Kościół św. Michała Archanioła w Małej
 A-560 z 23.08.1979[1]
| |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
.jpg) Widok ogólny | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Ropczyce  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu ropczycko-sędziszowskiego  | |||||||||||||||||
 49°57′58,7″N 21°31′15,2″E/49,966306 21,520889
| |||||||||||||||||
Kościół św. Michała Archanioła w Małej – kościół rzymskokatolicki pw. św. Michała Archanioła, pełniący funkcję kościoła parafialnego znajdujący się w miejscowości Mała.
W 1979 obiekt wpisany został do rejestru zabytków.
Historia obiektu[edytuj | edytuj kod]
Kościół zbudowany został w latach 1593-95 z fundacji ówczesnych właścicieli dworu w Małej Rafała i Elżbiety Łyczków. W 1597 biskup krakowski kard. Jerzy Radziwiłł dokonał konsekracji kościoła, pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Odnawiany w XVIII w. i w 1966. W 1909 dobudowano wieżę. W 1984 wybudowano ogrodzenie wokół kościoła z miejscowego kamienia. W latach 2012-14 przeprowadzono kapitalny remont świątyni i konserwacji jej wyposażenia. Przywrócono dawne pokrycie gontowe na kościele i dzwonnicy, wymieniono oszalowanie, odnowiono wewnętrzne polichromie i wyposażenie ruchome[2][3].
-
Elewacja południowa -
Elewacja północna -
Dzwonnica
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Architektura i wyposażenie[edytuj | edytuj kod]
Kościół zbudowany w stylu późnogotyckim. Z drewna modrzewiowego, orientowany, konstrukcji zrębowej. Prezbiterium mniejsze od nawy, zamknięte trójbocznie z boczną zakrystią. Z boku nawy kruchta i duża kaplica. Od frontu wieża na planie kwadratu, dwukondygnacyjna, dołem murowana z cegły, górą drewniana konstrukcji słupowej, kryta dachem namiotowym. Dach jednokalenicowy, kryty gontem z sześcioboczną wieżyczka na sygnaturkę, zwieńczona blaszanym hełmem ostrosłupowym. W przyziemiu wokół świątyni fartuch gontowy[2][3].
Wnętrze w nawie i prezbiterium nakryte stropem płaskim z zaskrzynieniami, ozdobione współczesną polichromią o motywach roślinnych wykonaną w latach 1965-66 przez Annę i Zofię Pawłowskie. Za ołtarzami bocznymi ocalały tylko niewielkie fragmenty polichromii figuralnej z lat 1597-1610[3][4].
Do najcenniejszych elementów wyposażenia kościoła należą:
- późnorenesansowe obrazy z około 1597: Matka Boska z Dzieciątkiem ze św. Elżbietą i Janem Chrzcicielem; Ukrzyżowanie na desce ze złotym tłem; św. Barbara i św. Katarzyna,
- barokowy prospekt organowy z połowy XVII w. usytuowany na chórze o wygiętym parapecie z balaskami z I połowy XVIII w.,
- późnobarokowy ołtarz główny z ok. 1780 z rzeźbą Michała Archanioła;
- drewniana chrzcielnica z I połowy XVIII w.,
- osiemnastowieczna rokokowa ambona i ławka kolatorska[3][4]
Otoczenie[edytuj | edytuj kod]
Od strony północno-zachodniej znajduje się nowsza od kościoła wolnostojąca kamienna trójarkadowa dzwonnica parawanowa. Wisi na niej dzwon z 1634 odlany w pracowni Jakuba Erlichera ufundowany przez Katarzynę Łyczkową z Nowosielc[2][4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2019-05-16].
- ↑ a b c Krzysztof Zieliński: Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego. PRO CARPATHIA, Rzeszów 2015, s. 179, 180. ISBN 978-83-61577-68-3. OCLC 922211420.
- ↑ a b c d Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda: Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, s. 172. ISBN 83-85557-88-1.
- ↑ a b c Artur Bata, Hanna Lawera: W Strzyżowie i na Pogórzu. Wydawnictwo Roksana, Krosno 1997, s. 137, 138.