Przejdź do zawartości

Makaira błękitna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Makaira błękitna
Makaira nigricans[1]
Lacepède, 1802
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

okoniokształtne

Podrząd

makrelowce

Rodzina

żaglicowate

Rodzaj

Makaira
Lacepède, 1802

Gatunek

makaira błękitna

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Makaira błękitna[3], marlin błękitny[4], marlin niebieski[5], makajra błękitna[6], makaira niebieska[7] oraz (jako M. mazara) – makaira smugowa[3] i marlin smugowy[8] (Makaira nigricans) – gatunek ryby okoniokształtnej z rodziny żaglicowatych (Istiophoridae). Jedyny przedstawiciel rodzaju Makaira.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Średnia masa ciała makairy błękitnej to około 100 kg. Największe osobniki mogą natomiast dorastać do 5,5 m długości ciała przy ciężarze do 820 kg. Często padają one jednak ofiarą silniejszych ryb, a także wędkarzy przez co tak duże osobniki są rzadkością.

Mają niebieski grzbiet i srebrzysty brzuch, które są od siebie wyraźnie oddzielone linią biegnącą wzdłuż ciała. Na skórze mogą występować pionowe pasy, podobnie jak u marlina pasiastego, są one jednak mniej widoczne i zanikają po śmierci ryby.

Cechą charakterystyczną są dwie płetwy grzbietowe i 2 płetwy odbytowe oraz silnie wydłużona górna szczęka przekształcona w długi szpic. Przedni płat pierwszej płetwy grzbietowej jest bardziej wystający, natomiast w części tylnej płetwa jest znacznie niższa. Posiada wiele cech przypominających włócznika, różni się jednak kształtem wyrostka na pysku (o okrągłym przekroju, a nie jak u włócznika – płaskim) oraz obecnością dwóch płetw brzusznych. Samce są większe od samic.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Zasiedla tropikalne i subtropikalne wody Atlantyku pomiędzy szerokościami geograficznymi 45°N a 35°S. Ryba żyje w morzach otwartych, rzadko zbliża się do wybrzeży.

Zachowanie i pożywienie

[edytuj | edytuj kod]

Makaira błękitna cechuje się zamiłowaniem do bardzo ciepłych wód. Sprawia to, że przepływa równik w celu wykorzystania dwóch pór letnich: na północy i południu. Oprócz migracji w poszukiwaniu ciepła, makairy wędrują także na tarliska oraz w poszukiwaniu pożywienia. Polują w ciągu dnia, a ich główny pokarm stanowią bonito, a także makrele, tuńczyki oraz kałamarnice i inne głowonogi

Makairy są samotnikami. Poruszają się szybko (ok. 80 km/h). Charakteryzują się również dużą wytrwałością podczas wędrówek. Ryba ta co jakiś czas efektownie wyskakuje ponad powierzchnię wody.

Rozmnażanie

[edytuj | edytuj kod]

Samce osiągają dojrzałość płciową po osiągnięciu około 80 cm długości i 40 kg masy ciała, samice natomiast przy wielkości 50 cm i wadze 55 kg.[potrzebny przypis]

Tarło ma miejsce między majem a listopadem. Dorosła samica składa wówczas kilka milionów jaj o średnicy 0,3–0,6 mm. Jaja są koloru białego lub żółtawego. Tempo rozwoju zarodków jest zależne od temperatury. Larwy wykluwają się z jaj po około 7 dniach, po czym wchodzą w skład planktonu. Większość z nich staje się pokarmem dla innych zwierząt i jedynie niewielki procent przekształca się w narybek. Młode ryby pozostają w grupie do 8 roku życia i wspólnie zdobywają pokarm.

Ochrona gatunku

[edytuj | edytuj kod]

W wielu miejscach mięso makairy uważane jest za niesmaczne i łowi się ją tylko jako trofeum wędkarskie. Jednak niektóre kraje, jak np. Kuba, wyławiają duże ilości tej ryby. Następuje powolny spadek liczebności tego gatunku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Makaira nigricans, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Makaira nigricans, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991, s. 99.
  4. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
  5. Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
  6. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby morskie. Leksykon przyrodniczy. Przekład i adaptacja: Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski. Warszawa: Świat Książki, 1996. ISBN 83-7129-306-2.
  7. Rozporządzenie Komisji (WE) NR 1638/2001 z dnia 24 lipca 2001 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż Atlantyk Północny, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Komisja Europejska, 24 lipca 2001.
  8. Rozporządzenie Rady (WE) nr 2597/95 z dnia 23 października 1995 r. w sprawie przekazywania przez Państwa Członkowskie prowadzące połowy na niektórych obszarach, innych niż północny Atlantyk, danych statystycznych dotyczących połowów nominalnych. Rada Europejska, 23 października 1995.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Alessandro Minelli, Maria Pia Minelli: Wielka encyklopedia zwierząt, Warszawa: MUZA SA, 1998. ISBN 83-7200-262-2.