Kaplica Matki Boskiej Bolesnej w Mqabbie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kaplica Matki Boskiej Bolesnej
Kappella tal-Madonna tad-Duluri
1841 NICPMI (2013-09-27)
kaplica
Ilustracja
Państwo

 Malta

Miejscowość

Mqabba

Adres

Triq id-Duluri

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

w Mqabbie(inne języki)

Wezwanie

• Wniebowzięcia Matki Bożej (oryginalne)
• Matki Boskiej Bolesnej (aktualne, od 1814)

Wspomnienie liturgiczne

15 września

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kaplica Matki Boskiej Bolesnej”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kaplica Matki Boskiej Bolesnej”
Ziemia35°50′44,0″N 14°27′57,1″E/35,845556 14,465861
Multimedia w Wikimedia Commons

Kaplica Matki Boskiej Bolesnej (malt. Kappella tal-Madonna tad-Duluri, również Kappella ta’ Marija Addolorata[1], ang. Our Lady of Sorrows Chapel)[2] – rzymskokatolicka kaplica[1][3] przy Triq tad-Duluri w Mqabbie na Malcie. Wchodzi w skład parafii w Mqabbie(inne języki)[4].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Kaplica jest bardzo stara, pierwsza powstała w XV[5] lub XVI[6][7][8] wieku. Początkowo była poświęcona Wniebowzięciu Matki Bożej[5][6][7][8] pod nazwą Santa Marija tal-Faqqanija[5][9].

W latach 1592–1593 na cmentarzu znajdującym się przed kaplicą pochowano dużą liczbę zmarłych w wyniku epidemii dżumy. Dziś cmentarza tego nie widać, gdyż teren pokryto płytkami, a później posadzono drzewa[5].

W raportach z wizytacji biskupich można znaleźć garść informacji na temat kaplicy. 7 grudnia 1600 biskup Tomás Gargallo(inne języki) nakazał naprawić mur cmentarza znajdującego się przed kaplicą. W 1615 biskup Baldassare Cagliares ponownie nakazał to zrobić w przeciągu sześciu miesięcy, w przeciwnym razie świątynia zostanie zamknięta[5].

W 1680 kaplica została przez księży Rokku Agiusa i Frangiska Agiusa powiększona, po tym, jak w maju 1679 biskup Miguel Jerónimo de Molina(inne języki) podczas swojej wizyty zauważył, że stała się za mała na potrzeby tamtejszej ludności[5][6][7][8][9].

Jednak jakiś czas później kościół został porzucony. Około 150 lat później, w 1814 biskup Ferdinando Mattei(inne języki) przekazał patronat nad świątynią i otaczającym ją terenem swojemu doradcy Giovanniemu Schembri. Ten ostatni odrestaurował kaplicę, zbudował kryptę[7][8] oraz, co najważniejsze, zmienił wezwanie kaplicy na Matki Boskiej Bolesnej[5][6][7][8][9]. Dodał również plac przed kaplicą (zuntier) i otoczył go murem[8], a także dobudował małą dzwonnicę bell-cot[5]. Kaplica otrzymała obraz tytularny wykonany przez Antonio Grecha zwanego Naici, a także stacje Via Sagra[5][8].

Około połowy XIX wieku poprzez małżeństwo kaplica przeszła w ręce rodziny Pullicino. Jej członkowie przekazali liczne dary do świątyni, m.in. lampę wykonaną w Paryżu[8], srebrną monstrancję i dywan. Później stary dzwon został zastąpiony nowym[5].

Podczas II wojny światowej dzwonnica kaplicy została zburzona, ale po wojnie ją odbudowano. Zaginęła także część szat sakralnych, przeniesionych do kościoła parafialnego, który uległ zniszczeniu[5].
W czasie wojny kaplica służyła jako szkoła podstawowa[5].

Po wojnie, głównie dzięki inicjatywom członków Legionu Maryi kaplica została znacznie upiększona. W 1950 wykonana została przez Marco Montebello figura Maryi i umieszczona w pustej dotąd niszy na fasadzie[9]. W 1977 lokalny artysta Rosario Zammit wykonał obrazy na suficie. Przedstawiają one Siedem boleści Matki Bożej[5][8].
Wykonano nową nawierzchnię w kaplicy, odrestaurowano obraz tytularny z rzeźbioną ramą i złoceniami. Zwiększono także liczbę miejsc siedzących w kaplicy oraz zainstalowano nowy system wymiany powietrza. Wprowadzono także pewne zmiany konstrukcyjne, powiększając tylne okna, aby zapewnić świątyni więcej światła[5].

