Kręgouste
| Cyclostomata[1] | |
 Otwór gębowy minoga morskiego (Petromyzon marinus) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Nadgromada | |
| (bez rangi) | kręgouste |
Kręgouste[2], krągłouste[3][4], smoczkouste[5] (Cyclostomata[1]) – grupa wodnych kręgowców o otworze gębowym w kształcie okrągłej przyssawki. Nazwa krągłouste obejmuje minogi i śluzice zaliczane do bezżuchwowców. Postać wydłużona, robakowata, bez łusek, ciało pokryte śluzem, pozbawione żeber, szkieletu pasa barkowego i miednicowego. Nie występują płetwy parzyste. Są to zwierzęta drapieżne, padlinożerne lub pasożytnicze (niektóre półpasożytnicze). Stosunkowo prymitywnie zbudowane – mają nieparzyste nozdrza, czy segmentowane umięśnienie. Szkielet osiowy stanowi struna grzbietowa, u minogów także znajdujące się nad nią łuki naczyniowe.
Pokrewieństwo krągłoustych jest niejasne – analizy morfologiczne sugerują, że to grupa parafiletyczna (minogi bliżej spokrewnione z żuchwowcami niż ze śluzicami), podczas gdy według badań molekularnych Cyclostomata są monofiletyczne[6][7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nazwę systematyczną Cyclostomata wprowadził Busk w 1852 opisując rząd mszywiołów z gromady szczupnic, natomiast w literaturze powszechnie przypisuje się Cyclostomata kręgoustym. Zobacz: Cyclostomata, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-05-01] (ang.).
- ↑ Maksymilian Nowicki: Przegląd prac dotychczasowych o kręgowcach galicyjskich. Kraków: 1865.
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ Mały słownik biologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1972.
- ↑ Thomas J. Near. Conflict and resolution between phylogenies inferred from molecular and phenotypic data sets for hagfish, lampreys, and gnathostomes. „Journal of Experimental Zoology Part B: Molecular and Developmental Evolution”. 312B (7), s. 749–761, 2009. DOI: 10.1002/jez.b.21293. (ang.).
- ↑ Alysha M. Heimberg, Richard Cowper-Sal·lari, Marie Sémon, Philip C. J. Donoghue, Kevin J. Peterson. microRNAs reveal the interrelationships of hagfish, lampreys, and gnathostomes and the nature of the ancestral vertebrate. „Proceedings of the National Academy of Sciences”. 107 (45), s. 19379–19383, 2010. DOI: 10.1073/pnas.1010350107. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.