Mikołaj Mrozowicki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mikołaj Mrozowicki
Herb
Prus III
Rodzina

Mrozowiccy herbu Prus III

Data i miejsce urodzenia

4 grudnia 1739
Sokołówka

Data i miejsce śmierci

15 lipca 1827
Kitajgród

Ojciec

Adam Mrozowicki

Matka

Ewa Franciszka z Puzynów herbu Oginiec

Żona

Helena z Krokowskich herbu Ślepowron

Rodzeństwo

Barbara Aniela, Tadeusz, Anastazja Julianna Katarzyna, Róża, Józef Michał Wincenty Kazimierz, Klara Marianna, Franciszka Maria, Zofia Helena Klara, Ignacy, Elżbieta Katarzyna Urszula, Stanisław, Wiktoria[1]

Mikołaj Sabba Mrozowicki herbu Prus III (ur. 4 grudnia 1739 w Sokołówce, zm. 15 lipca 1827 w Kitajgrodzie) – podkomorzy JKM, konsyliarz i członek Rady Generalnej Konfederacji Barskiej, rotmistrz chorągwi pancernej, elektor 1764, członek Stanów Galicyjskich.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem Adama, starosty stęgwilskiego i regimentarza wojsk koronnych, oraz Ewy Franciszki z Puzynów herbu Oginiec, pisarzówny wielkiej litewskiej. Urodził się 4 grudnia 1739 roku w Sokołówce (w II RP w powiecie bóbreckim) i został ochrzczony z imionami Sabba Mikołaj w tamtejszej parafii[2]. W wieku kilku lat przyjął Regułę Trzecią Świętego Franciszka (w „Katalogu osób zacnych Polskich, którzy przyjęli Regułę Trzecią S. O. Franciszka”, wydanym w 1749 roku, został wymieniony jako najmłodszy członek tego Zgromadzenia)[3]. Stosunkowo wcześnie rozpoczął działalność publiczną, posłując z ziemi lwowskiej razem z ojcem i bratem Józefem na sejm elekcyjny 6 września 1764 roku na Woli i podpisał z województwem ruskim suffragia[4][5][6]. W 1766 roku został podkomorzym Jego Królewskiej Mości, ale podobnie jak ojciec wybrał karierę wojskową. W lutym 1768 roku był porucznikiem, bowiem z takim stopniem wziął udział, 22 lutego tego samego roku, w sejmiku ziemi halickiej[7].

Pod koniec lutego 1768, razem o ojcem i bratem Józefem pociągnął do Baru, gdzie 29 lutego 1769 roku podpisał jako jeden z pierwszych akt Konfederacji Barskiej, a marszałek generalny koronny Konfederacji Barskiej, Michał Hieronim Krasiński powołał jego na konsyliarza i członka Rady Generalnej Konfederacji. Pełnił on tę funkcję aż do upadku Konfederacji, będąc zarazem w stopniu porucznika dowódcą chorągwi pancernej swego ojca. Został jednym z najbliższych i najbardziej zaufanych współpracowników regimentarza generalnego koronnego Konfederacji Barskiej Joachima Potockiego i wykorzystywany był przez szefów barskich w szeregu misjach dyplomatycznych. Między innymi 16 grudnia 1768 roku razem z szefami barskimi podpisał traktat przymierza polsko-tatarsko-tureckiego. Następnie na początku stycznia 1769 roku uczestniczył w Bałcie w pertraktacjach Joachima Potockiego z chanem Krym Girejem w sprawie wspólnej wyprawy na Nową Serbię i Ukrainę. Pod dowództwem swego ojca, Adama Mrozowickiego, wziął udział na początku 1769 roku w wyprawie na bracławszczyznę. Następnie w marcu tego roku z ramienia szefów barskich, Michała Hieronima Krasińskiego i Joachima Potockiego, wyjechał z misją dyplomatyczną do wielkiego wezyra Mohammeda Emina. Wspólnie z Joachimem Potockim, od 6 lipca do 5 sierpnia 1769 roku, wziął udział w obronie oblężonego przez Rosjan Chocimia.[8]

W lutym 1770 roku na polecenie Joachima Potockiego udał się z kolejną misją dyplomatyczną do Stambułu, tym razem do Saint-Priesta, który miał kołatać o przyspieszenie dywersji tureckiej, o zasiłki pieniężne i zmianę lokalizacji obozu wojsk konfederackich. Wobec choroby zastępował przy placówce francuskiej Rocha Lasockiego i miał okazję wówczas diametralnie zmienić pogląd Sait-Priesta na sytuację konfederatów. W wyniku działań Mrozowickiego do Warny przybył urzędnik rządu tureckiego, który zbadał rzeczywiste potrzeby wychodźców, których wówczas przebywało tam około 2 tysięcy, ale koni mieli oni zaledwie około półtora tysiąca, bo drugie tyle wyginęło. W konsekwencji Porta zdecydowała się dawać konfederatom regularny comiesięczny „tain” i furaż na wyżywienie ludzi i koni. Pomoc ta w znacznym stopniu, obok środków uzyskanych od rodzin przywódców Konfederacji, uratowała byt materialny obozu Barzan. Kolejną misję dyplomatyczną do Stambułu odbył 12 lipca 1771 roku w związku ze staraniami o powrót konfederatów do Polski, na co wyraziła zgodę Porta w październiku tego roku. Pod koniec 1771 roku wspólnie z Joachimem Potockim i ojcem Adamem wyruszył z Czernowody do kraju. W marcu 1772 roku przybył do Preszowa, a następnie razem z Joachimem Potockim do Cieszyna, gdzie w końcu kwietnia przyczynił się do pojednania przywódców Konfederacji, pośredniczył bowiem w spotkaniu Potockiego z Adamem Hieronimem Krasińskim[6][9][10].

