Pius XI

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	28 października 1919
Miejscowość	Warszawa
Miejsce	bazylika archikatedralna św. Jana Chrzciciela
Konsekrator	Aleksander Kakowski
Współkonsekratorzy	Józef Sebastian Pelczar; Stanisław Zdzitowiecki
Konsekrowani biskupi
Oreste Giorgi	27 kwietnia 1924
Michele Lega	11 lipca 1926
Philippe Zhao Huai-yi	28 października 1926
Melchior Sun Dezhen CM	28 października 1926
Odoric Simon Cheng Hede OFM	28 października 1926
Joseph Hu Jo-shan CM	28 października 1926
Aloysius Chen Guo-di OFM	28 października 1926
Simon Zhu Kai-min SJ	28 października 1926
Januarius Kyūnosuke Hayasaka	30 października 1927
Jusztinián Serédi OSB	8 stycznia 1928
Luigi Sincero	13 stycznia 1929
Alfred Ildefons Schuster OSB	21 lipca 1929
Jean Verdier PSS	29 grudnia 1929
Joseph Attipetty	1933
Joseph Fan Heng-nfan	11 czerwca 1933
Jean-Baptiste Tòng Nguyễn Bá	11 czerwca 1933
Matthias Li Jun-ho	11 czerwca 1933
Joseph Cui Shouxun	11 czerwca 1933
Giuseppe Migone	19 stycznia 1936

Pius XI
Pius Undecimus
	Ambrogio Damiano Achille Ratti
	Papież; Biskup Rzymu; Suweren Państwa Watykańskiego
	; Pius XI (1930)
	Pax Christi in regno Christi; Pokój Chrystusowy w Królestwie Chrystusowym
Kraj działania	Włochy, Watykan
Data i miejsce urodzenia	31 maja 1857 ; Desio
Data i miejsce śmierci	10 lutego 1939 ; Watykan
Miejsce pochówku	Groty Watykańskie
	Papież
Okres sprawowania	6 lutego 1922–10 lutego 1939
	Arcybiskup metropolita Mediolanu
Okres sprawowania	1921–1922
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	20 grudnia 1879
Nominacja biskupia	3 czerwca 1919
Sakra biskupia	28 października 1919
Kreacja kardynalska	19 lipca 1921; Benedykt XV
Kościół tytularny	bazylika św. Sylwestra i św. Marcina w Monti
Pontyfikat	6 lutego 1922
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Strona internetowa

Pius XI (łac. Pius PP. XI; właśc. Ambrogio Damiano Achille Ratti; ur. 31 maja 1857 w Desio, zm. 10 lutego 1939 w Watykanie^[1]) – włoski duchowny rzymskokatolicki, nuncjusz apostolski w Polsce w latach 1919–1921, arcybiskup metropolita Mediolanu w latach 1921–1922, 259. papież w okresie od 6 lutego 1922 do 10 lutego 1939^[2] i 1. Suweren Państwa Watykańskiego od 7 czerwca 1929 do 10 lutego 1939.

Naczelnik Państwa Józef Piłsudski w towarzystwie nuncjusza papieskiego Achille Rattiego

Pomnik Achille Rattiego, upamiętniający go jako pierwszego po 1918 – Nuncjusza Apostolskiego w Warszawie

Rzeźba Piusa XI w katedrze Duomo w Mediolanie

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i kapłaństwo[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Desio koło Mediolanu jako syn fabrykanta przędzalni jedwabiu Francesca Rattiego i Teresy Galli^[3]. Początkowo uczył się w szkołach kościelnych. Po zdaniu matury w gimnazjum państwowym w Mediolanie wstąpił do seminarium duchownego. Święcenia kapłańskie przyjął 20 grudnia 1879^[3]. Kontynuował studia w Rzymie (prawo kanoniczne na Uniwersytecie Gregoriańskim, teologię na dominikańskim uniwersytecie Sapienza oraz filozofię w Akademii św. Tomasza), uzyskując trzy doktoraty^[3]. W 1882 wrócił do Mediolanu i pracował 3 miesiące w duszpasterstwie. Przez kilka lat był w tamtejszym seminarium profesorem dogmatyki i homiletyki^[3].

