Młyn w Woli Marzeńskiej
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
 nr rej. 329/8/86 z 1.10.1986
| |
 Młyn w Woli Marzeńskiej (2013) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Wola Marzeńska |
| Adres |
Wola Marzeńska 4 |
| Ukończenie budowy |
koniec XIX w. |
Położenie na mapie gminy Sędziejowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
Położenie na mapie powiatu łaskiego  | |
 51°33′14,425″N 19°02′45,218″E/51,554007 19,045894
| |
Młyn w Woli Marzeńskiej – zabytkowy drewniany młyn wodno-elektryczny nad Grabią wybudowany pod koniec XIX w., znajdujący się w Woli Marzeńskiej, w gminie Sędziejowice, w województwie łódzkim[1][2].
Historia miejsca
[edytuj | edytuj kod]Według lokalnej tradycji młyn wodny w Woli Marzeńskiej istniał od niepamiętnych czasów. W XIX w. niemal w tym samym miejscu istniał drewniany, parterowy młyn. Był to budynek na rzucie prostokąta. Posiadał dach czterospadowy kryty gontami. Był ustawiony częściowo na lądzie na kamiennych fundamentach, a częściowo na palach dębowych nad wodą, był poruszany kołem wodnym podsiębiernym. Jego wyposażenie stanowiły: 1 para kamieni śląskich, 1 para kamieni francuskich, żubrownik, perlak i jagielnik. Był to młyn typu gospodarczego pracujący na potrzeby okolicznych mieszkańców, produkujący głównie mąkę razówkę oraz śrutę. Pod koniec XIX w. (być może w 1890 r.) spłonął w pożarze[2].
Obecny młyn
[edytuj | edytuj kod]Obecnie istniejący młyn został wybudowany pod koniec XIX w. (być może w 1891 r.)[2] jako budynek jednopiętrowy z nadbudówką na rzucie prostokąta. Początkowo był poruszany kołem wodnym podsiębiernym. Tuż przed I wojną światową zainstalowano turbinę wodną oraz walce. W okresie międzywojennym usunięto kamienie młyńskie, zastępując je walcami. Budynek był kilkakrotnie przebudowywany. W latach 70. XX w. był wyposażony w 3 pary walców i nowoczesne urządzenia czyszczące[2]. W 1986 r. został wpisany do rejestru zabytków (nr rej. 329/8/86 z 1.10.1986). Jego stan na przełomie XX i XXI w. został określony jako dostateczny[1]. Obiekt funkcjonował jako młyn zbożowy do 2017 r. W 2024 r. jest użytkowany jako tartak[3].
Młyn w Woli Marzeńskiej jest wymieniany jako atrakcja turystyczna. W jego sąsiedztwie przebiegają pieszo-rowerowe szlaki turystyczne: Szlak Młynów nad Grabią[4] i Szlak Osad Młyńskich i Ekofarm nad Grabią[3][5], a także szlak kajakowy[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wola Marzęcka, gm. Sędziejowice, pow. łaski - Młyn, [w:] Grzegorz Strzelecki, Zabytkowe obiekty drewniane województwa łódzkiego: stan techniczny na przełomie XX i XXI wieku, Łódź: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2006, s. 278, ISBN 87-87749-93-1.
- ↑ a b c d Wola Marzeńska, [w:] Władysław Baranowski, Katalog zabytków budownictwa przemysłowego w Polsce. T. IV, Województwo łódzkie, Z. 5, Powiaty Bełchatów i Łask, Wrocław; Warszawa; Kraków; Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich ; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1972, s. 43–44.
- ↑ a b Szlak osad młyńskich i ekofarm nad Grabią – kompendium „skołowanego” użytkownika [online], Stowarzyszenie Planeta Grabia [dostęp 2024-07-18].
- ↑ Trasa 7.1. Szlak MŁYNÓW NAD GRABIĄ [online], PTTK [dostęp 2024-07-18].
- ↑ Szlak osad młyńskich nad Grabią nagrodzony europejskim certyfikatem [online], Łask Online, 20 kwietnia 2021 [dostęp 2024-07-18].
- ↑ Szlak kajakowy - rzeka Grabia [online], Włocławski Klub Wodniaków [dostęp 2024-07-18].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Młyn wodno-elektryczny w Woli Marzeńskiej [w:] Portal Turystyki Aktywnej [online] [dostęp 2024-07-18]
- Młyn wodno-eletryczny [w:] Zabytek.pl [online] [dostęp 2024-07-18]