Po upadku Konfederacji osiadł początkowo w swoich dobrach dziedzicznych Sarnki i Sokołów w ziemi halickiej i służył w dalszym ciągu w wojsku koronnym.[6] 2 kwietnia 1775 roku otrzymał patent rotmistrza królewskiego, a w dniu następnym otrzymał list przypowiedni na chorągiew pancerną po zmarłym ojcu[11]. W 1782 roku, razem z braćmi: Józefem, Ignacym i Stanisławem, legitymował się w Lwowskim Sądzie Ziemskim, jako „króla Polskiego szambelan i rotmistrz wojsk polskich”, oraz został członkiem Stanów Galicyjskich[12].

Ożenił się w 1781 roku z Heleną z Krokowskich herbu Ślepowron, córką Dominika Stefana, kasztelana buskiego i Teresy Zofii Łomżyńskiej herbu Lubicz, urodzoną w 1743 roku w Kitajgrodzie, zmarłą 27 marca 1791 roku w Kitajgrodzie, wdową po Józefie Konstantym Łosiu herbu Dąbrowa, staroście ostrzyńskim i cześniku lwowskim[2]. Ostatnie lata życia spędził w swoim miasteczku Kitajgród w pow. uszyckim na Podolu, tytułowany konsyliarzem stanowym Jego Cesarskiej Mości Cesarza Rosji[13]. Zmarł 15 lipca 1827 roku w Kitajgrodzie[14].

Wywód przodków[edytuj | edytuj kod]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jan Mrozowicki
 
 
 
 
 
 
 
Jerzy Mrozowicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zofia Raszowska
 
 
 
 
 
 
 
Jan Franciszek Mrozowicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Łukasz Oleśnicki
 
 
 
 
 
 
 
Jadwiga Oleśnicka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Katarzyna Podfilipska
 
 
 
 
 
 
 
Adam Mrozowicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jan Telefus
 
 
 
 
 
 
 
Piotr Felicjan Telefus
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
N Wilkowska
 
 
 
 
 
 
 
Klara Telefus
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Jakub Bydłowski
 
 
 
 
 
 
 
Teresa Bydłowska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
N Dymidecka
 
 
 
 
 
 
 
Mikołaj Sabba Mrozowicki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hieronim Puzyna
 
 
 
 
 
 
 
Andrzej Kazimierz Puzyna
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Estera Skrobowiczówna
 
 
 
 
 
 
 
Michał Puzyna
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Stefan Chrząstowski
 
 
 
 
 
 
 
Eufrozyna Chrząstowska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Konstancja Średzińska
 
 
 
 
 
 
 
Ewa Franciszka Puzyna
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Bogusław Potocki
 
 
 
 
 
 
 
Andrzej Jerzy Potocki
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Helena Teofila Męcińska
 
 
 
 
 
 
 
Zofia Potocka
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zbigniew Suchodolski
 
 
 
 
 
 
 
Bogumiła Elżbieta Suchodolska
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zofia Dunin-Borkowska
 
 
 
 
 
 

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

 Wykaz literatury uzupełniającej: Mikołaj Mrozowicki.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Księgi metrykalne parafii wyznania rzymskokatolickiego z archidiecezji lwowskiej, 1604-1945, parafia Sokołówka, [w:] Archiwum Główne Akt Dawnych, Inwentarz zespołu: PL, 1 301, sygn. 1912.
  2. a b http://www.genesis.jaxasoft.se/genesis/genesis.aspx?id=1624 [dostęp: 2018-12-11]
  3. Życie Serafickie Braci y Sióstr naszych pokutujących Od Serafickiego Oyca Franciszka S. w Trzeciej Regule…, 1749.
  4. Volumina Legum wyd. J.Ohryzko. T. VII. Petersburg – Kraków, 1859-1860, s. 118.
  5. Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektów Jana Kazimierza r. 1648, Jana III r. 1674, Augusta II r. 1697 i Stanisława Augusta r. 1764, s. 233.
  6. a b c Wacław Szczygielski, Mrozowicki Mikołaj h. Prus III, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXII, s.209-210, 1977.
  7. Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wskutek fundacyi śp. Aleksandra hr. Stadnickiego, t. XXV (Castr. Tremb. Rei. 224 p. 112-117; Fasc. Cop. Castr. Tremb. 9 nr 51), s. 652–653.
  8. Kazimierz Pułaski, Pułascy herbu Ślepowron. [w:] Złota Księga Szlachty polskiej [[Teodor Żychliński|T. Żychlińskiego]], t. VIII. Poznań, s. 364 nn, 1886.
  9. Kazimierz Pułaski, Pułascy herbu Ślepowron, [w:] Złota Księga Szlachty polskiej T. Żychlińskiego, tom VIII, Poznań 1886, s. 364 nn.
  10. Władysław Konopczyński, Polska a Turcja 1683-1792, Kraków-Warszawa, s. 198, 212, 219, 225, 2013.
  11. Archiwum Główne Akt Dawnych, Metryka Koronna, Sigillata t. 32, k. 338, wpis z 3 kwietnia 1775.
  12. Poczet szlachty Galicyjskiej i Bukowińskiej, Lwów 1857, s. 172.
  13. Kuryer Litewski, dodatek drugi, nr 66/1816, 16 sierpnia 1816.
  14. Lwowska Naukowa Biblioteka im. W Stefanyka NAN Ukrainy, Oddział Rękopisów, Zespół (fond) 141, Zbiór Aleksandra Czołowskiego, dział (opys) II, 478, Papiery rodzinno-majątkowe Stanisława Mrozowickiego, 1754–1840.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]