MS Józef Conrad

MS Józef Conrad

Bandera	Polska
Port macierzysty	Gdynia
Armator	Polskie Linie Oceaniczne, Gdynia
Dane podstawowe
Typ	drobnicowiec
Historia
Stocznia	Brodogradilište
Data wodowania	4 marca 1961 roku
Data oddania do eksploatacji	10 listopada 1961 roku
Data wycofania ze służby	1974
Dane techniczne
Nośność (DWT)	8646
Liczebność załogi	41
Liczba pasażerów	12
Długość całkowita (L)	148,3 m
Szerokość (B)	19 m
Zanurzenie (D)	7,6 m
Pojemność	brutto: 5752 netto: 3080 RT
Napęd mechaniczny
Silnik	spalinowy Sulzer
Moc silnika	7795 KM
Prędkość maks.	16,5 w.

MS Józef Conrad – polski drobnicowiec należący do Polskich Linii Oceanicznych. W służbie w latach 1961–1973; złomowany w 1974 roku. Nazwany na cześć Josepha Conrada.

Statek zbudowano w jugosłowiańskiej stoczni Brodogradilište w Rijece jako jeden z trzech statków przeznaczonych na linię południowoamerykańską. Został zwodowany 4 marca 1961 roku, a służbę rozpoczął 10 listopada.

W styczniu 1966 r. na jego pokładzie wyruszył w wielomiesięczną podróż do Indonezji śladami Josepha Conrada polski pisarz i dziennikarz Andrzej Braun. Przywiezione przez Brauna materiały wykorzystane zostały do napisania dwóch książek: reportażu pt. Śladami Conrada i albumu Conrad dotknięcie Wschodu.

Swój ostatni rejs zakończył wejściem do Hajfongu w Wietnamie Północnym 31 maja 1972 roku, był to 25. rejs tego statku. Razem ze statkami „Kiliński” i „Moniuszko”, statek został uwięziony w porcie, który zaminowało amerykańskie wojsko. Z dokumentów amerykańskich wynika jednak, że MS „Józef Conrad” wszedł do portu już po zaminowaniu wejścia do niego. W czerwcu część załóg polskich statków zwolniono ze służby i odesłano do kraju, pozostawiając załogi szkieletowe. W czasie postoju w porcie, 20 grudnia 1972 roku około godziny 4.30, statek został uszkodzony w czasie bombardowania Hajfongu przez amerykańskie lotnictwo, które realizowało operację Linebacker II. Działania te trwały łącznie od 18 do 29 grudnia, prowadzone siłami 7. Armii Powietrznej i lotnictwa pokładowego Zespołu 77 Marynarki Wojennej. W ramach akcji Amerykanie prowadzili codzienne naloty na Hanoi i Hajfong oraz na inne cele w pobliżu tych miast.

W chwili nalotu na pokładzie znajdowało się 28 osób, z których zginęły trzy, a jedna zmarła później w wyniku obrażeń. Rannych zostało kolejnych trzech marynarzy.

Po zakończeniu bombardowań władze portu zwróciły się do armatora (PLO) o usunięcie statku z portu, w związku z czym do Wietnamu Północnego udała się delegacja Polskiego Ratownictwa Okrętowego (PRO). Statek został poddany oględzinom. Według opisu z dokumentacji został trafiony dwiema bombami, a pożar wywołany bombardowaniem spowodował wypalenie nadbudówki i śródokręcia. Ponadto w maszynowni i dwóch ładowniach znajdowała się woda, która dostała się przez uszkodzone poniżej linii wodnej poszycie. Po oględzinach zdecydowano o przygotowaniu statku do holowania do stoczni w celu podjęcia decyzji o jego dalszym losie.

Następnie podpisano między PLO i PRO umowę o wydobycie statku, a jako wynagrodzenie statek miał stać się własnością PRO. 27 sierpnia 1973 roku wrak został przekazany PRO. Uszczelniono dziury w kadłubie, wypompowano wodę z maszynowni i 2 października 1973 roku MS „Józef Conrad” zdołał dotrzeć na holu do stoczni złomowej Yau Wing Metal Co. Ltd. w Hongkongu. Na początku 1974 roku statek sprzedano stoczni złomowej w Kaohsiung na Tajwanie, dokąd doprowadzono go w połowie marca i pocięto na złom.

Rząd Polski otoczył rodziny ofiar nalotu opieką i przekazał im pomoc materialną, a ofiary zostały pośmiertnie odznaczone Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski oraz odznaczeniami północnowietnamskimi.

Bibliografia

• Maciej Neumann: Zbombardowanie „Józefa Conrada”. [w:] Wiedza i Życie Inne Oblicza Historii [on-line]. 2011-01-01. s. 1-3. [dostęp 2018-05-27]. (pol.).
• Jan Piwowoński: Flota spod biało-czerwonej. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989, s. 131-132. ISBN 83-10-08902-3.