Karl Egger

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Karl Egger (ur. 10 lutego 1914, zm. 1 września 2003) – kanonik św. Augustyna, opat, filolog łaciński. Używał nazwiska w wersji niemieckiej (Karl Egger), włoskiej – Carlo Egger lub łacińskiej – Carolus Egger.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Silz w okolicach Innsbrucku w Tyrolu[1] lub, według innych źródeł, w Vipiteno[2]. W wieku 12 lat napisał wiersz łaciński na cześć ówczesnego papieża Piusa XI, za który dostał osobiste podziękowanie z Watykanu. 28 sierpnia 1934 złożył pierwsze śluby u kanoników świętego Augustyna, a 28 listopada 1937 przyjął święcenia prezbiteratu. W tym samym roku uzyskał doktorat z teologii[2]. Był między innymi prywatnym nauczycielem rodziny Pacelli (kuzynów Piusa XII). W czasie II Wojny Światowej dzięki znajomości języka niemieckiego był w stanie z sukcesem wynegocjować zwolnienie niektórych więźniów, w tym narodowości żydowskiej[1]. Był profesorem języka łacińskiego na Uniwersytecie Laterańskim[2]. Paweł VI mianował go ekspertem Soboru Watykańskiego II w dziedzinie języka łacińskiego. Był współpracownikiem Thesaurus Linguae Latinae(inne języki). 11 czerwca 1958 otrzymał błogosławieństwo opackie. Dokonał odtworzenia kongregacji kanoników z Windesheim(inne języki). W latach 1987–1993 był opatem prymasem Konfederacji Zakonu Kanoników Regularnych Świętego Augustyna. Założył klasztor kongregacji windesheimskiej w Paring (obecnie część Langquaid w Bawarii)[1]. Zmarł w Paring[1] lub według innych źródeł w Ratyzbonie[2].

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Karl Egger postawił sobie za cel wzbogacanie języka łacińskiego o słowa odpowiadające współczesnemu językowi potocznemu i pojęciom współczesnej cywilizacji[3], co przełożyło się na liczne publikacje – słowniki i inne pomoce naukowe, pomagające w posługiwaniu się łaciną[2]. Wyraża to tytuł jednej z jego książek: Omnia dici possunt Latine („Wszystko można powiedzieć po łacinie”)[4]. Był prezesem, a później prezesem honorowym poświęconej temu celowi Fundacji „Latinitas” (Opus Fundatum "Latinitas")[1].

Cytaty[edytuj | edytuj kod]

  • Il latino della Chiesa riposa nelle sue mani.” [Łacina Kościoła spoczywa w twoich rękach.] (Jan Paweł II do Karla Eggera, 19 marca 1983)[1]
  • Ita enim obtinuit ut recentissimae Latini sermonis litterae haud exigua caperent incrementa et, quo amplius, veterum sermo cum novorum temporum indole componeretur.” [W ten sposób osiągnął, że najnowsza literatura łacińska wiele się powiększyła, a co więcej, język dawnych użytkowników stworzył harmonijną kompozycję z przymiotami nowych czasów.] (ze wspomnienia pośmiertnego Maura Pisini, 2015)[2]

Wybrane publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Lexicon nominum virorum et mulierum (1957)
  • Lexicon nominum locorum (1977)
  • Diurnarius Latinus: Epitome actorum diurnorum in lingua Latina (1980)
  • Lexicon recentis Latinitatis (1992, 1997, 2003) ISBN 978-88-2097-454-1
  • Roma aeterna: Praecipua urbis monumenta latine scientibus explanata (2000)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Dario di Maso, Edmondo Caruana, L'abate Carlo Egger, latinista di cinque Pontefici, „Annali”, Associazione Nomentana di Storia e Archeologia, 2006, s. 8–9 [zarchiwizowane z adresu 2014-11-29].
  2. a b c d e f Maurus Pisini, Caroli Egger abbatis, inclutissimi latinitatis cultoris, anno revoluto centesimo ab eius ortu, recolimus memoriam, „Latinitas [series nova]”, 3 (1), Pontificia Academia Latinitatis in Civitate Vaticana, 2015, s. 7–14.
  3. Michael Angelus a Iesu, Necrologi: Ricordi Dell Abate Carlo Egger, „ANNALE”, 2003 [dostęp 2024-04-09].
  4. Carolus Egger, Omnia dici possunt Latine, Libreria Editrice Vaticana, 1990, s. 100, ISBN 88-209-4631-9.
  5. Egger, Carolus [online], www.richardwolf.de [dostęp 2024-04-09].