Od 5 listopada 1888 pracował w Bibliotece Ambrozjańskiej w Mediolanie^[3] (zajmował się m.in. konserwatorstwem, muzealnictwem, zabezpieczaniem starodruków oraz zdobył gruntowną wiedzę historyczną). Odbył badania naukowe w ośrodkach europejskich, m.in. w Berlinie, Wiedniu, Oksfordzie, Paryżu, Monachium i Rydze. W latach 1907–1911 był prefektem Biblioteki Ambrozjańskiej^[3]. W roku 1914 został mianowany na stanowisko prefekta Biblioteki Watykańskiej i protonotariusza apostolskiego^[3].

Był także bardzo dobrym alpinistą, do jego osiągnięć należą m.in. zdobycie szczytów Cima di Jazzi, Monte Rosa, Dufourspitze wschodnią ścianą, oraz wejścia na Matterhorn i Mont Blanc.

Biskupstwo i służba dyplomatyczna[edytuj | edytuj kod]

25 kwietnia 1918 został mianowany przez papieża Benedykta XV wizytatorem apostolskim w Polsce i na Litwie^[3]. Po przybyciu do Warszawy zamieszkał w apartamencie proboszcza parafii św. Aleksandra przy ulicy Książęcej^[4]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918, został 3 czerwca 1919 mianowany arcybiskupem tytularnym Nafpaktos, a trzy dni później – nuncjuszem apostolskim w Polsce^[3]. Sakry biskupiej udzielił mu 28 października 1919 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela w Warszawie arcybiskup metropolita warszawski Aleksander Kakowski^[3]. Podczas Bitwy Warszawskiej pozostał w Warszawie jako jeden z dwóch (obok przedstawiciela Turcji) przedstawicieli dyplomatycznych obcych państw^[1]. W 1918 przewodniczył posiedzeniu Konferencji Episkopatu Królestwa Polskiego, która powołała do życia Uniwersytet Katolicki w Lublinie^[2], natomiast w 1921 Uniwersytet Warszawski przyznał mu tytuł doktora honoris causa^[5].

Podczas pobytu w Polsce wizytatora apostolskiego Achille Rattiego doszło do konfliktu pomiędzy nim a ówczesnym biskupem krakowskim Adamem Sapiehą, który – w czasie pierwszego powojennego zjazdu polskich biskupów w Gnieźnie (26–30 sierpnia 1919) – poprosił Achille Rattiego o opuszczenie sali obrad, argumentując, iż Kościół polski chce rozstrzygać swoje sprawy bez wpływów zewnętrznych^[6]. Napięcia w relacjach pomiędzy Rattim a Sapiehą mogły przyczynić się do tego, że po wyborze Achille Rattiego na papieża Piusa XI (6 lutego 1922) biskup krakowski Adam Sapieha nie otrzymał z rąk Piusa XI kapelusza kardynalskiego. Do godności kardynała Adama Sapiehę wyniósł (18 lutego 1946) papież Pius XII.

13 czerwca 1921 Benedykt XV mianował go arcybiskupem Mediolanu i kardynałem prezbiterem kościoła Santi Silvestro e Martino ai Monti^[3]. Kapelusz kardynalski uzyskał 6 miesięcy przed wyborem na papieża, 19 lipca 1921.

Wybór na papieża[edytuj | edytuj kod]

Po śmierci Benedykta XV zebrało się konklawe, które 6 lutego 1922, w czternastym głosowaniu, wybrało Rattiego na papieża^[1]. Elekt przyjął imię Piusa XI. Po koronowaniu udzielił błogosławieństwa Urbi et Orbi z loggii bazyliki św. Piotra, co wydarzyło się po raz pierwszy od 1870^[1].

Pontyfikat[edytuj | edytuj kod]

