Mango

Mango
	; Morfologia (mango indyjskie)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	mydleńcowce
Rodzina	nanerczowate
Rodzaj	mango
	Nazwa systematyczna
	Mangifera L.
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Mango (Mangifera L.) – rodzaj roślin obejmujący około 45 gatunków tropikalnych drzew owocowych, występujących w Indiach oraz Indochinach. Największe znaczenie użytkowe ma mango indyjskie.

Morfologia i biologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Wiecznie zielone, gęsto ulistnione drzewa^[3]. Drzewa mango osiągają 35–40 m wysokości, średnica korony wynosi zaś do 10 m. Są to drzewa długowieczne, niektóre osiągają wiek 300 lat^[4]. W głębokiej glebie korzenie palowe dochodzą do 6 m długości, mają także liczne, szeroko się rozgałęziające korzenie boczne; posiadają także liczne dodatkowe korzenie mocujące je w glebie i zapewniające roślinie dostęp do większej ilości składników odżywczych^[5].

Liście: Wiecznie zielone, proste, umiejscowione skrętolegle, osiągające długość 15–35 cm i szerokość 6–16 cm. Młode mają barwę różowopomarańczową, później zmieniają barwę na ciemnoczerwoną, połyskliwą, następnie ciemnozieloną, gdy osiągną dojrzałość^[5].

Kwiaty: Skupione są w wiechach umiejscowionych na końcu gałęzi, mających długość 10–40 cm; są małe, mają 5 białych płatków długości 0,5–1 cm. Wydają łagodny, słodki zapach, przypominający konwalię^[5].

Owoce

Osobny artykuł: Mango (owoc).

Pestkowce z dużym nasieniem o 3 zarodkach^[3]. Dwa z tych zarodków powstają w wyniku zapłodnienia, trzeci powstaje z innych tkanek^[3]. Badania wykazały, że jeśli podczas kiełkowania usunięte zostaną dwa zarodki powstałe w wyniku zapłodnienia, to trzeci zarodek da początek roślinie odtwarzającej cechy organizmu matecznego^[3]. Znanych jest ponad 400 odmian mango, wiele z nich dojrzewa w lecie, niektóre wydają plon dwa razy do roku^[5].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Synonim^[6]

Phanrangia Tardieu

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (2001...)

Rodzaj z podrodziny Anacardioideae, rodziny nanerczowatych (Anacardiaceae), która wraz z grupą siostrzaną osoczynowate (Burseraceae) należą do rzędu mydleńcowców, kladu różowych w obrębie okrytonasiennych^[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Rutanae Takht., rząd Burserales Baskerville, podrząd Anacardiineae Engl., rodzina nanerczowate (Anacardiaceae Lindl.), plemię Mangifereae Marchand, rodzaj mango (Mangifera L.)^[7].

Gatunki (wybór)

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Owoce mango indyjskiego są popularnymi owocami jadalnymi. W roślinie tej występuje glikozyd, zwany mangiferyną, który działa przeciwdrobnoustrojowo, przeciwwirusowo, przeciwzapalnie, przeciwbólowo, przeciwcukrzycowo oraz zapobiega rozwojowi miażdżycy^[8].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ Mango. [w:] California Rare Fruit Growers [on-line]. 1996. [dostęp 2017-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 października 2020)].
↑ ^a ^b ^c ^d Mango (Mangifera indica) varieties. toptropicals.com. [dostęp 2017-11-26].
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
↑ Crescent Bloom: Mangifera. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-01-30]. (ang.).
↑ Mangiferyna-aktywny-biologicznie-ksanton-z-mango-i-nie-tylko

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).

[E-3] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[crfg-4] Mango. [w:] California Rare Fruit Growers [on-line]. 1996. [dostęp 2017-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (19 października 2020)].

[varie-5] Mango (Mangifera indica) varieties. toptropicals.com. [dostęp 2017-11-26].

[6] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].

[7] Crescent Bloom: Mangifera. The Compleat Botanica. [dostęp 2010-01-30]. (ang.).

[8] Mangiferyna-aktywny-biologicznie-ksanton-z-mango-i-nie-tylko

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]