Michał Maleczkowski
 Ostoja | |
| żupnik olkuski i chęciński, kuchmistrz wielki koronny, wielkorządca krakowski | |
| Data śmierci |
10 lutego 1592 |
|---|---|
Michał Maleczkowski herbu Ostoja (zm. 10 lutego 1592) – wielkorządca krakowski (1577-1592). Wcześniej żupnik olkuski (1581-1588), chęciński i kuchmistrz wielki koronny (1576-1577).
Michał Maleczkowski był Szwagrem Zybulta Ajchigiera – Niemca ożenionego z jego siostrą, protoplasty polskiej linii rodu Ajchigierów przybyłego do Polski za czasów Zygmunta I. Maleczkowski posiadał dobra Skotniki pod Krakowem. Jako człowiek zaufany i stronnik króla Stefana Batorego został powołany na urząd wielkorządcy krakowskiego 4 stycznia 1577 roku (zachował się reskrypt króla z tą datą). W sierpniu 1588 roku król potwierdził Maleczkowskiego na urzędzie wielkorządcy zamku krakowskiego. Michał Maleczkowski sprawował ten urząd do śmierci, która nastąpiła dnia 10 lutego 1592 roku. Jako wielkorządca krakowski dbał o uprawnienia propinacyjne i młyńskie na terenie Krakowa, wspierał rybaków krakowskich, dbał o rezydencję królewską w Łobzowie. Od jego czasów do jej utrzymania (w tym ogrodu włoskiego) włączono mistrzów rzemiosła i ogrodnictwa. Michał Maleczkowski z wyznania był kalwinem. Wspierał innowierców w sporach z katolikami. Angażował się w rozgrywki z katolicką społecznością Kazimierza. Przykładowo, wielkorządca wspierał jubilerów żydowskich w sporze ze złotnikami krakowskimi, udzielając im pomocy prawnej. Zapewne nie miał ślubnych dzieci, bo rodzina ta później nie występuje.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- K. Niesiecki, Herbarz Polski, t. 6, s. 327, Lipsk 1844
- S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. t. 10, s. 141
- W. Kierst, Wielkorządy krakowskie w XIV - XVI stuleciu, [w:] "Przegląd Historyczny" 10/3, 281-309.
- W. Krawczuk i M. Kulecki, Księga wpisów podkanclerzego Wojciecha Baranowskiego z okresu marzec 1588 – grudzień 1590, MK 135 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie, Sumariusz Metryki Koronnej, seria nowa, t. IV.
- F. Leśnik, Wielkorządcy krakowscy a mieszkańcy Krakowa w epoce nowożytnej, [w:] Kraków. Studia z dziejów miasta: w 750 rocznicę lokacji, (red.) J. Rajman, Kraków 2007.
- R.T. Prinke, Michał Sędziwój - początki kariery, [w:] Kwartalnik Historii Nauki i Techniki nr 57, s. 109.