Przejdź do zawartości

Leon Wyrwicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leon Wyrwicz
Ilustracja
Leon Wyrwicz, ok, 1932 r.
Imię i nazwisko

Leon Haraschin

Data i miejsce urodzenia

11 maja 1885
Kraków

Data i miejsce śmierci

30 marca 1951
Kraków

Zawód

aktor, artysta kabaretowy

Lata aktywności

1904–1950

Zespół artystyczny
Teatr Nowości w Krakowie
Teatr Bagatela
Teatr Powszechny w Krakowie

Leon Wyrwicz, właściwie Leon Haraschin (ur. 11 maja 1885 w Krakowie, zm. 30 marca 1951 w Krakowie) − polski monologista, aktor teatralny, kabaretowy i radiowy. Autor ponad 100 monologów.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Pocztówka z wizerunkiem Leona Wyrwicza, [po 1906]
Grób Leona Wyrwicza na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Urodził się w rodzinie kolejarskiej. Był synem Józefa Haraschina i Julii z Pilarskich. Szkołę średnią skończył w Krakowie. W 1904 zaczął występować w epizodycznych rolach w Teatrze Ludowym pracując jednocześnie jako urzędnik na kolei. Przez pewien czas należał również do objazdowej grupy teatralnej Tadeusza Pilarskiego.

Jako monologista zadebiutował w 1910 roku. Występował w licznych kabaretach warszawskich i krakowskich ("Morskie Oko", Cyrulik Warszawski, "Miraż", "Stańczyk") oraz również na innych estradach Polski a także Wiednia i Kijowa.

Występował również w kawiarniach (np. Ziemiańska w Warszawie), jednak głównie związany był z Teatrem Nowości w Krakowie oraz Teatrem Bagatela w Warszawie. W 1918 roku stworzył w Krakowie kabaret "Rozmaitości", który mieścił się w tzw. Drobnerionie[1], a 16 marca 1921 utworzył "Kabaret Literacki" w kawiarni Odrodzenie przy ul. Sławkowskiej 30.

Na swoim koncie miał również role teatralne, a także zagrał w jednym filmie (1936).

Po II wojnie światowej występował sporadycznie i związany był głównie z Teatrem Powszechnym w Krakowie.

Styl Leona Wyrwicza charakteryzował się dużą indywidualnością. Począwszy od stroju (w czasach gdy na scenie standardem był frak, występował w zwykłym garniturze), braku jakiejkolwiek charakteryzacji i rekwizytów, używanym języku (często używał gwary). Bez uśmiechu, zachowując śmiertelnie poważną minę, opisywał najśmieszniejsze sytuacje. Będąc niezwykle naturalnym, bardzo sugestywnie i plastycznie przedstawiał każdą postać. Nie korzystał z gotowych tekstów, lecz wymyślał je samodzielnie często improwizując na scenie i dorzucając aktualne żarty.

Mieszkał w Krakowie przy ul. św. Filipa 23.

Leon Wyrwicz spoczywa na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Spektakle i monologi (wybór)

[edytuj | edytuj kod]
  • Podróż pociągiem z Krakowa do Lwowa w okresie wojny
  • Wizyta u lekarza w Kasie Chorych
  • W sądzie
  • Rekrut
  • Łaipduch
  • Fiakier
  • Gołębiarz
  • Raport wojskowy
  • A tu się pali jak cholera
  • Pogrzeb lotnika
  • 1914 – Królowa przedmieścia, Teatr Ludowy w Krakowie
  • 1930 – Przygody dobrego wojaka Szwejka, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
  • 1931 – Ale humorek jest, "Morskie Oko"
  • 1935 – Mycie głowy, "Cyrulik Warszawski"
  • 1935 – Młody las, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
  • 1937 – Jaskółka z wieży Mariackiej, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie
  • 1945 – Moralność pani Dulskiej, Teatr Powszechny im. Żołnierza Polskiego Kraków
  • 1950 – Romans z wodewilu, Teatr Śląski

Filmografia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. i: Dzieje jednego lokalu - "Drobnerion aka Bunkier Cafe" cz. 2. [dostęp 2012-12-21].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]