Kościół św. Jadwigi w Gryfowie Śląskim
 nr rej. A/827/65 z dnia 25.11.1949
| |||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||
 Kościół św. Jadwigi | |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie gminy Gryfów Śląski  | |||||||||||||
Położenie na mapie Gryfowa Śląskiego  | |||||||||||||
| 51°01′45,25″N 15°24′54,37″E/51,029236 15,415103 | |||||||||||||
Kościół św. Jadwigi w Gryfowie Śląskim – świątynia pochodzi z 1512 roku, została wybudowana w stylu późnogotyckim. Jest obecnie główna świątynią parafii św. Jadwigi Śląskiej w Gryfowie Śląskim.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Źródła historyczne podają, że kościół istniał już w roku 1252, w obecnej formie powstał on w roku 1512[1], w 1542 dobudowano wieżę, a w 1561 wieńczący ją hełm. W roku 1603 kościół częściowo spłonął, w 1612 został odbudowany[1]. Kolejne przebudowy miały miejsc w 1694 i 1697. W roku 1928 odkryto dekorację sgraffitową, pochodzącą z roku 1551, restaurowaną w 1964 roku[1].
Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 25 listopada 1949 r. budynek został wpisany do rejestru zabytków[2].
Architektura
[edytuj | edytuj kod]Kościół jest budowlą trójnawową, halową, orientowaną, z wielobocznie zamkniętym prezbiterium i jest nakryty dachami dwuspadowymi[1]. W nawie głównej jest sklepienie kolebkowe z lunetami, ozdobione bogatą manierystyczną dekoracją sgraffitową, w prezbiterium jest krzyżowo-żebrowe z XV w, w nawach bocznych są sklepienie sieciowe[3]. Kolebkowe sklepienie nawy głównej i ściany są ozdobione dekoracją sgraffitową z 1551, dekoracja kaplicy grobowej i kruchty jest stiukowa. Zachowały się fragmenty gotyckiej kamieniarki tj. zworniki i wsporniki.
W nawie głównej jest pochodzący z roku 1606 drewniany ołtarz główny obejmuje cykl półpełnych polichromowanych rzeźb związanych tematycznie z pasją Jezusa Chrystusa i ozdobiony personifikacjami Cierpliwości, Roztropności, Nadziei, Sprawiedliwości i Męstwa[3]. Po zamknięciu skrzydeł ołtarz upodobnia się do monstrancji[4]. W kościele znajdują się drewniane, barokowe polichromowane ołtarze boczne z roku 1686 poświęcone św. Bartłomiejowi, św. Stapinusowi, Najświętszej Marii Pannie oraz św. Janowi Nepomucenowi, na którym znajduje się cykl rzeźb Ostatniej Wieczerzy, stanowią część predelli przeniesionej z ołtarza głównego.
Ponadto w świątyni znajduje się drewniana, polichromowana ambona z 1728 roku, organy z 1680 i wykuta w piaskowcu renesansowa chrzcielnica z roku 1578, która posiada miedzianą pokrywę z pocz. XX wieku[3]. W kaplicy grobowej Schaffgotschów z 1545 znajduje się manierystyczne epitafium rodziny Schaffgottschów z około 1585, które wykute jest w piaskowcu[1]. Na zewnątrz, przy kruchcie znajduje się figura św. Floriana pochodząca z 1734 roku, nad portykiem grupa figuralna ze św. Janem Nepomucenem z 1729 roku[3].
Galeria
[edytuj | edytuj kod].JPG)
.JPG)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Józef Pilch: Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska. Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, s. 100. ISBN 83-213-4366-X.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2014-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
- ↑ a b c d Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 2: Pogórze Izerskie. Cz. 1: A-Ł. Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, s. 273. ISBN 83-85773-60-6.
- ↑ Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas, Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 302.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Pilch, Leksykon zabytków architektury Dolnego Śląska, Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2005, ISBN 83-213-4366-X, OCLC 69480077.
- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (A-Ł). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-60-6.