Architektura[edytuj | edytuj kod]

Wygląd zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]

Fasada kaplicy jest prosta, a jedyną ozdobą, jaką posiada, jest kamienna statua Matki Boskiej umieszczona w prostej, łukowato zwieńczonej niszy. Fasada jest podwyższona za pomocą dwóch niskich stopni prowadzących do głównego i jedynego wejścia do kaplicy. Dach kaplicy jest skośny i ozdobiony dwiema kulami ustawionymi na niewielkich kwadratowych cokołach, które zdobią końce dachu. Na szczycie fasady dzwonnica typu bell-cot. Przed kościołem jest niewielki placyk (zuntier) otoczony murkiem[5][9].

Wnętrze kaplicy[edytuj | edytuj kod]

Wnętrze kaplicy przykrywa sklepienie kolebkowe wsparte na łukach. W kaplicy jest jeden kamienny ołtarz z marmurowym tabernakulum[5]. Nad ołtarzem obraz tytularny Matka Boska Bolesna w złoconej ramie, na ścianach stacje Via Sagra. Wewnątrz kaplicy znajduje się również figura Madonny oraz statua procesyjna id-Duluri, którą w 1977 wykonał lokalny artysta Glormu Dingli[5][8].

Kaplica dziś[edytuj | edytuj kod]

Współcześnie kaplica jest w bardzo dobrym stanie i jest codziennie otwarta[3]. Jest jedyną kaplicą w Mqabbie, która pomimo swojego starożytnego pochodzenia nadal cieszy się dużym oddaniem wśród mieszkańców. Właśnie z tego powodu w Roku Eucharystycznym (2004/2005) przekształcono ją w kaplicę adoracji, w której przez cały tydzień wystawiany jest Najświętszy Sakrament[3][5][8].

Liturgiczne święto Matki Boskiej Bolesnej przypadające na 15 września jest obchodzone poprzez mszę świętą odprawioną na placu przed świątynią[8].

Ochrona dziedzictwa kulturowego[edytuj | edytuj kod]

Od 27 września 2013 kaplica jest umieszczona w National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod numerem 1841[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b KNEJJES MHUX PARROKKJALI U KAPPELLI FEJN JISTGĦU JSIRU ŻWIĠIJIET. Il-Knisja f’Malta. [dostęp 2023-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-10-04)]. (malt.).
  2. ↑ Madonna tad-Duluri/Our Lady of Sorrows. Quddies. [dostęp 2023-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-06)]. (ang.).
  3. ↑ a b c Kappella Madonna tad-Duluri. L-Arċidjoċesi ta’ Malta. [dostęp 2023-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-06)]. (malt.).
  4. ↑ Parroċċa tal-Imqabba. L-Arċidjoċesi ta’ Malta. [dostęp 2023-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-02)]. (malt.).
  5. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Roderick Basuttil: Il-knisja tad-Duluri ~ Imqabba ~. Kappelli Maltin. [dostęp 2023-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)]. (malt.).
  6. ↑ a b c d Mqabba - Church of Our Lady of Sorrows. W: Alfie Guillaumier: Malta’s Towns and Villages. USA: Terry Asphar (tłumacz), 2003, s. 308. ISBN 0-9743821-0-8. (ang.).
  7. ↑ a b c d e CXXXI. Altre chiese nella Micabiba. / IV. Chiesa della B.V. Addolorata. W: Achille Ferres: Descrizione storica delle chiese di Malta e Gozo. Malta: 1866, s. 458.
  8. ↑ a b c d e f g h i j k l Kappelli u Postijiet Oħra ta’ Interess. Soċjetà Santa Marija u Banda Re Ġorġ V, Mqabba. [dostęp 2023-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-13)]. (malt.).
  9. ↑ a b c d e f Chapel of the Madonna of Sorrows. NICPMI, 2013-09-27. [dostęp 2023-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-10-08)]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kaplica_Matki_Boskiej_Bolesnej_w_Mqabbie&oldid=71475639”