Kościół Wszystkich Świętych w Iwoniczu
nr rej. A-1341 z 23.03.1989 | |||||||||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||||
Adres |
Długa 6, 38-440 Iwonicz | ||||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||||
Kościół | |||||||||||||||||
Parafia | |||||||||||||||||
Wezwanie | |||||||||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego | |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Iwonicz-Zdrój | |||||||||||||||||
49°36′03,7″N 21°48′03,0″E/49,601028 21,800833 |
Kościół Wszystkich Świętych – rzymskokatolicka świątynia w Iwoniczu, siedziba dekanatu Rymanów i parafii pod tym samym wezwaniem.
Kościół włączono do podkarpackiego Szlaku Architektury Drewnianej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Kościół wzniesiono w 1464 roku na zlecenie dziedzica Marcina Iwanieckiego[1], budowę ufundował Kazimierz Jagiellończyk. Około 1565 budynek przemianowano na zbór protestancki, który początku ponownie przekazano katolikom[2]. XVII Podczas Oktawy Bożego Ciała w 1624 roku na budynek napadli Tatarzy. Spalili oni większość wsi wraz z plebanią, a wyposażenie kościoła zostało w całości obrabowane. Kościół ponownie splądrowano w 1657 roku podczas najazdu Kozaków i wojsk Franciszka I Rakoczego[1]. Około 1756 roku budowlę przebudowano w stylu barokowym[2]. W 1883 roku proboszcz parafii, ks. Antoni Podgórski wzniósł parterowy budynek klasztoru i kaplicę dla sióstr Felicjanek, a rok później przystąpił do rozbudowy kościoła. Przedłużono nawę, dobudowano wieżę i trzy kaplice. W 1900 roku wzniesiono nowy, murowany klasztor. Podczas I wojny światowej, 27 września 1914, wojska austriackie podpaliły kościół. Pożar ugasili mieszkańcy wsi. Rok później, 8 maja, w Iwoniczu spotkały się artylerie Niemców i Rosjan. Rosjanie uszkodzili kościół przebijając ścianę w kaplicy Matki Bożej Bolesnej oraz jedną ze ścian nawy. 16 kwietnia 1917 Austriacy zrabowali kościelny dzwon oraz cynowe piszczałki organowe. Świątynię wyremontowano w 1927 roku. 1 września 1939 ukończono budowę nowej plebanii. W 1941 Niemcy zrabowali z kościoła dwa kolejne dzwony. 16 i 17 maja 1964 obchodzono 500-lecie konsekracji kościoła, by uczcić jubileusz odlano nowe dzwony[1]. W latach 80. XX wieku wymieniono dach, a w 1995 roku wyremontowano wnętrze zakrystii[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Świątynia barokowa, jednonawowa, wzniesiona z drewna. Oryginalna, gotycka konstrukcja kościoła jest do dziś czytelna. Od zachodu do kościoła dostawiona jest wieża o rzucie zbliżonym do kwadratu, która mieści kruchtę. Dach zdobi niewielka sygnaturka[2]. Na emporze zainstalowano 24-głosowe organy[3].
Dzwonnica
[edytuj | edytuj kod]Na południowy zachód od kościoła znajduje się drewniana dzwonnica parawanowa z czterema dzwonami[4], w tym trzema odlanymi w 1964 roku[2]. Dzwonnicę wzniesiono w 1984 roku, budowę częściowo opłaciła Polonia w Stanach Zjednoczonych[5].
Dane dzwonów
[edytuj | edytuj kod]Imię | Waga (kg) | Ton uderzeniowy | Inskrypcje |
---|---|---|---|
Franciszek | 100 | d'' | Kto się w opiekę poda Panu swemu |
Erazm | 200 | ais'(+) | Przed oczy Twoje winy nasze składamy |
Jan | 370 | a' | Na pamiątkę 1000-lecia Chrztu Polski, 500-lecia konsekracji kościoła i II Soboru Watykańskiego powołały nas do życia szlachetne i ofiarne serce parafian iwonickich staraniem ks. proboszcza Erazma Skórnickiego roku Pańskiego 1964
Boże w dobroci nigdy nieprzebrany |
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Widok od strony prezbiterium
-
Wejście
-
Wnętrze
-
Organy i empora
-
Dzwonnica
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Parafia Iwonicz » Oficjalna strona Parafii Rzymskokatolickiej w Iwoniczu pw. Wszystkich Świętych » Historia [online] [dostęp 2021-08-14] (pol.).
- ↑ a b c d e Kościół par. pw. Wszystkich Świętych - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2021-08-14] (pol.).
- ↑ Iwonicz ( Kościół Wszystkich Świętych) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-09-30] (pol.).
- ↑ Iwonicz - kościół drewniany [online], www.kosciolydrewniane.pl [dostęp 2024-03-09] .
- ↑ Iwonicz - Dzwonnica z 1984 roku. Atrakcje turystyczne Iwonicza. Ciekawe miejsca Iwonicza [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2021-08-14] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Film dokumentalny pt. Historia Kościoła w Iwoniczu. [dostęp 2021-12-05]. Historię obiektu przedstawia Prof. Piotr Łopatkiewicz – Historyk sztuki, specjalista w zakresie sztuki średniowiecznej
- Iwonicz
- Obiekty sakralne w gminie Iwonicz-Zdrój
- Kościoły w archidiecezji przemyskiej
- Zabytkowe kościoły w powiecie krośnieńskim (województwo podkarpackie)
- Drewniane kościoły w województwie podkarpackim
- Architektura barokowa w województwie podkarpackim
- Dawne kościoły protestanckie w województwie podkarpackim
- Świątynie pod wezwaniem Wszystkich Świętych