Konflikt plemienny w Sudanie
 Mapa Sudanu od 2011 | |||
| Czas |
od stycznia 2009 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Strony konfliktu | |||
| |||
Konflikt plemienny w Sudanie – rywalizacja koczowniczych plemion Sudanu o dobra naturalne zapoczątkowane w 2009. Konflikt przyniósł tysiące ofiar i setki tysięcy ludzi, którzy opuścili swoje miejsce zamieszkania. Większość ataków i walk miało miejsce na terenie dzisiejszego Sudanu Południowego.
Przyczyny
[edytuj | edytuj kod]Podłożem konfliktu koczowniczych plemion w Sudanie była przede wszystkim chęć zagarnięcia ziem z ograniczonymi zasobami naturalnymi, posiadających wodę pitną, żyzne pastwiska, wobec kurczących się terenów. Ponadto obszary walk dotknięte były suszą. Wrogie plemiona dokonywały także napadów łupieżczych w celu zagarnięcia zwierząt np. bydła. Inną przyczyną były waśnie na tle etnicznym. Sudan był ponadto krajem bardzo niestabilnym ze względu na skutki II wojny domowej i wojny w Darfurze, więc władze centralne nie były w stanie zapewnić należytego bezpieczeństwa swoim obywatelom.
Przebieg
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze regularne walki plemienne trwały od początku 2009. Napady koczowniczy plemion na osady na południu kraju przez pierwsze trzy miesięcy kosztowało życie 900 osób, w większości kobiet i dzieci. Rywalizacja toczyła się głównie między pasterzami z plemienia Misseriya i Rizeigat, które to organizowały zbrojne bojówki[1].
Do pierwszego walnego starcia bojówek plemiennych doszło 26 maja 2009 pod Majram w Kordofanie Południowym. 3000 bojowników na koniach z plemienia Rizeigat zaatakowała nomadów z plemienia Misseriya pod wsią Majram. Podczas bitwy interweniowała sudańska policja, która utworzyła strefę buforową między plemionami. W bitwie zginęło 89 zaatakowanych bojowników Misseriya, 80 jeźdźców Rizeigat oraz 75 interweniujących policjantów[2]. Po walkach sudańskie władze poprosiły plemiona, by przeniosły się na odległość co najmniej 5 km od siebie, by zapobiec nowym walkom. Mimo to sytuacja pozostaje napięta[3].
12 czerwca 2009 bojówki plemienia Jikany Nuer zaatakowali konwój ONZ eskortowany przez Ludową Armię Wyzwolenia Sudanu (SPLA). Konwój z żywnością Światowego Programu Żywnościowego (WFP) miał nieść pomoc dla od 18 000 do 135 000 osób przesiedlonych w wyniku walk plemiennych. Jednak Jikany Nuer oskarżyli ONZ o transportowanie broni dla wrogich plemion. Toteż zażądali przeszukania transportu płynącego rzeką Sobat. W czasie przeszukiwań, mimo iż nie znaleziono broni, wywiązała się walka z żołnierzami SPLA. W wyniku walki zginęło 40 żołnierzy SPLA, a 30 odniosło rany. Bojówki zatopiły 735 ton żywności[4].
2 sierpnia 2009 członkowie plemienia Murle dokonały ataku na Lou Nuer w celu pozyskania żywności, gdyż po czerwcowym incydencie w regionie panował kryzys żywnościowy. W walkach pod Akobo w stanie Jonglei zginęło 185 osób w większości Lou Nuer, a także 12 interweniujących żołnierzy SPLA[5].
20 września 2009 miał miejsce rajd bojówek Lou Nuer na Dinków. Napastnicy zaatakowali, kiedy mieszkańcy wioski Duk Padiet byli w kościele. Agresorzy spalili 260 domów, po czym przystąpili do rzezi. Bojownicy zabili 51 mieszkańców Duk Padiet. Na miejsce masakry przybyło wojsko, które wdało się w walkę z napastnikami. Siły bezpieczeństwa zabiły 23 bojowników. Natomiast straty wojska sudańskiego sięgały 28 zabitych. Poprzez ogromny pożar wioski tysiące mieszkańców było zmuszonych do ucieczki. Liczba zabitych w 2009 w sudańskich walk plemiennych osiągała 1200[6].
2 stycznia 2010 Lou Nuer napadli na pastwiska Dinka w stanie Warrap, w czego wyniku zginęło 139 osób, a 54 zostało rannych. Najeźdźcy skradli 5 tys. zwierząt[7].
