Kodeks Nowogrodzki

Kodeks Nowogrodzki – najstarszy zabytek rękopiśmiennictwa ruskiego. Odkryty 13 lipca 2000 roku w Nowogrodzie Wielkim podczas wykopalisk archeologicznych. Kodeks sporządzony został w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. Składa się z drewnianych, lipowych tablic powleczonych warstwą wosku pszczelego, wielkości 15×11,5 cm. Tekst rękopisu po raz pierwszy został opublikowany w czasopiśmie „Wiestnik Rossijskoj akadiemii nauk” (pol. Zwiastun Rosyjskiej Akademii Nauk) w 2001 roku.

Rękopis datowany jest na koniec X wieku, lub na początek XI wieku. Jest o około 32–60 lat starszy niż Ewangeliarz Ostromira (datowany na lata 1056 lub 1057), przedtem uchodzącego za najstarszy zachowany zabytek piśmiennictwa ruskiego i również napisanego w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. Kodeks Nowogrodzki jest palimpsestem. Ma kilka warstw tekstu, górna warstwa zawiera Psalmy 75–76 i niewielki fragment Psalmu 67, natomiast dolna jego warstwa zawiera tekst Apokalipsy.

Tekst ukryty

Tekst ukryty
Tekst oryginalny	Tłumaczenie
[1] …Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве еретикы. [2] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы неразѹмъны. [3] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы непокоривы. [4] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы непорочъны. [5] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы невиновъны. [6] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы непрѣломъны. [7] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы недостоины такоѩ кары. [8] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы недостойны такого отълѫчения. [9] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы прѣчистыѩ вѣры. [10] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы достоины хвалы. [11] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы достоины прославления. [12] Миръ естъ градъ въ немъ же отълѫчаѭтъ отъ цръкъве чловѣкы неотъстѫпъны отъ правыѩ вѣры х҃совы…	[1] …Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła heretycy. [3] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie niepokorni. [4] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie nieskazitelni. [5] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie niewinni. [6] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie niezłomni. [7] Świat jest miastem, w którym są wyłączani ludzie niegodni takiej kary. [8] Świat jest miastem, w którym są wyłączani ludzie niegodni takiego wyłączenia. [9] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie czystej wiary. [10] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie godni pochwały. [11] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie godni czci. [12] Świat jest miastem, w którym są wyłączani z Kościoła ludzie nieodchodzący od prawdziwej wiary Chrystusowej…

Zobacz też

Przekład Biblii na język staro-cerkiewno-słowiański

Bibliografia

А.А.А.А. Зализняк А.А.А.А., В.Л.В.Л. Янин В.Л.В.Л., Новгородская псалтырь начала XI века – древнейшая книга Руси, „Вестник Российской академии наук”, 71 (3), 2001, s. 202–209 [dostęp 2020-07-15] (ros.).
А.А.А.А. Зализняк А.А.А.А., В.Л.В.Л. Янин В.Л.В.Л., Новгородский кодекс первой четверти XI в. — древнейшая книга Руси, „Вопросы языкознания”, 5, Российская академия наук. Институт русского языка им. В. В. Виноградова, 2001, s. 3–25, ISSN 0373-658X [dostęp 2020-07-15] (ros.).
А.А.А.А. Алексеев А.А.А.А., О новгородских вощёных дощечках начала XI в., „Русский язык в научном освещении”, 8 (2), Российская академия наук. Институт русского языка им. В. В. Виноградова, 2004, s. 203–239, ISSN 1681-1062 [dostęp 2020-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-11] (ros.).