Konstancja Kerschenstein
| Imię i nazwisko urodzenia |
Konstancja Czirenberg |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 października 1605 |
| Data śmierci |
17 stycznia 1653 |
| Zawód, zajęcie |
mieszczka, śpiewaczka |
Konstancja Kerschenstein, także Kerschensteinowa, de domo Czirenberg (ur. 6 października 1605 w Gdańsku, zm. 17 stycznia 1653) – mieszczka gdańska znana z talentów muzycznych, dzięki którym zwano ją „bałtycką Syreną”. Jedna z pierwszych kobiet w Polsce, które w XVI i XVII wieku zajmowały się przekładem.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodziła się 6 października 1605[1] roku w rodzinie Anny Schachmann[2] i Johanna Zierenberga, przyszłego burmistrza Gdańska[1]. Jej dziadem był Daniel Zierenberg[3]. 15 sierpnia 1628 poślubiła starszego od siebie Zygmunta Kerschensteina, z którym miała troje dzieci: Ludwika (ur. 1629), Konstancję (1631) i Annę (1633)[1].
Ceniona przez współczesnych za inteligencję i urodę, posługiwała się biegle paroma językami[1][3]. Należała do pierwszych kobiet w Polsce, które w XVI i XVII wieku zajmowały się przekładem[3]: tłumaczyła listy[1][3] królowej Szwecji[3] dla francuskiego dyplomaty Charles’a Ogiera[1][3]. Była także uzdolniona muzycznie (grała na organach) i obdarzona dobrym głosem[1][4], dzięki czemu zwano ją „bałtycką Syreną”[4]. Dzięki swym talentom skupiała wokół siebie gdańską socjetę[1], ale wieść o jej przymiotach – zapewne dzięki Władysławowi IV Wazie – dotarła także do Mediolanu, gdzie w 1626 roku wydano dedykowany jej zbiór muzycznych utworów religijnych pt. Flores praestantissimorum virorum autorstwa m.in. Francesco Rognoniego czy Vincenzo Pellegriniego[4]. Dedykowano jej również poematy[1]. Z kolei Charles Ogier poświęcił jej wiele miejsca w swoim Dzienniku, nazywając ją „najpiękniejszą niewiastą w Gdańsku”[1] o „niezwykle pięknym głosie”[4].
Zmarła 17 stycznia 1653 roku[1].
W 2014 roku, nakładem wydawnictwa Muchomor, ukazała się książka dla dzieci autorstwa Anny Czerwińskiej-Rydel poświęcona postaci Kerschenstein pt. Bałtycka Syrena. Historia Konstancji Czirenberg[5]. Publikacja została nominowana do nagrody polskiej sekcji IBBY „Książka Roku 2015”[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i j k Maria Sławoszewska, Kerschensteinowa z Czirenbergów Konstancja, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 12, Wrocław – Warszawa – Kraków: Polska Akademia Nauk, 1966–1967, s. 350–351.
- ↑ Konstancja Czirenberg(Zierenberg)(1605–1653) [online], 500-lecie Reformacji, 6 grudnia 2018 [dostęp 2023-10-04] (pol.).
- ↑ a b c d e f Karolina Dębska, Foremothers. First women translators in Poland, „Studia Filologiczne UJK”, 29, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, 2016, s. 167–168, ISSN 2300-5459 [dostęp 2023-09-28].
- ↑ a b c d Aneta Markuszewska, Konstancja Czirenberg (1605-1653) czyli Syrena bałtycka [online], Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie [dostęp 2023-09-28].
- ↑ a b Bałtycka Syrena. Historia Konstancji Czirenberg : IBBY – Polska Sekcja [online] [dostęp 2023-09-28] (pol.).