Sprawy wewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Papież Pius XI

Papież Pius XI w 1922 nakazał, aby konklawe rozpoczynało się po upływie 15-18 dni od śmierci papieża. Miało to umożliwić przybycie na konklawe kardynałom zamorskim. Wkrótce po zakończeniu pierwszej wojny światowej rozpoczął dialog z włoskimi faszystami, na czele których stał Benito Mussolini^[2] uznając go publicznie za „człowieka zesłanego przez Opatrzność”^[7]. Dzięki negocjacjom z duce i zdolnościom dyplomatycznym sekretarzy stanu Pietra Gasparriego i Eugenia Pacellego papież doprowadził do pojednania z Włochami^[1]. 11 lutego 1929 podpisano traktaty laterańskie, które zapewniły suwerenność Państwu Miasto Watykan, uregulowały sprawy finansowe i konkordat oraz ostatecznie rozwiązały tzw. kwestię rzymską^[2]. W zamian za korzystne dla Watykanu rozwiązanie kwestii rzymskiej papież zmobilizował kościół do poparcia Mussoliniego w wyborach zaplanowanych na dzień 24 marca 1929 roku. Między innymi dzięki poparciu księży, którzy zachęcali parafian do poparcia faszyzmu, a w niektórych wypadkach prowadzili wiernych do lokali wyborczych, partia faszystowska uzyskała 98.3% głosów^[8].

W odpowiedzi na coraz większą rolę i wpływ na wychowanie młodzieży organizacji „Balilla”^[9] papież wydał encyklikę Non abbiamo bisogno (29 VI 1931), w której potępił faszyzm, monopolizację wychowania młodzieży, szerzenie kultu państwa. Papież upomniał się o prawo rodziców do wychowania i przestrzegania w tym względzie postanowień konkordatu^[9].

Sprawy zagraniczne[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie ze swoją dewizą „Pokój Chrystusa w państwie Chrystusa”, Pius XI angażował się w łagodzenie skutków wojny na świecie^[2]. Jedną z jego pierwszych inicjatyw była inauguracja (23 grudnia 1922) działalności Akcji Katolickiej^[1]. Wkrótce potem podjął usilne kroki, by nawiązać stosunki dyplomatyczne z wieloma krajami^[2]. Doprowadził do podpisania ponad 20 porozumień; znacznie poprawił stosunki pomiędzy państwem a Kościołem we Francji, gdzie złagodzono ustawę z 1905 roku^[1].

Głównym problemem dla Piusa były państwa totalitarne, w których nasilały się prześladowania chrześcijan^[1]. W encyklice Divini Redemptoris (19 marca 1937) potępił ateistyczny komunizm^[1]. Cztery lata wcześniej podpisał konkordat z nazistowskimi Niemcami, co tymczasowo zahamowało opozycję katolicką^[1]. Kluczową rolę w negocjacjach odegrali kardynałowie: Michael von Faulhaber i Klemens August von Galen^[2]. Jednak działania Hitlera sprawiły, że 14 marca 1937 papież wydał encyklikę Mit brennender Sorge, w której potępił hitleryzm^[1].

Papież, który żywo interesował się sprawami misji, sprzeciwiał się sytuacji w Meksyku i Rosji, gdzie prześladowano katolików^[2]. W kwietniu 1937 zachęcał Meksykanów, by organizowali się w ramach Akcji Katolickiej^[1]. Popierał także Francisco Franco i jego działania w Hiszpanii oraz potępił tamtejszy rozdział Kościoła od państwa^[1].

W 1925 podpisał konkordat z Polską, w którym ustanowiono 5 metropolii łacińskich, jedną ormiańską i jedną unicką^[2].

Papież Pius XI ustanowił i nadał ruchowi alpinistycznemu i organizacjom turystyki górskiej patrona św. Bernarda z Menthon^[10] w 1923.

Sprawy religijne[edytuj | edytuj kod]

W dniu 11 grudnia 1925 Pius XI ogłosił encyklikę Quas primas, którą ustanowił Święto Chrystusa Króla z jego własnym officium i mszą św^[1]. Przyczynił się do rozwinięcia idei pierwszych piątków miesiąca jako zadośćuczynienia Sercu Jezusa za grzechy ludzkości. W 1931 wprowadził uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi obchodzone 1 stycznia. W 1937 roku powołał Papieską Akademię Nauk^[1]. W latach 1925-1926 utworzył Muzeum Misyjno-Etnologiczne, które na początku zajmowało dwa piętra w Pałacu na Lateranie. Uroczysta inauguracja działalności muzeum nastąpiła 21 grudnia 1927 r. Trzykrotnie, w latach 1925, 1929 (50. rocznica święceń kapłańskich Piusa) i 1933 (1900. rocznica śmierci Jezusa), z inicjatywy papieża obchodzono Rok Jubileuszowy^[2].

Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych wydał serię encyklik (Divini illius magistri, Casti conubii, Quadragesimo anno i Nova impendet) w których wyraził stanowisko Kościoła w sprawach dotyczących wychowania chrześcijańskiego, definicji małżeństwa, metod antykoncepcji i bezrobocia^[1]. W 1928 potępił fałszywie pojmowany ekumenizm w encyklice Mortalium animos, gdzie stanowczo przeciwstawił się promowaniu jedności z Kościołami chrześcijańskimi, które nie pozostawały w łączności doktrynalnej z Kościołem katolickim^[1]. Podjął także próby rozmów ekumenicznych z Kościołem anglikańskim i Cerkwią prawosławną, które nie przyniosły oczekiwanych rezultatów^[2].

Kreował 76 kardynałów na siedemnastu konsystorzach^[3]. W czasie pontyfikatu przeprowadził ponad 500 beatyfikacji i 33 kanonizacji^[2]. Ogłosił świętymi m.in. Teresę z Lisieux, Jana Bosko, Jana Fishera, Tomasza More’a, Piotra Kanizjusza, Alberta Wielkiego, Konrada z Parzham i Andrzeja Bobolę^[1]^[2]. Dodatkowo, nadał tytuł doktora Kościoła: Albertowi Wielkiemu, Piotrowi Kanizjuszowi, Robertowi Bellarminowi i Janowi od Krzyża^[1].

Śmierć[edytuj | edytuj kod]

Zmarł w Watykanie 10 lutego 1939, o godzinie 5:30^[11]^[12]^[3]. 14 lutego 1939 został pochowany w bazylice św. Piotra^[13]^[3].

Grób Piusa XI w podziemiach bazyliki św. Piotra

i był dniem żałoby narodowej we Włoszech^[14]^[15] i Irlandii^[16].

Beatyfikacje i kanonizacje dokonane przez Piusa XI[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: Beatyfikowani i kanonizowani przez Piusa XI.

Encykliki[edytuj | edytuj kod]

Ubi Arcano Dei o pokoju – 23 grudnia 1922
Quas Primas ustanawiająca święto liturgiczne na cześć Chrystusa Króla – 11 grudnia 1925
Mortalium animos o popieraniu prawdziwej jedności chrześcijan – 6 stycznia 1928
Miserentissimus Redemptor o powszechnym obowiązku wynagrodzenia Najświętszemu Sercu Jezusa – 8 maja 1928
Mens nostra – o znaczeniu rekolekcji zamkniętych – 20 grudnia 1929^[17]
Divini Illius Magistri o chrześcijańskim wychowaniu młodzieży – 31 grudnia 1929
Casti connubii o małżeństwie chrześcijańskim – 31 grudnia 1930
Quadragesimo Anno o odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do Prawa Ewangelicznego na czterdziestą rocznicę encykliki Rerum novarum – 15 maja 1931
Non Abbiamo Bisogno o Akcji Katolickiej – 29 czerwca 1931
Lux Veritatis temporumque testis o Powszechnym Soborze Efeskim odbytym przed piętnastoma wiekami – 25 grudnia 1925
Caritate Christi o modlitwie błagalnej jako lekarstwie na problemy świata – 3 maja 1932
Acerba Animi Anxitudo o przykrym położeniu katolicyzmu w Republice Meksykańskiej – 29 września 1932
Dilectissima nobis o ucisku Kościoła katolickiego w Hiszpanii – 3 czerwca 1933
Ad Caatholici Sacerdotti Fastigium o kapłaństwie katolickim – 20 grudnia 1935
Vigilanti cura o filmie – 29 czerwca 1936
Mit brennender Sorge o położeniu Kościoła katolickiego w Rzeszy Niemieckiej – 14 marca 1937
Divini Redemptoris o bezbożnym komunizmie – 19 marca 1937
Nos es muy conocida o sytuacji religijnej w Meksyku – 28 marca 1937
Ingravescentibus Malis o różańcu świętym – 29 września 1937

Tajne archiwa[edytuj | edytuj kod]

Po 21 latach opracowywania materiałów archiwalnych, dotyczących 17-letniego pontyfikatu Piusa XI, dnia 18 września 2006 r. zgodnie z decyzją Benedykta XVI tajne watykańskie archiwum zawierające 30 tysięcy teczek, a w nich m.in. prywatne listy papieża, jego oficjalne korespondencje, encykliki i pisma, zostało otwarte dla historyków^[18]^[19].

