Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Gołańczy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej
AK-I-11a/252 z 10.03.1933[1]
kościół filialny
kościół poklasztorny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Gołańcz

Adres

ul. Klasztorna

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Wawrzyńca w Gołańczy

Wezwanie

Najświętszej Maryi Panny Anielskiej

Wspomnienie liturgiczne

2 sierpnia

Położenie na mapie Gołańczy
Mapa konturowa Gołańczy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej”
Położenie na mapie powiatu wągrowieckiego
Mapa konturowa powiatu wągrowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej”
Położenie na mapie gminy Gołańcz
Mapa konturowa gminy Gołańcz, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej”
Ziemia52°56′43,5″N 17°18′09,1″E/52,945417 17,302528

Kościół Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Gołańczy – dawna świątynia zakonna, znajdująca się w Gołańczy, w powiecie wągrowieckim, w województwie wielkopolskim. Jedyna pozostałość po działającym w latach 1701–1827 klasztorze bernardynów.

Dokładna data założenia świątyni nie jest znana. W źródłach historycznych wzmianka o niej pojawia się po 1608 roku. Jednak badania architektoniczne pozwalają wnioskować, że jest to budowla w stylu późnogotyckim i powstała około 1500 roku.

Początkowo był to mała świątynia jednonawowa, wzniesiona z czerwonej cegły. Około 1652 roku ówczesny właściciel Gołańczy, starosta nakielski Jan Wojciech (nazywany również Olbrachtem) Smogulecki – rozpoczął przebudowę świątyni, a właściwie na jej ruinach wybudował nową, większą budowlę. Dzieła swojego jednakże nie zakończył z powodu najazdu Szwedów na Polskę w 1655 roku. Bez jakiegokolwiek uposażenia, przez następnych kilkadziesiąt lat, świątynia pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny, bo to było imię jej patronki, popadła w ruinę.

Dopiero Marcin Smogulecki, nowy właściciel Gołańczy, dokończył świątynię w latach 1695–1700. Na jej uposażenie oraz na uposażenie sprowadzonych w 1701 roku do klasztoru Ojców Bernardynów w Gołańczy, fundator ofiarował kwotę 15 000 guldenów.

W 1830 roku po kasacie klasztoru Ojców Bernardynów w Gołańczy, budowla została przez ówczesne władze pruskie przekazana gminie protestanckiej z niedalekich Smolar. Do gminy protestanckiej należała do 1945 roku.

W podziemiach świątyni została pochowana Kunegunda Drwęska, pierwsza małżonka Józefa Wybickiego[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych woj. wielkopolskiego. [dostęp 2021-11-23].
  2. Kościół pobernardyński w Gołańczy [online], Polska Organizacja Turystyczna [dostęp 2021-11-23].