Lubuck
54°25′58″N 36°54′31″E/54,432778 36,908611 Cerkiew wzniesiona na miejscu dawnego Lubucka (stan sprzed 1917 r.). | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
Położenie na mapie obwodu kałuskiego  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
| 54°25′58″N 36°54′31″E/54,432778 36,908611
| |
Lubuck (ros. Любутск, Любуцк, Любутеск) – dawny gród, obecnie resztki grodziska w Rosji, w obwodzie kałuskim, w rejonie fierzikowskim, w gminie wiejskiej Dugna (сельское поселение «Посёлок Дугна»), w pobliżu wsi Troickoje (Троицкое), na prawym brzegu Oki, 4 km od ujścia rzeczki Dugna. Od XIV wieku gród graniczny Wielkiego Księstwa Litewskiego. Nazwa Lubuck pochodzi od potoku Lubucza opływającego miejscowość z północnej i wschodniej strony.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przed przyłączeniem do Wielkiego Księstwa Litewskiego tereny Lubucka należały księstwa briańskiego[1].
Po raz pierwszy wzmiankowany w 1372 r.[2], kiedy wielki książę litewski Olgierd wraz z wojskami Michała Twerskiego wystąpił przeciwko wielkiemu księciu moskiewskiemu Dymitrowi Dońskiemu, któremu jednak udało się zatrzymać armię sprzymierzeńców właśnie w okolicach Lubucka, gdzie zawarto rozejm[1].
W 1396 r. Lubuck wchodził w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego, kiedy okolice grodu spustoszył książę riazański Oleg Iwanowicz[2][3]. Następnie księstwo riazańskie zostało najechane przez Witolda. W 1402 książę riazański Rodosław Olgowicz wyprawił się na Briańsk, ale pod Lubuckiem został pokonany i wzięty do niewoli przez litewskich książąt Lingwena i Aleksandra Patrykiejewicza[1].
Na początku XV w. Lubuck przechodził z rąk do rąk. Po wojnie litewsko-moskiewskiej 1406-1408 przejściowo znajdował się pod władzą Wielkiego Księstwa Moskiewskiego. Jednak już w 1442 należał do Litwy, gdzie stał się centrum namiestnictwa[1].
W 1462 w Lubucku gościł Kazimierz IV Jagiellończyk[1].
W 1480 Lubuck wzmiankowany jest jako punkt, który osiągnął Ahmed-chan w trakcie swojej wyprawy na Moskwę przez ziemie litewskie[1].
W 1473 r. moskiewski wojewoda Bieklemiszew najechał okolice Lubucka[1]. W trakcie litewskiej wyprawy odwetowej zginął książę Siemion Odojewski, uznający zwierzchnictwo Moskwy[2].
Podczas wojny litewsko-moskiewskiej (1492-1494), w sierpniu 1492 r. książę wojewoda Fiodor Telepień-Oboleński spalił Lubuck i uprowadził w niewolę 1,5 tys. mieszkańców. Na mocy układu pokojowego przy Litwie pozostała część Księstw Wierchowskich, w tym Lubuck[1][3].
Na początku następnej wojny Lubuck został zdobyty przez wojska moskiewskie Jakowa Zachariewicza Koszkina-Zacharina w 1503 r., a na mocy rozejmu wraz z resztą Księstw Wierchowskich znalazł się pod władzą Wielkiego Księstwa Moskiewskiego.
Iwan III Srogi nadał Lubuck swojemu synowi Andrzejowi Starickiemu.
W XVI wieku Lubuck stracił swoje strategiczne znaczenie, przestał być fortecę nad Oką i stał się posadą[1]. W 1566 r. wzmiankowany jako grodzisko[2].
Do dzisiejszych czasów w zachodniej części grodziska zachował się w wał obronny o wysokości 11 m i długości ponad 150 m[4].
W pobliżu znajdują się ruiny cerkwi z czasów Piotra I[5] oraz cmentarz[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g h i Любутск. ferzikovo.kaluga.ru. [dostęp 2014-08-10]. (ros.).
- ↑ a b c d И.В. Болдин: Археологические раскопки Любутского городища. Калужский областной краеведческий музей. [dostęp 2014-08-10]. (ros.).
- ↑ a b В. Темушев: Поездка по Поугорью и Верхней Оке. Любутск. История. Историческая география, 2010-05-23. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-13)]. (ros.).
- ↑ a b Древнерусский Любутск превращается в кладбище. kaluga.bezformata.ru, 2014-04-02. [dostęp 2014-08-10]. (ros.).
- ↑ А.В.Чекмарев, А.В.Слезкин: Троицкое (Любутское). Niitag.ru. [dostęp 2014-08-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-04)]. (ros.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Любутск. ferzikovo.kaluga.ru. [dostęp 2014-08-10]. (ros.).