Kardioonkologia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kardioonkologia lub onkokardiologia – dziedzina medycyny zajmująca się wszystkimi aspektami prewencji, diagnostyki obrazowej i laboratoryjnej oraz leczenia chorób sercowo-naczyniowych u pacjentów z nowotworami.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Wydłużenie średniej długości życia chorych na nowotwory w latach 90.[1] ujawniło, że niektóre metody leczenia powodują istotne dla rokowania działania niepożądane, dot. zwłaszcza układu krążenia[2].  Doprowadziło to pod koniec tej dekady do sformułowania podstaw profilaktyki i terapii naczyniowej chorych na nowotwory. Daniela Maria Cardinale jako jedna z pierwszych użyła wtedy terminu „kardioonkologia”[3]. Pierwszy ośrodek onkokardiologii powstał w MD Anderson Cancer Center w Stanach Zjednoczonych w 2000 r. W Europie pionierami byli Włosi, a dokładnie Istituto Europeo di Oncologia w Mediolanie, gdzie Oddział Kardioonkologii stworzyli Carlo Cipolla i Daniela Maria Cardinale. Pod koniec pierwszej dekady XXI w. rozpoczął się okres większego zainteresowania dziedziną[1]. W 2009 r. powstało International CardiOncology Society (ICOS) i w tym samym roku zorganizowało pierwszy międzynarodowy kongres. Od 2015 roku organizowane są one jako Global Cardio-Oncology Summit (Nashville - 2015, Vancouver - 2016, Londyn - 2017, Tampa - 2018). W 2012 r. w Wielkiej Brytanii założono British Cardio-Oncology Society.

Rozwój kardioonkologii w Polsce[edytuj | edytuj kod]

Inicjatywa stworzenia pod patronatem ICOS wschodnioeuropejskiego oddziału towarzystwa (East European Branch of International Cardio-Oncology Society) z siedzibą w Europejskim Centrum Zdrowia Otwock zrodziła się podczas kongresu w Mediolanie w 2012 r. Do jego zawiązania doszło w 2013 r. w Klinice Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych w Otwocku.

Organem prasowym Wschodnioeuropejskiego Oddziału ICOS jest kwartalnik "OncoReview" redagowany przez Sebastiana Szmita.

W  Świętokrzyskim Centrum Onkologii działa oddział kardioonkologii, który we współpracy z Ogólnopolskim Zrzeszeniem Ogólnopolskich Centrów i Instytutów Okologicznych od 2016 r. organizuje konferencje poświęcone opiece kardiologicznej na pacjentami z rozpoznaniem onkologicznym.

Zakres zainteresowań[edytuj | edytuj kod]

Kardioonkologia skupia się na powikłaniach w układzie krążenia wynikających z wpływu leczenia przeciwnowotworowego. W sposób szczególny zajmuje się:

  • bezpośrednim wpływem promieniowania na serce i naczynia w nowotworach klatki piersiowej[4],
  • wpływem na czynność skurczową serca[5],
  • zaburzeniami polaryzacji i arytmiami[6],
  •  zapaleniem osierdzia[7],
  • niedokrwieniem[8],
  • zmianami krzepliwości[9].

Stanowisko European Society of Cardiology wskazuje na 9 głównych obszarów działania kardioonkologii[10]:

  • dysfunkcja mięśnia sercowego i niewydolność serca,
  • choroba wieńcowa,
  • wady zastawkowe,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • choroby zakrzepowo-zatorowe,
  • choroba naczyń obwodowych i udar mózgu,
  • nadciśnienie płucne,
  • powikłania osierdziowe.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b D Cardinale, Cardio-oncology: A new medical issue, „ecancermedicalscience”, 3, DOI10.3332/ecancer.2008.126, PMID22275992, PMCIDPMC3234071 [dostęp 2017-07-06].
  2. M.A. Grenier, S.E. Lipshultz, Epidemiology of anthracycline cardiotoxicity in children and adults, „Seminars in Oncology”, 25 (4 Suppl 10), 1998, s. 72–85, ISSN 0093-7754, PMID9768828 [dostęp 2017-07-06].
  3. D. Cardinale, [A new frontier: cardio-oncology], „Cardiologia (Rome, Italy)”, 41 (9), 1996, s. 887–891, ISSN 0393-1978, PMID8983846 [dostęp 2017-07-06].
  4. Rafał Mańczak i inni, Severe aortic stenosis in a patient with breast cancer, „OncoReview”, 6 (2), s. 49–56, DOI10.5604/20828691.1207960 [dostęp 2017-07-06].
  5. Maciej Żechowicz, Konrad Wroński, Monika Rucińska, Cardiooncological balance in a 75-year-old male with a hepatocellular carcinoma CS IV and a congestive heart failure NYHA III „de novo”, „OncoReview”, 5 (2), s. 57–61, DOI10.5604/20828691.1159657 [dostęp 2017-07-06].
  6. Lucia Setteyova, Ljuba Bacharova, Beata Mladosievicova, QT prolongation due to targeted anticancer therapy, „OncoReview”, 6 (3), s. 103–112, DOI10.5604/20828691.1220896 [dostęp 2017-07-06].
  7. Szymon Darocha i inni, Pericardiocentesis and pericardial therapy aspects in cancer patients - a case report, „OncoReview” (4), 2012, s. 284-291.
  8. Wiesław Jędrzejczak, Sebastian Szmit, Adam Torbicki, Leczenie celowane przewlekłej białaczki szpikowej a układ sercowo-naczyniowy, „OncoReview” (3), 2013, s. 149-162.
  9. Maria Wieteska, Michał Florczyk, Adam Torbicki, „D-dimerosis” among the patients with the cancer it is always needed to be treated?, „OncoReview” (2), 2012, s. 117-124.
  10. Jose Luis Zamorano i inni, 2016 ESC Position Paper on cancer treatments and cardiovascular toxicity developed under the auspices of the ESC Committee for Practice Guidelines The Task Force for cancer treatments and cardiovascular toxicity of the European Society of Cardiology (ESC), „European Heart Journal”, 37 (36), 2016, s. 2768–2801, DOI10.1093/eurheartj/ehw211, ISSN 0195-668X [dostęp 2017-07-06].