Leukoplakia
| ||
| Leucoplakia | ||
| ||
| ICD-10 | K13.2 | |
Leukoplakia (rogowacenie białe, łac. leukoplakia) – zmiana przedrakowa[1] w obrębie błony śluzowej najczęściej jamy ustnej charakteryzująca się obecnością białych plam lub smug na powierzchni błony śluzowej.
Przyczyny[edytuj | edytuj kod]
Zmiany są wynikiem nieprawidłowego rogowacenia nabłonka błony śluzowej jamy ustnej oraz zgrubienia jego warstwy kolczystej. Występowanie leukoplakii wiąże się przede wszystkim z używaniem tytoniu (zwłaszcza paleniem fajki i tabaką), mniejsze znaczenie mają inne czynniki – przewlekłe drażnienie błony śluzowej (np. przez niedopasowane protezy), alkohol, ostro przyprawione potrawy. Zaobserwowano związek części przypadków z zakażeniem ludzkim wirusem brodawczaka (HPV).
Obraz kliniczny[edytuj | edytuj kod]
Makroskopowo obserwuje się białawe, gładkie lub szorstkie, matowe, dobrze odgraniczone zgrubienie na błonie śluzowej czerwieni wargi dolnej, policzka lub podniebienia.
Inne częste lokalizacje to:
Zmiany mogą być pojedyncze lub wieloogniskowe, a nawet rozlane. Najczęściej występują u starszych mężczyzn w piątej-siódmej dekadzie życia. 3-6% zmian transformuje w raka płaskonabłonkowego. Zmiany o podobnym charakterze dotyczyć mogą niekiedy narządów płciowych – skóry prącia, sromu i szyjki macicy.
Axell podzielił zmiany w leukoplakii na homogenne oraz niehomogenne takie jak np.: nadżerkowa, guzowata i brodawkowa. Podział ten był następnie rozwijany i modyfikowany[potrzebny przypis].
Leukoplakię należy różnicować z dwoma podobnymi stanami:
- leukoplakią włochatą (ang. hairy leukoplakia) – występuje najczęściej u mężczyzn zakażonych wirusem HIV, w szczególności palących papierosy[2]. Zmiany mają włochatą lub pomarszczoną powierzchnię i związane są z zakażeniem wirusem Epsteina-Barr (EBV). Nie ma ryzyka transformacji nowotworowej;
- leukoplakią brodawkowatą (leukoplakia verrucosa) – pomarszczone zmiany, często nawracające i przechodzące w raka płaskonabłonkowego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ K. Ishida, S. Ito, N. Wada, H. Deguchi i inni. Nuclear localization of beta-catenin involved in precancerous change in oral leukoplakia.. „Mol Cancer”. 6, s. 62, 2007. DOI: 10.1186/1476-4598-6-62. PMID: 17922924.
- ↑ Hairy Leukoplakia: eMedicine Dermatology. [dostęp 2010-02-04].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- V. Kumar, R.S. Cotran, S.L. Robbins: Patologia Robbinsa. Urban & Partner, 2005. ISBN 0-7216-9274-5.
- J. Groniowski, S. Kruś: Podstawy patomorfologii: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984. ISBN 83-200-0765-8.
- Stefania. Jabłońska: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005. ISBN 83-200-3367-5.
