Kościół ewangelicki w Briesen (Mark)

Kościół ewangelicki w Briesen (Mark)
Kirche von Briesen (Mark), Dorfkirche Briesen (Mark)
	; Widok ogólny od południa
Państwo	Niemcy
Miejscowość	Briesen (Mark)
Adres	Bahnhofstraße 19, 15518 Briesen (Mark), Niemcy
Wyznanie	protestantyzm
Kościół
Historia
Data zakończenia budowy	1838
Data zniszczenia	1942
Data odbudowy	1950, 1994
Dane świątyni
Styl	arkadowy
Architekt	Karl Friedrich Schinkel
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież	; 1
	Położenie na mapie Brandenburgii Kościół ewangelicki w Briesen (Mark)
	Położenie na mapie Niemiec Kościół ewangelicki w Briesen (Mark)
	52°20′33,4619″N 14°16′36,4051″E/52,342628 14,276779
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół ewangelicki w Briesen (Mark) – protestancki kościół zlokalizowany w niemieckiej miejscowości Briesen (Mark) w Brandenburgii (powiat Oder-Spree).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Stary kościół[edytuj | edytuj kod]

Około 1460 w Briesen istniał mały kościół (parafia mogła tu istnieć już w 1200). Pierwotnie był to obiekt katolicki. Do 1540 należał do katolickiego zakonu kartuzów. Potem przejęli go protestanci. Około 1450–1465 otrzymał nowy dzwon, który zachował się do dziś. W 1573 stał się kościołem filialnym parafii w Jacobsdorf. W 1603 otrzymał drugi dzwon fundacji Martina Pregera (niezachowany)^[1].

Obiekt został zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej. W 1679 na jego miejscu zbudowano nowy kościół, który w 1702 opisano jako pozostający wciąż w dobrym stanie. Najstarszy szczegółowy opis kościoła pochodzi z 1780, kiedy to budynek miał już przegniłe drewniane belki, krzesła i ławki. Strop kościoła częściowo zapadł się i groził zawaleniem. Kościół był skonstruowany z muru pruskiego. W 1780 przeprowadzono jego gruntowny remont. Od północy dobudowano pomieszczenie o długości 14 stóp (4,39 metra) i szerokości 8 stóp (2,51 metra), zastąpiono ściany działowe filarami i ustabilizowano strop. Miał on 60 stóp długości (18,83 m), 28 stóp szerokości (8,79 m) i 16 stóp wysokości (5,02 m). Wieża miała wysokość 42 stóp (13,18 m) i była zaopatrzona w zegar pochodzący prawdopodobnie z 1713 oraz dwa dzwony (jeden o średnicy 65 cm z około 1450/1465 z napisem ave maria - gracia - plena - dominus - tecvm - benedicta - tv in mvlierib (usa) i drugi o średnicy 75 cm z 1603, zabrany w 1942 z napisem Martin Preger obsadził mnie w 1603 roku)^[1].

Do 1811 przy kościele znajdowała się mała sala szkolna. Ponadto w 1811 istniało tu mieszkanie pastora, które miało zostać przekształcone na mieszkanie nauczyciela i połączone z salą szkolną (nie doszło do tego z uwagi na budowę we wsi nowej szkoły). Mimo remontu kościół musiał zostać zamknięty wiosną 1830. Mistrz stolarski Christian Gottlob otrzymał zlecenie wyburzenia wieży^[1].

Nowy (obecny) kościół[edytuj | edytuj kod]

W 1836 podjęto decyzję o budowie nowego, ceglanego kościoła, który zachował się do czasów obecnych. Otwarto go 30 września 1838. Klasycystyczny, otynkowany obiekt został zaprojektowany przez Karla Friedricha Schinkla. Jest to świątynia salowa z kwadratową wieżą przybudowaną od zachodu^[2]. Posadowiono ją na cokole z kamieni polnych^[1].

Wewnątrz, pod płaskim stropem^[3], znajduje się krótka podkowiasta galeria na drewnianych kolumnach. Na wyposażeniu kościoła pozostają dwa dzwony z brązu (1964)^[2]. W 1865 zainstalowano organy z przedsiębiorstwa "Wilhelm Sauer". W 1888 powieszono dwa żyrandole. W 1924 lokalna huta szkła przekazała na okna kościelne tafle z żółtego szkła tłoczonego. Od 1933 na świątyni wywieszano nazistowskie flagi ze swastyką podczas nabożeństw. W czasie II wojny światowej kościół został poważnie uszkodzony i częściowo splądrowany. Około 1950 został odnowiony i przebudowany. W 1964 ponownie zawieszono dzwon. W 1994 budynek został odnowiony i przywrócony do stanu z 1838.

Otoczenie[edytuj | edytuj kod]

W 2003 obok świątyni posadowiono kamień pamiątkowy z okazji 600-lecia wspólnoty, a w 2008 dla upamiętnienia ofiar wojny restytuowano stary pomnik (zbudowany w 1921 i zniszczony po wojnie)^[1].