Kapłani wedyjscy
Kapłani wedyjscy – oficjanci ceremonii wedyjskich, którzy poprzez system ćaturaśrama a szczególnie gurukula, posiedli umiejętność recytacji oraz nabyli umiejętności rytualnych w zakresie jednej z Wed.
Agni[edytuj | edytuj kod]
Najstarszym kapłanem i ofiarnikiem nazywany jest w Wedach Agni – bóg ognia[1]. Jako ogień przyjmuje ofiarę, spala ją i powoduje wzniesienie się jej do krain dew (dewaloka). Dzięki Agniemu zachodzi pośrednictwo w czynnościach kultowych, pomiędzy ludźmi a dewami (bogami).
Kapłani[edytuj | edytuj kod]
Wedy zalecały różnorodną aktywność rytualną, od ofiar praktykowanych w domach aż po wielkie ceremonie królewskie, gdzie pełna liczba oficjantów dochodzić mogła do szesnastu. W trakcie trwania rytuału, każdy z kapłanów pełni specyficzną rolę, bowiem w zakresie każdej z samhity (zbioru hymnów wedyjskich) kompetencje posiadała odmienna grupa kapłańska.
Nazewnictwo osób funkcyjnych:
- jadźamana – zlecający odprawienie ceremonii, opłacający jej koszty
- rytwidź – wedyjski ofiarnik, kapłan odprawiający regularnie ofiary
- czterech kapłanów:
- hotry/hotar (trl. hotṛ) – kapłan wedyjski recytujący hymny Rygwedy
- adhwarju (trl. adhvaryu) – kapłan wedyjski wypowiadający podczas czynności ofiarnych jadźus (wierszowane lub prozatorskie formuły ofiarne) zawarte w Jadźurwedzie
- udgatar/ugatry (trl. udgātṛ) – kapłan wedyjski odśpiewujący samany z Samawedy
- brahma (trl. brāhma, brahman[2]) – główny kapłan wedyjskiego rytuału, nadzorujący w milczeniu poprawność pozostałych
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marta Kudelska: Hinduizm. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2006, s. 35, 86-87, seria: Mała biblioteka religii. ISBN 83-7318-643-3.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 2. Czas Wedy. W: Thomas Schweer: Hinduizm. Powstanie-dzieje-nauka. P.Pachciarek (tłum.). Wyd. 1. Warszawa: VERBINUM-wydawnictwo Księży Werbistów, 2003, s. 15, seria: Seria religioznawcza ABC. ISBN 83-7192-184-5.
- ↑ Maria Krzysztof Byrski, The Artmetivc of Hinduism, 11-12 1997, s. 130