Maytenus

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Maytenus
Ilustracja
Maytenus senegalensis
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

dławiszowce

Rodzina

dławiszowate

Rodzaj

Maytenus

Nazwa systematyczna
Maytenus Molina
Saggio Chili 177, 349. 1782 (ante 31 Oct)[3]
Typ nomenklatoryczny

M. boaria Molina[3]

Synonimy
  • Boaria A.DC.
  • Euthalis Banks & Sol. ex Hook.f.
  • Haenkea Ruiz & Pav.
  • Monteverdia A.Rich.
  • Moya Griseb.
  • Scytophyllum Eckl. & Zeyh.
  • Senacia Lam.
  • Tricerma Liebm.[4]
Maytenus boaria
Maytenus distichophylla

Maytenus Molina – rodzaj roślin należący do rodziny dławiszowatych (Celastraceae R. Br.). Obejmuje 177 gatunków[4]. Występują one naturalnie w strefie międzyzwrotnikowej niemal całego świata[5] – brak ich w Australii i Oceanii, jeden gatunek – Maytenus umbellata rośnie w Europie na Maderze[6][4].

Niektóre gatunki bywają uprawiane jako ozdobne w ciepłym i łagodnym klimacie, zwłaszcza Maytenus boaria[7]. Maytenus ilicifolia wykorzystywany jest jako roślina lecznicza, a pędy Maytenus vitis-idaea są po spaleniu źródłem soli w Paragwaju[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Maytenus ilicifolia
Maytenus magellanica
Maytenus obtusifolia
Pokrój
Drzewa do 10 m wysokości i krzewy[7] o zwykle nagich, rzadko owłosionych pędach[5].
Liście
Naprzemianległe, zimozielone, pojedyncze, całobrzegie lub ząbkowane[5][7].
Kwiaty
Obupłciowe, pojedyncze lub zebrane w gęste albo luźne kwiatostany wyrastające zwykle w kątach liści. Kielicha brak. Korona kwiatu składa się z pięciu płatków, zielonych lub czerwonych. Pręcików jest 5, osadzone są na zmięśniałym dysku, często są siedzące (bez nitek). Zalążnia z dwóch owocolistków zwieńczona krótką, pojedynczą szyjką słupka[7].
Owoce
Jajowate lub kulistawe torebki[5] otwierające się dwiema klapami, zawierające pojedyncze nasiona otoczone pomarańczową lub czerwoną osnówką[7].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Występują zarówno w lasach wilgotnych, jak i suchych zaroślach[5], często na ich skrajach[7].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Maytenus procumbens
Maytenus undata
Pozycja systematyczna

Rodzaj należy do podrodziny Celastroideae w obrębie rodziny dławiszowatych (Celastraceae)[8][2].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-04-02] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum (ING): Maytenus. Smithsonian Institution. [dostęp 2014-11-08]. (ang.).
  4. a b c d Maytenus Molina. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-27].
  5. a b c d e Klaus Kubitzki, Jens G. Rohwer, Volker Bittrich: Flowering Plants • Dicotyledons: Magnoliid, Hamamelid and Caryophyllid Families. Springer Science & Business Media, 1993, s. 48. ISBN 978-3-662-02899-5. (ang.).
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 177, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 335. ISBN 0-333-73003-8.
  8. Genus Maytenus Molina. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-01-27].