Cmentarz Salwatorski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Cmentarz Salwatorski
Ilustracja
Widok z zachodu. Po lewej kaplica św. Józefa (stara), po prawej kaplica Wszystkich Świętych.
Państwo  Polska
Miejscowość Kraków
Adres al. Waszyngtona
Typ cmentarza parafialny
Stan cmentarza czynny
Powierzchnia cmentarza ok. 5 ha
Data otwarcia 1865
Zarządca Parafia Najświętszego Salwatora
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Salwatorski”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Salwatorski”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Salwatorski”
Ziemia50°03′08″N 19°54′15″E/50,052222 19,904167
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Cmentarz Salwatorski
Zabytkowa kaplica św. Józefa
(1889, arch. Sebastian Jaworzyński)
Kaplica Wszystkich Świętych (1999, projektował Witold Cęckiewicz)
Grób Karola Bunscha
Grób Juliusza Osterwy
Grób Stanisława Lema
Tablica pamiątkowa Jerzego Harsymowicza
Zachodnia część cmentarza. Widok na południowy zachód, widoczny maszt radiowy przy ul. Malczewskiego, za nim na prawo widoczny masyw Babiej Góry.
Grób napoleońskiego żołnierza
Grób oo. franciszkanów i krzyż poświęcony ofiarom komunizmu
Grób gen. Bronisława Kwiatkowskiego
Grób Andrzeja Wajdy.

Cmentarz Salwatorski (zwany też Zwierzynieckim[1][2]) – cmentarz położony w Krakowie na Zwierzyńcu, na zachód od Salwatora w dzielnicy VII, przy Alei Waszyngtona.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Cmentarz został poświęcony w 1865 r., początkowo miał charakter niewielkiego cmentarza parafialnego, służącego mieszkańcom przedmieścia Zwierzyniec, Półwsia i okolicznych wsi: Przegorzał, Chełmu, Bielan i Olszanicy.

W 1883 został ogrodzony, a w 1888 staraniem ksieni Norbertanek Eufemii Żarskiej wzniesiono na nim kaplicę cmentarną pw. św Józefa. Kaplicę w stylu neogotyckim wraz z katakumbami dla zakonnic zaprojektował Sebastian Jaworzyński. W 1889 poświęcenia jej dokonał kardynał Albin Dunajewski. Cmentarz był dwukrotnie poszerzany w 1902 i 1999. Jest on cmentarzem parafialnym pod zarządem parafii Najświętszego Salwatora. Pochowani na nim zostali w zbiorowej mogile zamordowani przez Niemców mieszkańcy Woli Justowskiej, której pacyfikacji dokonano 28 lipca 1943. W 1979 z Paryża sprowadzono prochy najmłodszego syna Adama Mickiewicza Rafała Józefa zmarłego w 1938. W 1995 cmentarz poddano pracom remontowym[3]. W 2001 przy bramie głównej umieszczono ufundowaną przez miasto Kraków tablicę pamiątkową ku czci Jerzego Harasymowicza z fragmentem wiersza poety:

Tak gotowymi być trzeba
Do każdej ludzkiej podróży
Tak zdecydują w niebie
Lub serce nie chce już służyć

Ze względu na swoje położenie u stóp Góry św. Bronisławy, przy drodze z Salwatora na Kopiec Kościuszki, cmentarz jest miejscem chętnie odwiedzanym przez krakowian i turystów. Roztacza się z niego piękna panorama na miasto, a przy dobrej pogodzie również na pasmo Beskidów i wierzchołki tatrzańskich szczytów.

Pochowani[edytuj | edytuj kod]

 Osobna strona: Kategoria:Pochowani na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.

Na cmentarzu Salwatorskim spoczywają, m.in.:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Nekrolog. Kazimierz Czachowski. „Dziennik Polski”. Nr 226, s. 4, 19 sierpnia 1948. 
  2. ↑ Cmentarze parafialne. zck-krakow.pl. [dostęp 2018-01-10].
  3. ↑ Renowacja Zabytkowego Cmentarza św. Salwatora, Stvosh [dostęp 2021-01-30] (pol.).
  4. ↑ Zmarł aktor Stefan Szramel (pol.). film.interia.pl. [dostęp 2018-03-28].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Karolina Grodziska „Spacerownik – historyczne cmentarze Krakowa” wydawnictwo Gazety Wyborczej 27-28 X 2007
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cmentarz_Salwatorski&oldid=63346390”