Mały Szarysz

Mały Szarysz
Malý Šariš
	; Kościół rzymskokatolicki
Państwo	Słowacja
Kraj	preszowski
Powiat	Preszów
Starosta	Miroslav Palenčár
Powierzchnia	8,63 km²
Wysokość	295 m n.p.m.
Populacja (2021); • liczba ludności; • gęstość	; 1817; 206,31 os./km²
Nr kierunkowy	+421 51
Kod pocztowy	080 01
Tablice rejestracyjne	PO
	Położenie na mapie kraju preszowskiego Mały Szarysz
	Położenie na mapie Słowacji Mały Szarysz
	49°00′30″N 21°11′00″E/49,008333 21,183333
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Mały Szarysz (słow. Malý Šariš) – wieś (obec) na Słowacji w powiecie Preszów.

Położenie geograficzne[edytuj | edytuj kod]

Mały Szarysz leży na Wyżynie Szaryskiej, w dolinie Potoku Szaryskiego (słow. Šarišský potok)^[6]. Środek wsi znajduje się 280 m n.p.m.^[6] Obszar jest zbudowany z fliszu karpackiego.

Historia wsi[edytuj | edytuj kod]

Teren wsi ludzie zamieszkiwali już w późnej epoce kamienia i na początku epoki brązu. Świadczą o tym znaleziska (nawet, gdy trzeba przyznać, że tylko pojedyncze) – czyli groby wschodniosłowackiej kultury nagrobkowej. Ludność tej kultury, zajmująca się pasterstwem, nie miała prawdopodobnie stałego siedliska. Pasterze ze swoimi stadami wędrowali ciągłymi grzebieniami wzdłuż wschodniosłowackich rzek, gdzie stawiali swoim zmarłym nagrobki.

Przy wyprowadzaniu nazwy wsi źródła nie są spójne. W węgierskich wzmiankach z XIII – XIV wieku nazwa Szarysz pojawia się jako Saros i Sarus. Obydwie nazwy są prawdopodobnie zniekształceniami starszej słowiańskiej nazwy Šariš – pojawiającej się w źródłach polskiego pochodzenia – Sarus jako forma zlatynizowana, Saros jako forma zmadziaryzowana. W każdym przypadku wsi dał imię „ojczysty” Wielki Szarysz. Domniemywa się, że wraz ze wzrostem liczby ludności w podegrodziu i zwiększeniem areału rolnego powstało nowe osiedle z rozróżniającym przymiotnikiem Mały, który jest używany w językach węgierskim, niemieckim, łacińskim oraz w słowackim: 1248 Kis (węg. mały) Sarus, 1465 Kyssaros, 1600 Kys Saaros, 1773 Mali Sariss, 1850 Klein (niem. mały) – Scharosch, 1869 Kis – Sáros, od 1921 Malý Šariš.

Sport[edytuj | edytuj kod]

Klub piłkarski Šľachtiteľ Malý Šariš

Gospodarka i infrastruktura[edytuj | edytuj kod]

Stacja hodowlano-badawcza Mały Szarysz
Centrum logistyczne Mały Szarysz
Ubojnia Šagat

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-01]. (słow.).
↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)]. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
↑ ^a ^b ^c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
↑ Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
↑ ^a ^b Malý Šariš - Príroda. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-10-01]. (słow.).

[zarządzający-1] Zoznam zvolených starostov a primátorov podľa obcí, miest a mestských častí. Štatistický úrad Slovenskej republiky, 2014. [dostęp 2017-10-01]. (słow.).

[2] Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce [om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter)]. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).

[base_info-3] Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).

[4] Statistical Office of the Slovak Republic: Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).

[5] Statistical Office of the Slovak Republic: Hustota obyvateľstva - obce. 2022-03-31. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).

[priroda-6] Malý Šariš - Príroda. [w:] E-OBCE.sk [on-line]. TERRA GRATA. [dostęp 2017-10-01]. (słow.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]