Przejdź do zawartości

Mica Todorović

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mica Todorović
Data i miejsce urodzenia

16 grudnia 1900
Sarajewo

Data i miejsce śmierci

10 października 1981
Sarajewo

Dziedzina sztuki

malarstwo, rysunek

Mica Todorović, właśc. Mileva Todorović (ur. 16 grudnia 1900 w Sarajewie, zm. 10 października 1981 tamże) – bośniacka malarka i rysowniczka serbskiego pochodzenia.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 16 grudnia 1900 roku w Sarajewie[1] w serbskiej rodzinie[2]. W 1926 roku[3] została absolwentką akademii sztuk pięknych w Zagrzebiu[2], gdzie była jedyną kobietą w pracowni prof. Ljubo Babićia[2][4]. Po studiach wyjechała do Włoch, gdzie zaczęła tworzyć pod silnym wpływem wczesnorenesansowej sztuki florenckiej[4]. Jej portrety namalowane po powrocie do Zagrzebia cechuje wyraźny modelunek i ziemiste kolory, które ożywiała delikatnymi akcentami jasnych barw[4]. W latach 1929–1933 stworzyła cykl krytycznych rysunków, w których zestawiła motywy biblijne ze współczesnością[3]. W latach 30. przeniosła się z powrotem do Sarajewa, gdzie dołączyła do grona artystów sympatyzujących z Komunistyczną Partią Jugosławii[4], takich jak Roman Petrović, Vojo Dimitrijević, Ismet Mujezinović i Daniel Ozmo[2]. Pod koniec lat 30. skupiła się w pełni na malarstwie; najważniejszym jego elementem stał się dla niej kolor, którym operowała z dużym wyczuciem[4].

W 1942 roku, gdy pracowała nad ilustracjami do Fausta Goethego, została zaaresztowana i wywieziona do obozu koncentracyjnego Stara Gradiška, po czym – dzięki znajomości niemieckiego – do 1943 roku pracowała w obozach pracy na terenie Austrii i Niemiec[2]. Następnie ukrywała się w Belgradzie do końca wojny, a po nastaniu pokoju została tam pierwszą malarką, która zareagowała na odezwę państwowej komisji do spraw zbrodni wojennej[2]. W swoich pracach dała świadectwo okrucieństwa ustaszy wyrządzonego więźniom obozów w Jasenovacu i Gradišce[2]. W tym czasie stworzyła przejmujący cykl składający się z dziesięciu rysunków przedstawiających ciała unoszące się na Sawie[2]. Po powrocie do Sarajewa pod koniec 1945 roku przez krótki czas malowała realistyczne obrazy, których tematem były kobiety przy pracy[2]. W 1959 roku w jej malarstwie rozpoczął się „biały okres”[4]. W latach 60. zaczęła tworzyć bardziej intymne prace i martwe natury[2], przedmiotem jej prac nie były jedynie obiekty, ale i emocje, które w niej wywoływały[4]. Pozostawiła po sobie około 300 obrazów i ponad 100 rysunków[2][4].

Nazywana jest „pierwszą damą malarstwa Bośni i Hercegowiny”[4]. Była jednym z dziesięciu założycielu związku artystów Bośni i Hercegowiny (ULUBiH)[3]. W 1945 roku została jednym z pierwszych wykładowców[3] szkoły sztuki stosowanej w Sarajewie[1]. Została pierwszą kobietą, która dołączyła do grona członków Akademii Nauk i Sztuki Bośni i Hercegowiny[2]. W 1978 roku została członkinią korespondentem Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk[1]. Odznaczona Orderem Zasługi dla Ludu ze Złotą Gwiazdą oraz Orderem Pracy z Czerwoną Flagą[1].

Zmarła 10 października 1981 roku w Sarajewie[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Todorovic Mileva Mica [online], Српска академија наука и уметности [dostęp 2021-04-18].
  2. a b c d e f g h i j k l Dragana Tomašević, Mileva Todorović [online], AWARE Women artists / Femmes artistes [dostęp 2021-04-18] (ang.).
  3. a b c d Mica Todorović’s Drawings 1929-1933 [online], Umjetnička galerija Bosne i Hercegovine [dostęp 2021-04-18] (ang.).
  4. a b c d e f g h i Mica Todorović [online], Umjetnička galerija Bosne i Hercegovine [dostęp 2021-04-18] (ang.).