Przejdź do zawartości

Klasztor Bernardynów w Iwiu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Klasztor Bernardynów w Iwiu
Zabytek: nr rej. 412Г000286
Ilustracja
Widok ogólny kościoła klasztornego
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Iwie

Kościół

Kościół katolicki

Właściciel

bernardyni

Klauzura

nie

Typ zakonu

męski

Obiekty sakralne
Kościół

Kościół św. św. Piotra i Pawła

Fundator

Mikołaj Kiszka

Styl

barok wileński

Data budowy

XV w. (kościół), 1631 (klasztor), 1760 (przebudowa)

Data zamknięcia

1858

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej znajduje się punkt z opisem „Klasztor Bernardynów w Iwiu”
Ziemia53°55′57″N 25°46′51″E/53,932556 25,780889

Klasztor Bernardynów w Iwiu – dawny bernardyński klasztor w Iwiu, utworzony w 1631 przez wojewodę mścisławskiego Mikołaja Kiszkę przy istniejącym od XV w. kościele św. św. Piotra i Pawła. Zniszczony w czasie wojny polsko-rosyjskiej w 1656, odbudowany w 1760, istniał do 1858, gdy władze carskie zdecydowały o jego kasacji. Kościół klasztorny pozostawał czynny jako parafialny.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kościół św. św. Piotra i Pawła funkcjonował w Iwiu od XV stulecia. W 1631 Mikołaj Kiszka, wojewoda mścisławski, sprowadził do miasta bernardynów i ufundował na ich potrzeby wzniesione ok. 1633 budynki klasztorne przy tejże świątyni. Cały kompleks przetrwał do 1656, gdy w czasie wojny polsko-rosyjskiej został zniszczony[1]. Bernardyni prowadzili w Iwiu, na terenie klasztoru, szkołę retoryki i bibliotekę teologiczną[2]. W 1760 dokonano przebudowy zrujnowanych obiektów klasztornych w stylu późnego baroku, w XIX w. do bryły kościoła klasztornego dostawiono kaplicę. Klasztor zakończył działalność w 1858, skasowany przez władze carskie[1]. Kościół pozostał czynny jako parafialny i nigdy nie był zamykany[1].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Kościół klasztorny zbudowany został na planie prostokąta, posiada trzy nawy. Fasada świątyni jest dwukondygnacyjna, obydwa poziomy rozdziela gzyms. O ile dolna kondygnacja zdobiona jest jedynie portalem wejściowym i pilastrami, o tyle w części górnej znajduje się bogaty parawanowy szczyt. Częścią elewacji są również dwie flankujące ją dwukondygnacyjne wieże. Wieże (nieobecne w starszym kościele, przed 1760[3]) kryte są barokowymi hełmami i dekorowane wąskimi pilastrami oraz krzywolinijne gzymsy. Otwory okienne mają kształt półkolisty. Prezbiterium kościoła jest niższe od pozostałych części, zamknięte trójbocznie. Zarówno prezbiterium, jak i wszystkie nawy kryte są sklepieniami krzyżowymi[1]. Kościół jest orientowany, od strony zachodniej znajduje się chór muzyczny[3]. Pierwotnie znajdował się w nim drewniany ołtarz wykonany w 1621, także z fundacji Kiszki,

Dawne budynki klasztorne zachowały się jedynie częściowo, z pierwotnego czworoboku przetrwało skrzydło zachodnie i część wschodniego, dekorowane gzymsem i pilastrami. We wnętrzu budynku znajduje się siedemnastowieczny piec kaflowy[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Grzegorz Rąkowski, Ilustrowany przewodnik po zabytkach kultury na Białorusi, Warszawa: Burchard Edition, 1997, s. 89, ISBN 83-904446-9-0, OCLC 835719268.
  2. I. Sliunkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, Progress-Tradicija, Moskwa 2002, ISBN 5-89826-093-5, s.233
  3. a b I. Sliunkowa, Monastyri wostocznoj i zapadnoj tradicij. Nasledije architiektury Biełarusi, Progress-Tradicija, Moskwa 2002, ISBN 5-89826-093-5, s.224