Kazimierz Kardaś

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Kardaś
Orkan
Ilustracja
Kazimierz Kardaś ps. Orkan
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1919
Kurozwęki

Data i miejsce śmierci

6/7 maja 1944
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Jednostki

batalion „Parasol”

Stanowiska

z-ca d-cy II plutonu kompanii Agat

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, dwukrotnie)
Grób na Powązkach Wojskowych

Kazimierz Kardaś, ps. Orkan (ur. 17 stycznia 1919 w Kurozwękach, zm. 6 maja 1944 w Warszawie) – podporucznik, żołnierz Armii Krajowej, zastępca dowódcy II plutonu kompanii „Agat” (późniejszego batalionu „Parasol”), uczestnik akcji zbrojnych.

Wczesne lata[edytuj | edytuj kod]

Syn Kazimierza i Jadwigi z domu Utnik. W wieku dwóch lat stracił ojca. W związku ze złą sytuacją ekonomiczną, matka wyjechała do Krakowa. Kazimierz trafił do zakładu przy klasztorze sióstr szarytek. Po kilku latach został przeniesiony do Zakładu Salezjańskiego im. ks. Siemca mieszczącego się na warszawskim Powiślu. Ukończył szkołę krawiecką przy zakładzie.

Konspiracja[edytuj | edytuj kod]

Podczas okupacji niemieckiej działał w polskim podziemiu zbrojnym i uczestniczył w wielu jego akcjach. Od 1939 należał do Szarych Szeregów. Od 1942 w warszawskich Grupach Szturmowych, w Hufcu Południe, SAD-200. 1 lipca 1943 r. został przekazany z SAD-u do nowo utworzonego oddziału Agat.
Ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty Agricola (klasa o kryptonimie Aniela), a także kurs podharcmistrzowski (tzw. Szkoła za lasem), dowódców kompanii, minerski, samochodowy oraz Wielkiej Dywersji.
Od końca 1943 jego łączniczką była Maria Stypułkowska-Chojecka.

Akcje[edytuj | edytuj kod]

  • akcja Lange (22 maja 1943 r.) – akcja likwidacyjna SS-Rottenführera Ewalda Lange, który torturował Jana Bytnara podczas przesłuchań)
  • akcja Pogorzel (26 czerwca 1943 r.) – wysadzenie pociągu z niemieckimi żołnierzami, wracającymi z frontu wschodniego
  • Akcja Wilanów (26 września 1943 r.) – znajdował się w grupie dowódcy akcji, Władysława Cieplaka
  • Akcja Weffels (1 października 1943 r.) - dowódca akcji i I wykonawca[1], która była zamachem na Ernsta Weffelsa – esesmana i kata w więzieniu dla kobiet na Pawiaku.
  • akcja Stamm (6 maja 1944 r.) – dowódca akcji, w czasie której został ciężko ranny. Zmarł tego samego dnia po operacji przeprowadzonej w konspiracyjnym szpitalu[2]. Miał 25 lat. Pochowany w kwaterach żołnierzy i sanitariuszek batalionu „Parasol” na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera A24-7-19)[3].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Specjalna operacja bojowa "Weffels". [dostęp 2018-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-18)].
  2. Piotr Stachiewicz: „Parasol”. Dzieje oddziału do zadań specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 380. ISBN 83-211-0273-5.
  3. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Piotr Stachiewicz: "Parasol". Dzieje Oddziału do Zadań Specjalnych Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-0273-5.
  • Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion "Zośka". Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.