Marchwica

Marchwica
	; Marchwica pospolita
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	selerowce
Rodzina	selerowate
Rodzaj	Marchwica
	Nazwa systematyczna
	Mutellina Mill.; Gen. Pl. 31. 1776; Gen. Sp. Pl. 77. 1781
	Typ nomenklatoryczny
	Phellandrium mutellina L.
Synonimy
	Meon St.-Lag.;
	Meon St.-Lag.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Marchwica (Mutellina Mill.) – rodzaj bylin należący do rodziny selerowatych. Obejmuje trzy gatunki^[4]. Występują one w Europie Środkowej i Południowej oraz na Kaukazie^[4]. Najszerzej rozprzestrzeniona jest marchwica pospolita M. purpurea^[4], należąca także do flory Polski^[5]. Pozostałe dwa gatunki są endemitami Korsyki (M. corsica) i Kaukazu (M. caucasica)^[4]. Rośliny te występują na górskich łąkach i na terenach skalistych^[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Byliny o nagich pędach^[6].
Liście: Podwójnie, potrójnie lub poczwórnie pierzastosieczne, podługowate lub trójkątne w obrysie. Końcowe odcinki są lancetowate lub równowąskie^[6].
Kwiaty: Zebrane w baldachy złożone. Pokrywy i pokrywki są nieliczne, czasem pokryw brak. Baldach składa się z kilku lub wielu baldaszków, zwykle szeroko rozpostartych. Płatki korony są białe, różowe lub purpurowe. Szyjki słupka zwykle dłuższe, rzadziej krótsze od stylopodium^[6].
Owoce: Nagie, jajowate lub owalnie jajowate, spłaszczone rozłupnie, żebra bardzo silnie rozwinięte, stąd owoce niemal oskrzydlone^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Pozycja systematyczna

Rodzaj z podrodziny Apioideae Seemann, rodziny selerowatych (Apiaceae Lindl.) z rzędu selerowców (Apiales Lindl.)^[2]. Gatunki tu zaliczane są włączane do rodzaju lubiśnik Ligusticum w jego szerokim ujęciu^[6].

Wykaz gatunków^[4]

Mutellina caucasica (Sommier & Levier) T.V.Lavrova
Mutellina corsica (J.Gay) Reduron, Charpin & Pimenov
Mutellina purpurea (Poir.) Reduron, Charpin & Pimenov – marchwica pospolita

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-06].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mutellina Wolf. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-07-03].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 118, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f G.M. Plunkett: Apiaceae. W: Klaus Kubitzki, Joachim W. Kadereit, Volker Bittrich: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 15: Flowering Plants. Eudicots: Apiales, Gentianales (except Rubiaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 2018, s. 155. DOI: 10.1007/978-3-319-93605-5. ISBN 978-3-319-93605-5. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).

[3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-06].

[powo-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Mutellina Wolf. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-07-03].

[checklist-5] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 118, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[kub-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f G.M. Plunkett: Apiaceae. W: Klaus Kubitzki, Joachim W. Kadereit, Volker Bittrich: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 15: Flowering Plants. Eudicots: Apiales, Gentianales (except Rubiaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 2018, s. 155. DOI: 10.1007/978-3-319-93605-5. ISBN 978-3-319-93605-5. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]