Prus III
Typ herbu | |
---|---|
Zawołanie |
Nagody |
Pierwsza wzmianka |
Prus III (Nagody) – polski herb szlachecki.
Opis herbu
[edytuj | edytuj kod]Tarcza w słup dzielona, w polu prawym czerwonym – wilczakosa srebrna ostrzem w dół ku środkowi obrócona, w polu lewym błękitnym – pół podkowy srebrnej z zaćwieczonym na nich półtorakrzyżem złotym, którego ramię dolne w prawo, w klejnocie noga zbrojna z ostrogą, w kolanie zgięta, stopą w lewo.
Legenda herbowa
[edytuj | edytuj kod]Syn księcia pruskiego (który na wiarę chrześcijańską przeszedł, a zaślubiwszy jedynaczkę, córkę Maslausa, herbowi swemu Prus, dwie wilczekosy przydał), gdy sobie zaślubił wielkiej fortuny dziedziczkę herbu Pobóg (Kasper Niesiecki wiąże herb Pobóg bezpośrednio z herbem Zagłoba oraz pośrednio z Jastrzębcem), herbowi swemu Prus II, jako i ojciec uczynił, połowę podkowy przydał. Potem, gdy potomek jego Sobor, mężnie na wojnie poczynając nogę utracił, król Bolesław złotą mu w nagrodę przysłał a na hełmie, już nie rękę ale nogę zbrojną, na pamiątkę dzielności jego, nosić pozwolił.
Herb ten inaczej nazywa się Nagody, to znaczy, że dla gód czyli wesela, odmiana tego herbu powstała.
Pierwsza wzmianka
[edytuj | edytuj kod]W źródłach pisanych pierwszy raz w 1415 – proklamacja Napora.
Znana jest tylko jedna średniowieczna pieczęć z 1461 – Ścibora z Gościańczyc.
Herbowni
[edytuj | edytuj kod]Lista nazwisk rodów szlacheckich pieczętujących się herbem Prus z Herbarza polskiego od średniowiecza do XX wieku Tadeusza Gajla[1]:
Andrzejewski, Augustowski.
Bacewicz, Bełdycki, Bissiński, Bogdański, Broszowiecki, Brzeziński, Budzyna, Byszyński-Jakiel.
Chładkowski, Chrzanowski, Czarnecki, Czarnowieński, Czarowieński, Czyrski.
Dawidowski, Dłużniewski, Dobrzyniecki.
Glaznocki, Glaznowski, Głowacki, Głuchowski, Gniewiński, Gościencki, Gościewicz, Groblewski, Grzybowski.
Jabłonowski, Jarnułtowski, Jarontowski, Jaruntowski.
Karmanowski, Karniński, Kodzioł, Kordzikowski, Korewicki, Korewicki, Korowicki, Kowalewski, Krakowieński, Kreczmer, Krzemieński, Krzemiński, Krzymiński, Kurewicki.
Lankuna, Latyński.
Łankuna, Łazarz, Łomski, Łomżski, Łomżyński, Łosowski, Łossowski.
Magdaleński, Manowski, Miński, Mlącki, Mlądzki, Młądzki, Młyński, Morozowicz, Mroczkowski, Mroziński, Mrozowicki, Mrozowski, Nagolski.
Napierkowski, Napiorkowski, Napiórkowski.
Ogrodzieński, Ogrodziński, Opacki, Ossowiecki.
Petrulewicz, Piottuch, Piotuch, Pisanka, Pisanko, Plewiński, Podleski, Podlewski, Prossewski, Proszewski, Prószewski, Prusiecki, Pruski, Prusakowski, Pruszkowski, Przechadzki, Przechalski, Puzewski, Pysznicki.
Radulski, Rossochacki, Rozenbark, Rudalski, Rudkowski, Rudzieński, Rudziński, Rzeczkowski.
Sobor, Strękowski, Studziński.
Tomikowski, Tymiński.
Uciąski
Wiczfiński, Wieciński, Wietwiński, Wiśniewski, Witwiński, Wotowski, Wrotnowski, Wyczfiński.
Załęski, Zaniewski[2], Zdrodowski, Zdroikowski, Zglinicki, Zieliński, Zuchorski.
Żochowski, Żuchorski, Żukowski.
Znani herbowni
[edytuj | edytuj kod]Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- lista herbów
- Czarneccy h. Prus III
- Kublicki, cz. h. Prus III odm.
- Krzemińscy
- Mrozowiccy h. Prus III
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku : ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007, s. 406-539. ISBN 978-83-60597-10-1.
- ↑ Tadeusz Gajl: Nowy herbarz polski. Gdańsk, Gdynia: Gdański Kantor Wydawniczy, 2016, s. 637. ISBN 978-83-62129-37-9.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Szymański, Józef, Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego, Warszawa 1993
- Bobrowicz, Jan Nepomucen, Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J. powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopisów, dowodów urzędowych, Tom I, Lipsk 1839-1846
- Chwalibińska, Jadwiga Ród Prusów w wiekach średnich, Toruń 1948
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- J.Łyczkowski: Herby szlacheckie. Herb Prus III i herbowni (pol.)