Przejdź do zawartości

Maczugowiec błonicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maczugowiec błonicy
Ilustracja
Systematyka
Domena

bakterie

Typ

Actinobacteria

Rząd

Actinomycetales

Rodzina

Corynebacteriaceae

Rodzaj

Corynebacterium

Gatunek

Corynebacterium diphtheriae

Nazwa systematyczna
Corynebacterium diphtheriae
Kruse, 1886

Maczugowiec błonicy (łac. Corynebacterium diphtheriae) – maczugowiec Gram-dodatni, jest to bakteria tlenowa.

Wymiary wynoszą 0,3–1,4 × 1,2–6,4 μm, kształtu cylindrycznego. Wywołuje ostrą chorobę zakaźną, błonicę.

Czynniki determinujące chorobotwórczość

[edytuj | edytuj kod]

Maczugowiec błonicy nie dokonuje inwazji komórek, a jego patogenność spowodowana jest egzotoksyną – toksyną błoniczą[1]. Toksynę wydzielają tylko szczepy lizogenne, które otrzymały od bakteriofaga gen tox[1]. Toksyna jest białkiem i składa się z dwóch podjednostek:

  • Frakcji A – aktywnej, odpowiedzialnej za biologiczne właściwości toksyny,
  • Frakcji B – wiążącej, której rolą jest przyłączenie toksyny do komórki (przez receptor dla nabłonkowego czynnika wzrostu) oraz transport do jej wnętrza[1].

Żelazo w podłożu hodowlanym hamuje syntezę toksyny[1].

Diagnostyka

[edytuj | edytuj kod]

Diagnostyka laboratoryjna używana jest w celu potwierdzenia diagnozy klinicznej lub w celach epidemiologicznych. Ze względu na zbyt długi czas hodowli rozpoznanie musi się odbyć na podstawie objawów klinicznych. Wymazy (z gardła, nosa, ucha) są posiewane na podłoże Löfflera[2], bardziej specyficzne podłoże Clauberga oraz na agar z krwią. Na agarze z krwią oceniana jest obecność hemolizy, co pozwala ocenić zjadliwość szczepów (tylko chorobotwórcze wytwarzają hemolizyny). Na tej pożywce wyrastają także bakterie innych rodzajów, w tym flora fizjologiczna, więc jej zastosowanie jest ograniczone. Po wyhodowaniu kolonii należy ocenić toksyczność szczepu za pomocą testu Eleka[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Gabriel Virella: Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wrocław: "Urban & Partner", 2000, s. 127. ISBN 83-85842-59-4.
  2. Leon Jabłoński (red.), Podstawy mikrobiologii lekarskiej: podręcznik dla studentów, Warszawa 1986, s. 232, ISBN 83-200-0927-8.
  3. Podstawy Mikrobiologii Lekarskiej. PZWL, Warszawa 1979. Praca pod redakcją Leona Jabłońskiego. ISBN 83-200-0181-1. Strona 319-321

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Maria Lucyna Zaremba, Jerzy Borowski: Mikrobiologia lekarska : podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 309–310. ISBN 83-200-2896-5.