od jej wschodniej strony i ulicy Szewskiej.
Historia i architektura kamienicy[edytuj | edytuj kod]
Kamienica została wzniesiona w drugiej połowie XIV wieku, na działce o wymiarach 14,4 m na 25 metrów. Był to wówczas trzykondygnacyjny budynek z piwnicą oraz z szachulcowym skrzydłem oficyny. Pod koniec XV lub na początku XVI wieku budynek został przebudowany i dobudowano wówczas skrzydło północne. W przejściu na dziedziniec od strony ulicy Szewskiej umieszczono dwuramienny późnogotycki portal. Kolejna przebudowa nadała kamienicy szczyt od strony południowej (ul. Kurzy Targ) a ostateczny neorenesansowy wygląd fasady nadano po 1886 roku. Jego wykonawcą był mistrz murarski Otton Fiebiger. Powstał wówczas czterokondygnacyjny budynek o układzie trzyosiowym od strony ulicy Kurzy Targ i siedmioosiowym od strony elewacji wschodniej. Kondygnacje zostały zaznaczone gzymsami podokiennymi, prostokątne okna otrzymały tynkowane obramienia. W narożniku budynku na pierwszym piętrze zachowano figurkę Marii z Dzieciątkiem, z konsolą i sterczynowym baldachimem, umieszczoną tam już pod koniec XIV wieku[2].
Po II wojnie światowej[edytuj | edytuj kod]
Działania wojenne nie zniszczyły kamienicy. W jej murach mieścił się zakład stolarski, a następnie przez kilka dekad Składnica Harcerska „Skrzat”. W 2001 roku dokonano poważnych prac remontowo-rekonstrukcyjnych. Zostały odkryte gotyckie elementy fasady: na wysokości trzeciej kondygnacji odsłonięto potrójne wnęki okienne zwieńczone trójliśćmi, a na I piętrze wnęki okienne zwieńczone ostrołucznie łukiem płomienistym, częściowo ślepe, a częściowo wypełnione prostokątnymi czterodzielnymi oknami o profilowanych ceglanych maswerkach. We wnękach odkryto pozostałości dwubarwnych polichromii w formie kwadratu lub (na II piętrze) naśladujących rombowego szklenia okien[3]. W górnej części fasady odsłonięto pozostałości ceglanego gotyckiego gzymsu[2][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ a b Eysymontt i in. 2011 ↓, s. 231.
- ↑ Chorowska i Lasota 2010 ↓, s. 173.
- ↑ Widok gotyckiej fasady kamienicy odsłonięty w 2001 roku
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
- Małgorzata Chorowska, Czesław Lasota: O zabudowie murowanej w pierzejach Rynku i ulic. W: Jerzy (pod red.) Piekalski, Krzysztof Wachowski: Ulice średniowiecznego Wrocławia. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski, Instytut Archeologii: WRATISLAVIA ANTIQUA 11, 2010.