Maria Teresa Białas-Terakowska
 Maria Teresa Białas–Terakowska, praca Andromeda | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
Maria Teresa Białas-Terakowska (ur. 12 marca 1931 w Krakowie, zm. 21 lipca 2023 w Krakowie) – polska artystka, twórczyni tkaniny artystycznej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Córka Zdzisława i Rozalii Białas. We wrześniu 1939 roku, uciekając wraz z mamą i rodzeństwem przed Niemcami trafiła do Lwowa, skąd w grudniu wróciła do Krakowa. Podczas wojny uczęszczała na tajne komplety. W roku 1950 ukończyła Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie, a w roku 1956 Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie (dyplom na Wydziale Tkaniny Artystycznej, w pracowni prof. Stefana Gałkowskiego).
W roku 1957 wstąpiła do Związku Polskich Artystów Plastyków, w którym pełniła wiele funkcji (delegat na Walne Zjazdy, Przewodnicząca Sądu Koleżeńskiego, Skarbnik Zarządu Okręgu), za co otrzymała Złotą Odznakę ZPAP. W latach 1956–1963 wykonywała tkaniny ręcznie malowane oraz serigrafie. Od roku 1966 tworzyła tkaniny unikatowe, wykonywane technikami autorskimi, w tym z wykorzystaniem artystycznie przetworzonych technik dziewiarskich, była prekursorką techniki makramy w obszarze sztuki włókna. Wyznaczała nowe trendy i awangardowy kierunek myślenia dla młodych pokoleń artystów, szukających własnej, indywidualnej drogi twórczej. W latach siedemdziesiątych dwudziestego wieku, obok Romany Szymańskiej-Plęskowskiej oraz Ryszarda Kwietnia, uznawana była za największy autorytet w dyscyplinie tkaniny artystycznej środowiska krakowskiego[potrzebny przypis]. Wtedy też prowadziła jedną z pierwszych w Krakowie otwartą galerię – pracownię (przy ul. Św. Anny 11/11)[1]. Brała udział w ponad stu indywidualnych, grupowych i zbiorowych wystawach krajowych i zagranicznych. Uczestniczyła w wielu plenerach malarskich i tkackich. Jej prace znajdują się w zbiorach muzeów, placówek kulturalnych i osób prywatnych w kraju oraz za granicą[2][3][4].
W roku 1963 wyszła za mąż za Janusza Terakowskiego, w roku 1964 urodziła syna Jakuba. W roku 2006 przeszła na emeryturę[5]. Zmarła 21 lipca 2023 roku, została pochowana na Salwatorze.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Tkaniny unikatowe:
- Andromeda
- Ceremoniał
- Drzewko
- Dudi
- Dusiołek
- Gobelin
- EX-44
- EX-55
- Intryga
- Jujuba
- Król I
- Król II
- Księżycowa
- Morska
- Motaceleta
- Nucula
- Ośmiornica
- Pirat
- Requiem dla pająka
- Sentencja
- Tempus fugit
- Wielkie Bum[6]
- Zawsze niech będzie słońce
- Z kulami[7]
- scenografia do spektaklu Mały Książę (Teatr Bagatela: premiera 4.04.1987, Teatr STU: premiera 14.09.1991)[8]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Mariaż złota i paździerzy w tkaninach pani Teresy. „Echo Krakowa”, s. 15, 23.08.1976.
- ↑ Irena Huml: Współczesna Tkanina Polska. Wyd. I. Warszawa: Arkady, 1989, s. 11. ISBN 83-213-3340-0.
- ↑ Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny. Wyd. II. Warszawa: 1989, s. 44. ISBN 978-83-223-2491-2.
- ↑ Maria Teresa Białas – Terakowska, strona własna. [dostęp 2023-08-31].
- ↑ Wernisażowy opłatek z jubileuszami. „Dziennik Polski”, s. 3, 23.12.2006.
- ↑ S. Zdjęcia Pleskowski i inni, Współczesna tkanina polska – katalog [Dokumeny życia społecznego], „Archiwum Państwowe we Wrocławiu. Oddział w Jeleniej Górze”, 1979, s. 3 [dostęp 2023-09-21].
- ↑ Maria Teresa Białas – Terakowska, katalog wystawy tkanin, Białystok 1976, Białystok: Biuro Wystaw Artystycznych w Białymstoku, 1976, s. 3 – 12.
- ↑ Maria Teresa Białas-Terakowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-09-21].