23 kwietnia 2010 w Darfurze Południowym po miejscowością Balballa doszło do starcia SPLA z bojówkami Rezeigat i armii Sudanu. W walce udział mieli brać członkowie plemion arabskich, którzy szukali nowych obszarów na pastwiska. Żołnierze SPLA twierdzą, iż nie walczyli z plemionami arabskimi. Przywódcy plemienni podali, że stracili 58 bojowników. Do końca kwietnia w 2010 na terenie Sudanu Południowego z powodu rywalizacji plemiennej zginęło ponad 400 osób[8].
W dniach 9-10 listopada 2010 bojówki Misseriya walczyły z armią w Darfurze Południowym w górskich obszarach pod miastem Kass. Armia w potyczce użyła lotnictwa[9]. W grudniu 2010 bojownicy Misseriya zatrzymali w Kordofanie Południowym 150 samochodów, biorąc w niewolę ok. 1000 osób, podróżujących z Chartumu do Sudanu Południowego. Były to działania, by zakłócić przebieg referendum niepodległościowe w Sudanie Południowym w styczniu 2011[10].
W dniach 7-9 stycznia 2011 w Abyei doszło do walk arabskich koczowników Misseriya z Dinkami, walki spowodowały dziesiątki zabitych, a celem arabskich nomadów było przeszkodzenie w przeprowadzenie referendum, które odbyło się w dniach 9-15 stycznia 2011[11].
Punktem zapalnym między Sudanem a Sudanem Południowym były spory rejon Abyei. Były to jedyne tereny bogate w ropę naftową na terenie Sudanu. Tereny te zamieszkiwały plemiona Dinka stanowiących większość na Południu Sudanu. Ich sąsiadami z północy byli arabscy pasterze Misseriya, którzy chcieli wypasać swoje bydło na dobrych pastwiskach w Abyei. Przez to dochodziło niejednokrotnie do konfliktów etnicznych[12]. 27 lutego 2011 w Abyei doszło do szturmu koczowników Misserija na posterunek policyjny. Zginęło wówczas 10 osób. Jednocześnie w Jonglei doszło do bitwy rebeliantów Athora z armią Sudanu Południowego. Zginęło 110 osób, w większości wojskowi i rebelianci, w tym 12 cywilów. 2 marca 2011 milicje plemienne po raz kolejny zaatakowały Abyei – zginęło 30 osób, setki mieszkań zostało spalonych. W wyniku rajdów, 25 tys. cywilów ciekło na południe Sudanu[11]. W prowincji Jonglei doszło do walk plemion Ayual i Dinka, w wyniku czego zginęły 22 osoby. ONZ wysłało do tej prowincji 100 żołnierzy rozjemczych[11]. Abyei został zaanektowany przez wojsko Sudanu 21 maja 2011[12].
18 sierpnia 2011 członkowie plemienia Murle dokonali potężnego napadu na wrogie plemię Nuerów w Uror County i w dystryktach Peiri i Pulchuol na północy stanu Jonglei. W wyniku bezlitosnego rajdu bojówek Murle zginęło aż 640 osób, 861 zostało rannych, porwano 208 dzieci. Bojownicy spalili 7924 domy i ukradli 38 tys. sztuk bydła. Z terenu ataku uciekło 26 tys. osób. Większość zabitych to dzieci i kobiety. Świadkowie zdarzeń mówili o prawdziwej rzezi, a dziesiątki wiosek uległy doszczętnej dewastacji. Był to dotąd najbardziej krwawy atak plemienny podczas południowosudańskiego konfliktu plemiennego[13].
Na początku stycznia 2012 Sudan Południowy pogrążony był w walkach etnicznych. Do masakry Murle w wykonaniu bojowników Lou Nuer doszło w Piborze, gdzie w dniach 31 grudnia 2011 – 2 stycznia 2012 zginęło 3 tys. ludzi, a 50 tys. ludzi uciekło z miasta[14]. Tymczasem nie lepiej sytuacja przedstawiała się na pograniczu. Z powodu głodu i niedożywienia według Organizacji Narodów Zjednoczonych, blisko 417 tys. osób zostało wysiedlonych, z czego 80 tys. uciekło w głąb Sudanu Południowego, co podsycało tamtejszy konflikt[15].
W styczniu 2013 doszło do wznowienia konfliktu plemiennego na terytorium Darfuru. Dochodziło bowiem do walk między arabskimi plemionami Beni Hussajn i Rizeigat o kontrolę nad kopalnią złota El Sireaf. Walki spowodowały 510 ofiar, 865 osób rannych, migracje 130 tys. osób i zniszczenie 68 wiosek[16][17]. Do ponownej bitwy w El Sireaf o kopalnie złota doszło 24 lutego 2013, kiedy to łącznie zginęło 51 osób[18].