Tuż po otwarciu do Watykanu zgłosiło się około 50 naukowców z całego świata badających okres od 1922 do 1939 roku, których interesowała postawa Stolicy Apostolskiej względem rosnących przed wybuchem II wojny światowej postaw antysemickich i faszystowskich, głównie w Niemczech i we Włoszech^[19].

Odznaczenia i upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Odznaczony Orderem Orła Białego nadanym postanowieniem Naczelnika Państwa – Józefa Piłsudskiego, który otrzymał od posła i ambasadora Władysława Skrzyńskiego w Watykanie przed konklawe w 1922 tj. 2 lutego^[20]. Około 1930 roku nazwa ulicy Pięknej w Warszawie została zmieniona na Piusa XI^[21]. Po śmierci Piusa XI – pod koniec lutego 1939^[22], władze polskich miast Piotrkowa i Kalisza nazwały jego imieniem ulice^[23].

W 1930 został wybity medal upamiętniający o treści W dziesiątą rocznicę Cudu nad Wisłą (rewers) i Ojciec św. Pius XI w 1920 r. nie opuścił Warszawy (awers), wydany przez Mennicę Warszawską, a zaprojektowany przez Stefana Rufina Koźbielewskiego^[24].

Tablica przed salą im. Piusa XI na KUL-u

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Pomnik Piusa XI w Warszawie
Klemens VIII – również nuncjusz apostolski w Polsce

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 443-446. ISBN 83-06-02633-0.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 168-170. ISBN 83-7006-437-X.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Ratti, Achille (ang.). The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-10-08].
↑ Arkadiusz Stempin: Misja specjalna Achille Ratiego w Warszawie. 2018-05-25. [dostęp 2021-02-13].
↑ Doktoraty HC (pol.). Uniwersytet Warszawski. [dostęp 2014-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-22)].
↑ Józef Marecki, Filip Musiał (red.), Niezłomni. W obronie Ojczyzny i Kościoła, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s. 10-11.
↑ Geoffrey Robertson: Czy papież jest winny. O odpowiedzialności Watykanu w sprawie naruszania praw człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2013, s. 141. ISBN 978-83-7554-400-8.
↑ David I. Kertzer: The Pope and Mussolini. New York: 2014. ISBN 978-0812983678.
↑ ^a ^b Zygmunt Zieliński: Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków. T. 2. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha, 1986, s. 111. ISBN 83-7015-041-1.
↑ Zmarły papież Pius XI żywo interesował się polskim taternictwem. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 43 z 23 lutego 1923.
↑ Zgon Papieża Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 33 z 11 lutego 1939.
↑ Po zgonie Ojca św. Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 34 z 12 lutego 1939.
↑ Uroczystości pogrzebowe papieża Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 37 z 16 lutego 1939.
↑ [1]
↑ [2]
↑ [3]
↑ Pius XI, Mens Nostra. Ai Venerabili Fratelli Patriarchi, Primati, Arcivescovi, Vescovi e altri Ordinari aventi pace e comunione con la Sede Apostolica, 20 grudnia 1929 (wł.).
↑ Watykan: jeszcze raz o archiwach Piusa XI i Piusa XII (pol.). Radio Watykańskie. [dostęp 2013-10-08].
↑ ^a ^b Otwarto tajne archiwum Piusa XI (pol.). Wirtualna Polska. [dostęp 2013-10-08].
↑ Orzeł biały na papieskich schodach. przewodnik-katolicki.pl. [dostęp 2018-02-06].
↑ BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska BarbaraB., Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 1994, ISBN 83-01-08836-2, OCLC 32820814 [dostęp 2022-06-19] .
↑ W hołdzie pamięci Ojca Św.. „W Służbie Penitencjarnej”. Nr 4, s. 2, 15 lutego 1939.
↑ Ulice im. Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 45 z 25 lutego 1939.
↑ Andrzej Romaniak: Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. 54. ISBN 83-919305-8-0.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Pius XI na oficjalnej stronie Watykanu (biografia i dokumenty) (wł.) [data dostępu: 2011-03-17]
Pius XI w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [data dostępu: 2020-09-24]
Pius XI – dokumenty w bibliotece Polona

[Kelly-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 443-446. ISBN 83-06-02633-0.

[Wollpert-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 168-170. ISBN 83-7006-437-X.

