Kościół św. Jana i Katarzyny w Świerzawie

Kościół św. Jana Chrzciciela
i św. Katarzyny Aleksandryjskiej
w Świerzawie

1929 z dnia 5.06.1967
Kościół i mur obronny wraz z bramą
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Świerzawa
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Wezwanie	św. Jana Chrzciciela św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Historia Data zakończenia budowy II poł. XIII wieku Aktualne przeznaczenie Kościół nie pełni obecnie funkcji sakralnych. Jest obiektem muzealnym.
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • kamień
Położenie na mapie Świerzawy Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie
Położenie na mapie Polski Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie
Położenie na mapie gminy Świerzawa Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świerzawie
51°01′05,05″N 15°53′17,00″E

Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej (niem. Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien) – mieści się w Świerzawie. Jest to najcenniejszy zabytek miasteczka. Powstał w II połowie XIII wieku i do dziś przetrwał w prawie niezmienionym wyglądzie. Ewenementem jest, że obiekt romański zachował się w tak dobrym stanie.

Historia

Świątynia od 1552 roku służyła ewangelikom, którym odebrano ją w 1654. Od 1713 roku pełniła rolę kościoła cmentarnnego. Po wysiedleniu miejscowych Niemców po 1945 kościół zaczął niszczeć, ale uniknął całkowitej dewastacji. Przykościelny cmentarz został zlikwidowany w latach 60. XX wieku. Pierwsze prace konserwacyjne przeprowadzono w 1959 roku, następne w latach 60. i od 1977 do dnia dzisiejszego.

Kościół nie pełni już funkcji sakralnych, ale muzealne i wystawiennicze. Raz w roku pierwszego listopada w kościele odbywa się spektakl Zaduszki Poetyckie.

Architektura

Wyznacznikiem kościoła jest czworoboczna wieża dobudowana do bryły głównej kościoła w 1506 roku. Kościół jest murowany z kamienia, jednonawowy, z prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą. Nawa i prezbiterium przykryte stropem drewnianym wspartym na dwóch słupach. W apsydzie trzy romańskie okna z kolumienkami. Od strony zachodniej i południowej dwa portale o cechach gotyckich. Prawdziwym dziełem kunsztu kamieniarskiego jest wspaniały portal z Drzewem Życia, pochodzący z XII wieku.

Wyposażenie

Malowidła nad głównym ołtarzem, pochodzące z XIV wieku; widoczny motyw Sąd Ostateczny

Największą atrakcją zabytku są malowidła, które zdobią ściany świątyni. Odkryte w 1977 roku pod warstwami tynku ścienne malowidła o tematyce zwierzęcej i roślinnej pochodzą z XIII wieku. Przedstawiają dosyć nietypowe zwierzęta takie jak bocian, żyrafa czy ryby. Malowidła te są ściśle związane z symboliką życia. Ścianę północną kościoła zdobią XIV-wieczne malowidła ukazujące życie Katarzyny Aleksandryjskiej według "Złotej Legendy". Jest to najszersze ze znanych przedstawień obrazowych życia tej średniowiecznej świętej w Europie środkowej. Również na tej samej ścianie widnieje rysunek przedstawiający ukrzyżowanie.

Wewnątrz świątyni uwagę przykuwają także XVI-wieczne, renesansowe płyty nagrobne z rzeźbionymi postaciami, XII-wieczna chrzcielnica, drewniane, polichromowane empory czy prezbiterium romańskie. Obiekt znajduje się na północnych przedmieściach miasteczka w pobliżu mostu na Kaczawie, przy drodze do Złotoryi.

Widok kościoła od strony przezbiterium

Linki zewnętrzne

• Historia i opis kościoła na stronie Świerzawy. swierzawa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-30)].
• Wirtualny spacer po kościele
• Późnoromański kościół w Świerzawie (Historia i opis). [w:] sekulada.com [on-line]. [dostęp 2020-07-01]. (pol.).