Korownica aksamitna

Korownica aksamitna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	żagwiowce
Rodzina	korownicowate
Rodzaj	korownica
Gatunek	korownica aksamitna
	Nazwa systematyczna
	Phanerochaete velutina (DC.) P. Karst.; Kritisk Öfversigt af Finlands Basidsvampar (Basisiomycetes; Gastero- & Hymenomycetes) (Helsingfors) 3: 33 (1898)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Korownica aksamitna Phanerochaete velutina (DC.) P. Karst. – gatunek grzybów należący do rodziny korownicowatych (Phanerochaetaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phanerochaete, Phanerochaetaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1815 r. Augustin Pyramus de Candolle nadając mu nazwę Thelephora velutina. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1898 r. P.Karsten, przenosząc go do rodzaju Phanerochaete^[1].

Synonimy:

Athelia velutina (DC.) Pers. 1822
Corticium velutinum (DC.) Fr. 1838
Grandiniella velutina (DC.) Burds. 1977
Hymenochaete velutina (DC.) Lév. 1846
Hypochnus velutinus (DC.) Wallr. 1833
Kneiffia velutina (DC.) Bres. 1903
Kneiffia velutina (DC.) Bres. 1903 var. velutina
Membranicium velutina (DC.) J. Erikss. ex Y. Hayashi 1974
Peniophora scotica Massee 1889
Peniophora velutina (DC.) Cooke, 1879
Peniophora velutina (DC.) Cooke 1879 subsp. velutina
Peniophora velutina (DC.) Cooke 1879 var. velutina
Phanerochaete velutina (DC.) P. Karst. 1898 f. velutina
Phanerochaete velutina (DC.) P. Karst. 1968 var. velutina
Thelephora velutina DC. 1815^[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r^[3].

Morfologia

Bazydiokarp

Rozpostarty, ściśle przylegający do podłoża, błoniasty lub niemal skorupiasty, ciągły, lub w postaci rozproszonych poletek. Ma grubość 0,1–0,5 mm i czasami osiąga długość do kilkudziesięciu cm. Powierzchnia gładka, równa i znacznie zróżnicowana pod względem barwy. Początkowo przez około 6 tygodni jest biała, potem kremowa, różowa, pomarańczowoczerwona, a nawet czerwona. Obrzeże o barwie od białej do pomarańczowoczerwonej, watowate i strzępiaste. Czasami ze sznurami grzybniowymi^[4].

Cechy mikroskopowe

System strzępkowy monomityczny. Strzępki w subhymenium cienkościenne, o szerokości 2–4 μm, bez sprzążek. Strzępki kontekstu o szerokości 5–10 μm, mniej więcej równoległe do podłoża, w dojrzałych owocnikach słabo rozgałęzione, poskręcane, ze sprzążkami pojedynczymi, występującymi w parach lub kręgach. Cystydy bardzo liczne, łatwo widoczne pod mikroskopem. Nadają hymenium aksamitną strukturę. Osiągają długość 100 μm lub większą i średnicę 10–15 μm. Mają kształt prawie cylindryczny lub niemal wrzecionowaty. Podstawki o rozmiarach 30-35 × 4–6 μm, przeważnie z 4 sterygmami i bez sprzążki bazalnej. Bazydiospory o rozmiarach 5-7 × 2,5–3 μm, czasami trafiają się dłuższe, zazwyczaj jednak są krótsze od 6 μm. Są wąsko elipsoidalne, lub mniej więcej cylindryczne, cienkościenne, gładkie^[4].

Rozmnażanie

Prawdopodobnie jest homotaliczny^[4].

Gatunki podobne”

Często mylona jest z korownicą gładką Phanerochaete laevis. Podobne są także niektóre inne gatunki korownic (np. korownica kremowa Phanerochaete sordida) i powłocznic (np. powłocznica osikowa Peniophora polygonia). Korownicę aksamitną łatwo od nich odróżnić, gdyż ma wyjątkowo duże cystydy, widoczne przez lupę 20 ×^[4].

Występowanie i siedlisko

Korownica aksamitna jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej i Europie, zanotowano jej występowanie także w Argentynie, Maroku, na Wyspach Kanaryjskich i na Tajwanie. W Europie występuje w niemal wszystkich krajach, od Portugalii po Norwegię, gdzie sięga po około 66° szerokości geograficznej^[5]. W Polsce nie są znane dokładnie jej rozprzestrzenienie i częstość występowania, ale w piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano liczne jej stanowiska i nie znajduje się na liście gatunków zagrożonych^[3].

Saprotrof. Występuje w lasach na opadłych gałęziach i powalonych pniach drzew i krzewów liściastych. W Polsce zanotowano jej występowanie na leszczynie, buku, sosnach, topolach, dębach i lipach^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Index Fungorum [online] [dostęp 2017-10-23] (ang.).
↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2017-10-23] (ang.).
↑ ^a ^b ^c WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 505, ISBN 83-89648-09-1 .
↑ ^a ^b ^c ^d Phanerochaete velutina [online], Mycobank [dostęp 2017-10-23] .
↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-10-23] .

[if-1] Index Fungorum [online] [dostęp 2017-10-23] (ang.).

[sf-2] Species Fungorum [online] [dostęp 2017-10-23] (ang.).

[check-3] WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 505, ISBN 83-89648-09-1 .

[myco-4] Phanerochaete velutina [online], Mycobank [dostęp 2017-10-23] .

[disc-5] Discover Life Maps [online] [dostęp 2017-10-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]