[FIU-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Ratti, Achille (ang.). The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-10-08].

[4] Arkadiusz Stempin: Misja specjalna Achille Ratiego w Warszawie. 2018-05-25. [dostęp 2021-02-13].

[UW-5] Doktoraty HC (pol.). Uniwersytet Warszawski. [dostęp 2014-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-22)].

[Józef_Marecki_Filip_Musiał-6] Józef Marecki, Filip Musiał (red.), Niezłomni. W obronie Ojczyzny i Kościoła, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s. 10-11.

[Robertson-7] Geoffrey Robertson: Czy papież jest winny. O odpowiedzialności Watykanu w sprawie naruszania praw człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2013, s. 141. ISBN 978-83-7554-400-8.

[8] David I. Kertzer: The Pope and Mussolini. New York: 2014. ISBN 978-0812983678.

[Zieliński-9] Zygmunt Zieliński: Papiestwo i papieże dwóch ostatnich wieków. T. 2. Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha, 1986, s. 111. ISBN 83-7015-041-1.

[10] Zmarły papież Pius XI żywo interesował się polskim taternictwem. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 43 z 23 lutego 1923.

[11] Zgon Papieża Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 33 z 11 lutego 1939.

[12] Po zgonie Ojca św. Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 34 z 12 lutego 1939.

[13] Uroczystości pogrzebowe papieża Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 37 z 16 lutego 1939.

[14] [1]

[15] [2]

[16] [3]

[Mens_Nostra-17] Pius XI, Mens Nostra. Ai Venerabili Fratelli Patriarchi, Primati, Arcivescovi, Vescovi e altri Ordinari aventi pace e comunione con la Sede Apostolica, 20 grudnia 1929 (wł.).

[radio-18] Watykan: jeszcze raz o archiwach Piusa XI i Piusa XII (pol.). Radio Watykańskie. [dostęp 2013-10-08].

[wp-19] Otwarto tajne archiwum Piusa XI (pol.). Wirtualna Polska. [dostęp 2013-10-08].

[20] Orzeł biały na papieskich schodach. przewodnik-katolicki.pl. [dostęp 2018-02-06].

[21] BarbaraB. Petrozolin-Skowrońska BarbaraB., Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 1994, ISBN 83-01-08836-2, OCLC 32820814 [dostęp 2022-06-19] .

[22] W hołdzie pamięci Ojca Św.. „W Służbie Penitencjarnej”. Nr 4, s. 2, 15 lutego 1939.

[23] Ulice im. Piusa XI. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 45 z 25 lutego 1939.

[24] Andrzej Romaniak: Medale, medaliony, plakiety. Katalog zbiorów. Sanok: Muzeum Historyczne w Sanoku, 2005, s. 54. ISBN 83-919305-8-0.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

