Mikołaj Mrozowicki
Prus III | |
Rodzina | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
4 grudnia 1739 |
Data i miejsce śmierci |
15 lipca 1827 |
Ojciec | |
Matka |
Ewa Franciszka z Puzynów herbu Oginiec |
Żona |
Helena z Krokowskich herbu Ślepowron |
Rodzeństwo |
Barbara Aniela, Tadeusz, Anastazja Julianna Katarzyna, Róża, Józef Michał Wincenty Kazimierz, Klara Marianna, Franciszka Maria, Zofia Helena Klara, Ignacy, Elżbieta Katarzyna Urszula, Stanisław, Wiktoria[1] |
Mikołaj Sabba Mrozowicki herbu Prus III (ur. 4 grudnia 1739 w Sokołówce, zm. 15 lipca 1827 w Kitajgrodzie) – podkomorzy JKM, konsyliarz i członek Rady Generalnej Konfederacji Barskiej, rotmistrz chorągwi pancernej, elektor 1764, członek Stanów Galicyjskich.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem Adama, starosty stęgwilskiego i regimentarza wojsk koronnych, oraz Ewy Franciszki z Puzynów herbu Oginiec, pisarzówny wielkiej litewskiej. Urodził się 4 grudnia 1739 roku w Sokołówce (w II RP w powiecie bóbreckim) i został ochrzczony z imionami Sabba Mikołaj w tamtejszej parafii[2]. W wieku kilku lat przyjął Regułę Trzecią Świętego Franciszka (w „Katalogu osób zacnych Polskich, którzy przyjęli Regułę Trzecią S. O. Franciszka”, wydanym w 1749 roku, został wymieniony jako najmłodszy członek tego Zgromadzenia)[3]. Stosunkowo wcześnie rozpoczął działalność publiczną, posłując z ziemi lwowskiej razem z ojcem i bratem Józefem na sejm elekcyjny 6 września 1764 roku na Woli i podpisał z województwem ruskim suffragia[4][5][6]. W 1766 roku został podkomorzym Jego Królewskiej Mości, ale podobnie jak ojciec wybrał karierę wojskową. W lutym 1768 roku był porucznikiem, bowiem z takim stopniem wziął udział, 22 lutego tego samego roku, w sejmiku ziemi halickiej[7].
Pod koniec lutego 1768, razem o ojcem i bratem Józefem pociągnął do Baru, gdzie 29 lutego 1769 roku podpisał jako jeden z pierwszych akt Konfederacji Barskiej, a marszałek generalny koronny Konfederacji Barskiej, Michał Hieronim Krasiński powołał jego na konsyliarza i członka Rady Generalnej Konfederacji. Pełnił on tę funkcję aż do upadku Konfederacji, będąc zarazem w stopniu porucznika dowódcą chorągwi pancernej swego ojca. Został jednym z najbliższych i najbardziej zaufanych współpracowników regimentarza generalnego koronnego Konfederacji Barskiej Joachima Potockiego i wykorzystywany był przez szefów barskich w szeregu misjach dyplomatycznych. Między innymi 16 grudnia 1768 roku razem z szefami barskimi podpisał traktat przymierza polsko-tatarsko-tureckiego. Następnie na początku stycznia 1769 roku uczestniczył w Bałcie w pertraktacjach Joachima Potockiego z chanem Krym Girejem w sprawie wspólnej wyprawy na Nową Serbię i Ukrainę. Pod dowództwem swego ojca, Adama Mrozowickiego, wziął udział na początku 1769 roku w wyprawie na bracławszczyznę. Następnie w marcu tego roku z ramienia szefów barskich, Michała Hieronima Krasińskiego i Joachima Potockiego, wyjechał z misją dyplomatyczną do wielkiego wezyra Mohammeda Emina. Wspólnie z Joachimem Potockim, od 6 lipca do 5 sierpnia 1769 roku, wziął udział w obronie oblężonego przez Rosjan Chocimia.[8]
