Koparka wielonaczyniowa
Koparka wielonaczyniowa – typ koparki charakteryzującej się ciągłym procesem kopania, wyposażonej w wiele naczyń kopiących (czerpaki lub skrobaki) umieszczonych w równych odstępach na łańcuchu lub kole.
Maszyny stosowane w górnictwie odkrywkowym (kopalniach węgla brunatnego, rudy, gliny), przy wykopach szerokoprzestrzennych, skarpowania nasypów, na składach materiałów sypkich. Są jednymi z największych maszyn do robót ziemnych; ich rozmiary przekraczają długość 200 m i wysokość 100 m, masa ponad 13.000 ton a wydajność ponad 200.000 m³ urobku na dobę.
Z mniejszych maszyn tego typu są stosowane do kopania rowów, w wykonaniu jako koparki wielonaczyniowe wzdłużne.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Zanim pojawiają się pierwsze koparki wielonaczyniowe, przez wiele stuleci wcześniej stosuje się szereg rozwiązań pogłębiarek wykorzystujących układ wieloczerpakowy. Powstanie pierwszych koparek wielonaczyniowych stanowiło kolejny etap w zastosowaniu tego układu do robót ziemnych, tym razem na lądzie. Pierwsze tego typu maszyny powstają w połowie XIX w.:
- 1827 r. – projekt[1] koparki wielonaczyniowej Poirot de Valcourta; nic nie wiadomo o realizacji projektu
- 1859 r. – patent Alfonso Couvreuxa[2] na koparkę wielonaczyniową; zbudowano kilka takich maszyn; koparki te były stosowane przy budowie Kanału Sueskiego
- 1880 –1884 r. – podobne maszyny w tym okresie produkuje niemiecka firma „LMG”; koparki tej firmy stają się jedną z najpopularniejszych maszyn w Europie stosowanych przy budowie linii kolejowych i kanałów wodnych
- 1905 r. – pierwsza koparka z kołowym układem wieloczerpakowym; maszyna zbudowana w Kalifornii i stosowana do wykonywania rowów melioracyjnych.
Podział[edytuj | edytuj kod]
- łańcuchowe
- poprzeczne
- wzdłużne
- kołowe
- przestrzenne
- wzdłużne