Legaci papiescy	Robert (1000) Gwalon (1103) Gilles (1124 lub ok. 1126) Humbald (1145) Guido di Crema (1148) Rainald (ok. 1177/80) Giovanni Malabranca (1189) Pietro Capuano (1197) Gregorio Crescenzi (1223) Jacques Pantaleon (1247–1249) Guy de Bourgogne (1267–1268) Filip (1279) Giovanni Boccamazza (1286) Julian Cesarini (1442)
Internuncjusze i legaci apostolscy	Zaccaria Ferreri (1519–1521) Toma Crnić (1522–1523) Jan Antoni Pulleoni (1524–1526) Mikołaj Fabri (1525–1526) Jan Franciszek Cito (1525–1527) Pamfiliusz Strassoldo (1536–1536) Hieronim Rorario (1539–1540) Otto Truchsess von Waldburg (1542–1542) Hieronim Martinengo (1548–1548) Marek Antoni Maffei (1553–1553)
Nuncjusze i legaci apostolscy	Luigi Lippomano (1555–1558) Kamil Mentovato (1558–1558) Bernardo Bongiovanni (1560–1563) Giovanni Francesco Commendone (1563–1565) Giulio Ruggieri (1565–1568) Vincenzo dal Portico (1567–1573) Giovanni Francesco Commendone (1571–1573) Vincenzo Laureo (1572–1578) Giovanni Andrea Caligari (1577–1581) Alberto Bolognetti (1581–1585) Hieronim De Buoi (1584–1587) Hannibal De Capua (1586–1591) Ippolito Aldobrandini (1588–1589) Jerzy Radziwiłł (1592) Germanicus Malaspina (1592–1598) Henryk Caetani (1596–1597) Klaudiusz Rangoni (1598–1607) Franciszek Simonetta (1606–1612) Leliusz Ruini (1614–1621) Cosimo de Torres (1621–1622) Giovanni Battista Lancellotti (1623–1628) Antonio Santacroce (1627–1631) Mario Filonardi (1635–1643) Pietro Vidoni (1652–1660) Antonio Pignatelli (1660–1668) Galeazzo Marescotti (1668–1670) Angelo Maria Ranuzzi (1671–1672) Francesco Bonvisi (1672–1675) Angelo Maria Ranuzzi (1675) Francesco Martelli (1675) Andrea Santacroce (1690–1696) Gianantonio Davia (1696–1698) Francesco Pignatelli (1700–1703) Settimio Paluzi (1703–1704) Orazio Filippo Spada (1704–1706) Niccolò Spinola (1708–1712) Giulio Piazza (1706–1709) Girolamo Grimaldi (1712–1721) Girolamo Archinto (1721) Vincenzo Santini (1722–1728) Camillo Paolucci (1727–1738) Fabrizio Serbelloni (1738–1746) Alberico Archinto (1746–1754) Niccolò Serra (1754–1760) Antonio Eugenio Visconti (1760–1766) Angelo Maria Durini (1767–1772) Giuseppe Garampi (1772–1776) Giovanni Andrea Archetti (1776–1783) Ferdinando Maria Saluzzo (1784–1794) Lorenzo Litta (1794)
Nuncjusze apostolscy	Ambrogio Damiano Achille Ratti (1919–1921) Lorenzo Lauri (1921–1926) Francesco Marmaggi (1928–1936) Filippo Cortesi (1936–1939, tytularnie do 1947)
Legaci apostolscy	Luigi Poggi (1975–1986) Francesco Colasuonno (1986–1989)
Nuncjusze apostolscy	Józef Kowalczyk (1989–2010) Celestino Migliore (2010–2016) Salvatore Pennacchio (od 2016)

Biografia	konklawe 1922 herb konklawe 1939
Pontyfikat	Beatyfikowani i kanonizowani przez Piusa XI
Dokumenty papieskie	Ubi Arcano Dei Quas Primas Mortalium animos Miserentissimus Redemptor Divini Illius Magistri Casti connubii Quadragesimo Anno Non Abbiamo Bisogno Lux Veritatis temporumque testis Caritate Christi Acerba Animi Anxitudo Dilectissima nobis Ad Caatholici Sacerdotti Fastigium Mit brennender Sorge Divini Redemptoris Nos es muy conocida Ingravescentibus Malis
Współpracownicy 1922-1939	Pietro Gasparri Eugenio Pacelli Carlo Confalonieri Kardynałowie z nominacji Piusa XI

Kongregacja Konsystorialna
Prefekci	Domenico Ginnasi (1621–1639) Innocenty XIII (1721–1724) Benedykt XIII (1724–1730) Klemens XII (1730–1740) Benedykt XIV (1740–1758) Klemens XIII (1758–1769) Klemens XIV (1769–1774) Pius VI (1775–1799) Pius VII (1800–1823) Leon XII (1823–1829) Pius VIII (1829–1830) Grzegorz XVI (1831–1846) Pius IX (1846–1878) Leon XIII (1878–1903) Pius X (1903–1914) Benedykt XV (1914–1922) Pius XI (1922–1939) Pius XII (1939–1958) Jan XXIII (1958–1963) Paweł VI (1963–1967)
Kardynałowie sekretarze (1908–1967)	Gaetano de Lai (1908–1928) Carlo Perosi (1928–1930) Raffaele Carlo Rossi OCD (1930–1948) Adeodato Giovanni Piazza OCD (1948–1957) Carlo Confalonieri (1961–1967)
Prefekci Kongregacji ds. Biskupów (od 1968)	Carlo Confalonieri (1968–1973) Sebastiano Baggio (1973–1984) Bernardin Gantin (1984–1998) Lucas Moreira Neves O.P. (1998–2000) Giovanni Battista Re (2000–2010) Marc Ouellet (od 2010)

Pius XI

Spis treści

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dzieciństwo i kapłaństwo[edytuj | edytuj kod]