Lipy (Lubawa)
53°30′40″N 19°46′41″E/53,511111 19,778056| część miasta | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Miasto | |
| SIMC |
0964809 |
Położenie na mapie Lubawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu iławskiego  | |
| 53°30′40″N 19°46′41″E/53,511111 19,778056
| |
Lipy (Lipy Lubawskie) – część miasta Lubawa w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Położona na wschód od Lubawy, między Lubawą a wsią Złotowo. Znajduje się tu Sanktuarium Matki Boskiej Lipskiej,
Historia[edytuj | edytuj kod]
W czasach pogańskich prawdopodobnie był tu święty gaj. Po przyjęciu chrześcijaństwa (pruski książę Surbauro, plemię Sasinów) i czasach biskupa Chrystiana narodził się kult maryjny. Prawdopodobnie święty gaj został wycięty na polecenie biskupa Chrystiania i jemu objawiła się Madonna. Początki kultu i sanktuarium są słabo udokumentowane.
Początkowo we wsi była kaplica (podległa parafii w Lubawie), później wybudowano kościół, który 12 lipca 1812 r. spalił się w pożarze – w tym czasie przedmieścia Lubawy stykały się ze wsią. Pożar z miasta łatwo przeniósł się na zabudowania w Lipach. Cztery lata później spłonęła duża i wiekowa lipa, znajdująca się we wsi (prawdopodobnie ktoś zaprószył ogień, próbując wybrać miód z dziupli lub barci). Na fundamentach zniszczonego kościoła w 1870 wybudowano nowy, w stylu neogotyckim. Kościół w Lipach pw. Nawiedzenia NMP, jest filialnym parafii w Lubawie. W dwusetną rocznicę zwycięstwa pod Wiedniem, ze składek okolicznej ludności, wmurowano tablicę pamiątkową z napisem: „Na prośbę Ojca Świętego i pokorne błagania rzymskiego cesarza Niemiec Jan III Sobieski z rycerstwem polskiem pod oblęzony dwa miesiace od Turków, a od swoich opuszczony Wiedeń przybywa i po trzeb dniach jako wódz naczelny wojsk sprzymierzonych dnia 12 września 1683 potęge turecką niszczy. Król polski ratuje Niemcy i chrześcijaństwo”.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nowe Miasto. Z dziejów miasta i powiatu. Pojezierze, Olsztyn, 1953, 240 str.
- ks. Jakub Fankidejski, Utracone kościoły i kaplice w dzisiejszej diecezji chełmińskiej podług urzędowych akt kościelnych. Region, Gdynia 2011 ISBN 978-83-7591-220-3, reprint książki wydanej w 1880 w Pelplinie (uwspółcześniony i opatrzony komentarzami)
