Błonkóweczka powojnikowa
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
błonkóweczka powojnikowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Litschauerella clematidis (Bourdot & Galzin) J. Erikss. & Ryvarden Cortic. N. Eur. (Oslo) 4: 839 (1976) | |
Błonkóweczka powojnikowa (Litschauerella clematidis (Bourdot & Galzin) J. Erikss. & Ryvarden) – gatunek grzybów z rodziny Hydnodontaceae[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Litschauerella, Hydnodontaceae, Trechisporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten po raz pierwszy opisali w 1913 r. Hubert Bourdot i Amédée Galzin nadając mu nazwę Peniophora clematidis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali Jakob Eriksson i Leif Ryvarden w 1976 r.[1]
- Aleurodiscus albus (Burt) D.P. Rogers & H.S. Jacks. 1943
- Hypochnus albus Burt 1926)
- Litschauerella clematidis var. macrospora N. Maek. 1993
- Peniophora clematidis Bourdot & Galzin 1913
- Tubulicium clematidis (Bourdot & Galzin) Oberw. 1966
- Xenasma clematidis (Bourdot & Galzin) Liberta 1962
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Rozpostarty, biały, kremowy lub szary w postaci cienkiej, filcowanej i łuszczącej się powłoki. Powierzchnia gładka, łuszcząca się, biała do ochrowej. Kontekst miękki i bez wyraźnego zapachu[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki prawie kuliste, gładkie, delikatnie brodawkowate, szkliste, 4,5–7 × 4–6 µm. Występują grubościenne cystydy (tramacystydy). Strzępki duże, septowane. Podstawki 2- lub 4 sterygmowe[4]. Ma tak charakterystyczne lamprocystydy, że nie można jej pomylić z żadnym innym gatunkiem[5].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Podano występowanie błonkóweczki powojnikowej w niektórych krajach Europy[6]. Jest rzadka[4]. W. Wojewoda w zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów Polski przytacza 2 stanowiska i umieszcza ją na liście gatunków rzadkich w kategorii R – gatunki potencjalnie zagrożone z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[3]. Znajduje się na liście gatunków o szczególnym znaczeniu w Ojcowskim Parku Narodowym[7] oraz na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia[8].
Grzyb saprotroficzny rozwijający się na martwym drewnie. W Polsce notowany na martwym drewnie jodły[3], ale w innych krajach także na żywej korze powojnika (Clematis)[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-08-30].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Litschauerella clematidis(Bourdot & Galzin) J. Eriksson & Ryvarden (1976) [online] [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Notatka przy opisie zdjęcia ''Litschauerella clematidis'' [online] [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Wykaz chronionych grzybów w Polsce, [w:] Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dn. 6 lipca 2021 r. [online] [dostęp 2021-08-30].
- ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg, Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków:W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, ISBN 83-89648-38-5