W marcu 2013 na tereny bitwy o kopalnię złota, rząd sudański wysłał mediatorów, którzy mieli zakończyć konflikt i pojednać strony. W ramach procesu pokojowego, odbudowano i otworzono zniszczone drogi do El Sireaf, by transportować pomoc kryzysową dla ludności cywilnej[19].
3 kwietnia 2013 w Darfurze, tuż przy granicy z Czadem wybuchły starcia między plemionami Misserija i Salamat. Przyczyną wybuchu walk był rabunek na członkach plemienia Salamat. Po pierwszym dniu walk, podjęto mediację między stronami, jednak zakończyła się ona fiaskiem. W związku z tym 4 kwietnia 2013 Misserija spaliło lokalne biuro rządowe w Abugaratil, na południe od Umm Dukhun. 8 kwietnia 2013 walki ogarnęły Gerlię, Umm Sauri i Abugaratil. Walki trwały do 12 kwietnia 2013. Zginęło w nich 163 osoby, a 50 tys. ludzi salwowało się ucieczką do Czadu[20].
4 maja 2013 doszło do potyczki plemiennej między Misserija i Dinka w Abyei. W walkach o terytorium zginęło 17 bojowników Misserija, jeden Dinka i dwóch interweniujących żołnierzy ONZ[21]. Z kolei pod koniec maja 2013 w Południowym Darfurze doszło do walk między plemionami Al-Gimir i Bani Halba, kiedy ci drudzy zaatakowali plantacje akacji, wykorzystywanej do produkcji gumy arabskiej. Bani Halba w ataku wykorzystali 30 pojazdów wojskowych oraz koni. W walkach zginęły 94 osoby, 1200 domów zostało spalonych, a 6,5 tys. ludzi uciekło ze swoich domostw[22].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Scores die in Sudan horse battles. BBC.
- ↑ Sudan tribal clashes kill 244. news24.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Tribal clashes in Sudan region kill 244: minister. AFP. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-03)].
- ↑ South Sudan river ambush kills at least 40 – official. Reuters.
- ↑ Scores dead in South Sudan clash. BBC.
- ↑ More than 100 dead in south Sudan attack-officials. Reuters. (ang.).
- ↑ Scores killed in Sudan tribal clash. Al Jazeera. (ang.).
- ↑ North-south Sudan clashes kill 58, injure 85. Times of Oman, 25 kwietnia 2010. [zarchiwizowane z tego adresu (4 marca 2016)].
- ↑ Sudan forces clash with Arabs in Darfur: UN, rebels. Reuters. (ang.).
- ↑ Sudan tribe stages mass abduction. Al JAzeera. (ang.).
- ↑ a b c Sudan: Timeline Since the Referendum. allafrica.com, 18 marca 2011.
- ↑ a b Sudan: Abyei seizure by north 'act of war', says south. BBC News. [dostęp 2011-05-22]. (ang.).
- ↑ Hundreds killed in South Sudan’s Jonglei state. sudantribune.com, 19 sierpnia 2011. [dostęp 2016-03-30].
- ↑ Accounts Emerge in South Sudan of 3,000 Deaths in Ethnic Violence. NYT, 5 stycznia 2012.
- ↑ ‘Alarming malnutrition’ in Sudanese conflict zones: UN official. news.nationalpost.com. [dostęp 2012-04-03]. (ang.).
- ↑ Fighting in Sudan's Darfur kills more than 500 – lawmaker. Reuters, 23 stycznia 2012. [dostęp 2013-06-09].
- ↑ Fighting resumes in Sudan's Darfur region. Al Dżazira, 23 stycznia 2012. [dostęp 2013-01-23].
- ↑ Dozens killed in Darfur clash over gold mine. Al Dżazira, 25 stycznia 2012. [dostęp 2013-01-26].
- ↑ UN welcomes reconciliation progress between N. Darfur tribes. radiodabanga.org, 6 marca 2013. [dostęp 2013-06-09].
- ↑ Sudan: Mending Ties With South Sudan. NYT, 12 marca 2013. [dostęp 2013-06-09].
- ↑ At least 20 die in Sudan shootout in border area. zeenews.india.com, 6 maja 2013. [dostęp 2013-06-09].
- ↑ Sudan clashes over gum arabic in Darfur. BBC News, 31 maja 2013. [dostęp 2013-06-09].