Leon Podleski
| Leon Edward | |
 herb Bogoria | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci | |
| Ojciec |
Edward Podlewski (1826-1906) |
| Matka |
Felicja z Suchodolskich (1845-1938). |
| Żona |
Anna z Rozwadowskich (1877-1951), |
| Dzieci |
Maria Anna Małachowska (1897-1943), Cecylia Felicja de Fredberg (ur. 1902), Zofia Barbara Myszkowska (1904-1954), Felicja Maria Żeromska (1905-1983), Jadwiga Maria Podleska (ur. 1920) |
| Rodzeństwo |
Ignacy Jan, Edward Feliks, Izydora Salomea, Antonina Felicja Horodyńska, i Izabela Kozicka |
Leon Edward Podleski (Podlewski)[1], herbu Bogoria (ur. 24 września 1872 we Lwowie – zm. 7 maja 1948 w Gliwicach) – ziemianin, działacz społeczny i gospodarczy
Szkołę powszechną i średnią ukończył we Lwowie (maturę uzyskał w 1891) oraz szkoły wojskowe w Eisenstadt i Weisskirchen[2]. Ukończył studia wyższe z zakresu melioracji w Flochschule für Bodenkultur oraz prawo na uniw. w Wiedniu (1895)[2].
Ziemianin, właściciel odziedziczonych dóbr Czermielów Mazowiecki i wniesionych w posagu przez żonę Bajkowice (1896-1905) w pow. tarnopolskim. Wspomagał materialnie rzymskokatolicki kościół parafialny w Czermielowie – wybudował także dom ludowy w tej miejscowości. Gospodarując w Bajkowcach Starych, wybudował tam drewnianą kaplicę rzymskokatolicką. W obu swoich majątkach założył czytelnie Towarzystwa Szkoły Ludowej, Członek oddziału tarnopolsko-zbarazko-skałacko-trembowlańskiego (1898-1914) Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego[3]. Działacz i członek Komitetu GTG (10 czerwca 1906 – 30 czerwca 1908)[4]. Detaksator i członek Wydziału Okręgowego w Tarnopolu (1904) Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego[5]. W latach 1913-1914 jako tytularny radca stanu był zarządcą Inspektoratu Kultury Krajowej we Lwowie z prawem wizytowania szkół rolniczych w Galicji[6].
Podczas I wojny światowej, powołany do armii – był komendantem szpitala wojskowego w Stanisławowie. Po dostaniu się do niewoli, wywieziony w głąb Rosji, gdzie przebywał w obozie jenieckim w Berdyczowie, a potem w guberni kazańskiej i symbirskiej. W 1917 uznany za inwalidę przebywał w szpitalu w Rosji. Po drugiej rewolucji rosyjskiej w 1917 przedostał się poprzez Finlandię i Szwecję do kraju[2]. Po wojnie powrócił do rodzinnego majątku. Przeprowadzona parcelacja mimo zmniejszenia powierzchni majątku ułatwiła my jego odbudowę. Przeprowadził jego gruntowną modernizacją – elektryfikując zarówno dwór jak i folwark, a także prowadząc młyn i gorzelnię[2].
W okresie międzywojennym był członkiem Związku Ziemian oraz nadal do Tow. Gospodarskiego we Lwowie i Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. Był także ławnikiem sądowym. Pełnił również funkcje członka rad nadzorczych Tow. Kotłów Parowych w Warszawie,Tow. Ubezpieczeniowego „Florianka” w Krakowie, Syndykatu Zbożowego we Lwowie. Członek Rady Naukowej w szkole im. Jerzego Turnaua[2]. Członek Stronnictwa Narodowego. Bardzo aktywnie udzielał się w pracach Sodalicji Mariańskiej. Założył w swoim majątku ochronkę dla dzieci wiejskich przez ss. służebniczki, udzielał też wsparcia bursie dla sierot po poległych i zaginionych w I wojnie światowej w Tarnopolu. Udzielał się także przy organizacji pielgrzymek na Jasną Górę i do Rzymu. W 1932 otrzymał tytuł Szambelana Jego Świątobliwości[2].
Po wybuchu II wojny światowej wraz z rodziną został zmuszony do opuszczenia majątku. Po zajęciu Tarnopola przez Niemców został w listopadzie 1941 prezesem honorowym a potem kierownikiem biura Polskiego Komitetu Opiekuńczego[2]. Wielokrotnie interweniował u władz okupacyjnych w sprawach ludności pokrzywdzonej przez Niemców i Ukraińców. Po donosie został aresztowany przez Niemców. Wypuszczony na wolność zrezygnował z kierowania Komitetem. Resztę wojny przeżył wraz z rodziną w Tarnopolu[2]. Po ponownym zajęciu miasta, a także Czermielowa przez Armię Czerwoną latem 1945 został repatriowany na Górny Śląsk, gdzie mieszkał najpierw w Brzezinach koło Bytomia a następnie w Gliwicach[2].
Został pochowany w Gliwicach[2].
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, syn Edwarda (1826-1906) i Felicji z Suchodolskich (1845-1938). Miał rodzeństwo: braci: Ignacego Jana, i Edwarda Feliksa oraz siostry: Izydorę Salomeę, Antoninę Felicję (z męża Horodyńską) i Izabelę (żonę Edwarda Kozickiego). Ożenił się w 1896 z Anną z Rozwadowskich (1877-1951), miał z nią pięć córek: Marię Annę (1897-1943) żonę Ryszarda Małachowskiego, Cecylię Felicję (ur. 1902), żonę rotmistrza Erwina de Fredberga, Zofię Barbarę (1904-1954) żonę Tadeusza Myszkowskiego, Felicję Marię (1905-1983) żonę Stanisława Żeromskiego i Jadwigę Marię (ur. 1920)[7][8][9].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ U Jerzego Dunina-Borkowskiego pisownia nazwiska jest Podlewski, podobnie jest w Szematyzmach galicyjskich natomiast w słowniku Ziemianie polscy XX wieku, t. 4, autorka biogramu używa formy Podleski, podobnie czyni Marek Jerzy Minakowski w swej genealogii
- ↑ a b c d e f g h i j Jadwiga Podleska, Leon Podleski, w: Ziemianie Polscy XX wieku, Słownik Biograficzny cz. 4, Warszawa 1998, s. 121-124 ISBN 83-7181-019-9
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1898, s. 751; 1899, s. 751; 1900, s. 751; 1901, s. 751; 1902, s. 834; 1903, s. 833; 1904, s. 833;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1906, s. 869; 1907, s. 869; 1908, s. 869;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1907, s. 776;
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1914, s. 4;
- ↑ Jerzy Dunin-Borkowski, Rocznik szlachty polskiej, t. 2, Lwów 1883, s. 612-613; Małopolska Biblioteka Cyfrowa – wersja elektroniczna
- ↑ Genealogia rodu Podlewski herbu Bogoria, online [26.09.2019];
- ↑ Leon Edward Podleski h. Bogoria – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego, online [26.09.2019]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jadwiga Podleska, Podleski Leon Edward, w: Ziemianie Polscy XX wieku, Słownik Biograficzny cz. 4, Warszawa 1998, s. 121-124 ISBN 83-7181-019-9