W lutym 1770 roku na polecenie Joachima Potockiego udał się z kolejną misją dyplomatyczną do Stambułu, tym razem do Saint-Priesta, który miał kołatać o przyspieszenie dywersji tureckiej, o zasiłki pieniężne i zmianę lokalizacji obozu wojsk konfederackich. Wobec choroby zastępował przy placówce francuskiej Rocha Lasockiego i miał okazję wówczas diametralnie zmienić pogląd Sait-Priesta na sytuację konfederatów. W wyniku działań Mrozowickiego do Warny przybył urzędnik rządu tureckiego, który zbadał rzeczywiste potrzeby wychodźców, których wówczas przebywało tam około 2 tysięcy, ale koni mieli oni zaledwie około półtora tysiąca, bo drugie tyle wyginęło. W konsekwencji Porta zdecydowała się dawać konfederatom regularny comiesięczny „tain” i furaż na wyżywienie ludzi i koni. Pomoc ta w znacznym stopniu, obok środków uzyskanych od rodzin przywódców Konfederacji, uratowała byt materialny obozu Barzan. Kolejną misję dyplomatyczną do Stambułu odbył 12 lipca 1771 roku w związku ze staraniami o powrót konfederatów do Polski, na co wyraziła zgodę Porta w październiku tego roku. Pod koniec 1771 roku wspólnie z Joachimem Potockim i ojcem Adamem wyruszył z Czernowody do kraju. W marcu 1772 roku przybył do Preszowa, a następnie razem z Joachimem Potockim do Cieszyna, gdzie w końcu kwietnia przyczynił się do pojednania przywódców Konfederacji, pośredniczył bowiem w spotkaniu Potockiego z Adamem Hieronimem Krasińskim[6][9][10].
Po upadku Konfederacji osiadł początkowo w swoich dobrach dziedzicznych Sarnki i Sokołów w ziemi halickiej i służył w dalszym ciągu w wojsku koronnym.[6] 2 kwietnia 1775 roku otrzymał patent rotmistrza królewskiego, a w dniu następnym otrzymał list przypowiedni na chorągiew pancerną po zmarłym ojcu[11]. W 1782 roku, razem z braćmi: Józefem, Ignacym i Stanisławem, legitymował się w Lwowskim Sądzie Ziemskim, jako „króla Polskiego szambelan i rotmistrz wojsk polskich”, oraz został członkiem Stanów Galicyjskich[12].
Ożenił się w 1781 roku z Heleną z Krokowskich herbu Ślepowron, córką Dominika Stefana, kasztelana buskiego i Teresy Zofii Łomżyńskiej herbu Lubicz, urodzoną w 1743 roku w Kitajgrodzie, zmarłą 27 marca 1791 roku w Kitajgrodzie, wdową po Józefie Konstantym Łosiu herbu Dąbrowa, staroście ostrzyńskim i cześniku lwowskim[2]. Ostatnie lata życia spędził w swoim miasteczku Kitajgród w pow. uszyckim na Podolu, tytułowany konsyliarzem stanowym Jego Cesarskiej Mości Cesarza Rosji[13]. Zmarł 15 lipca 1827 roku w Kitajgrodzie[14].
Wywód przodków
[edytuj | edytuj kod]Jan Mrozowicki | ||||||||||||||||
Jerzy Mrozowicki | ||||||||||||||||
Zofia Raszowska | ||||||||||||||||
Jan Franciszek Mrozowicki | ||||||||||||||||
Łukasz Oleśnicki | ||||||||||||||||
Jadwiga Oleśnicka | ||||||||||||||||
Katarzyna Podfilipska | ||||||||||||||||
Adam Mrozowicki | ||||||||||||||||
Jan Telefus | ||||||||||||||||
Piotr Felicjan Telefus | ||||||||||||||||
N Wilkowska | ||||||||||||||||
Klara Telefus | ||||||||||||||||
Jakub Bydłowski | ||||||||||||||||
Teresa Bydłowska | ||||||||||||||||
N Dymidecka | ||||||||||||||||
Mikołaj Sabba Mrozowicki | ||||||||||||||||
Hieronim Puzyna | ||||||||||||||||
Andrzej Kazimierz Puzyna | ||||||||||||||||
Estera Skrobowiczówna | ||||||||||||||||
Michał Puzyna | ||||||||||||||||
Stefan Chrząstowski | ||||||||||||||||
Eufrozyna Chrząstowska | ||||||||||||||||
Konstancja Średzińska | ||||||||||||||||
Ewa Franciszka Puzyna | ||||||||||||||||
Bogusław Potocki | ||||||||||||||||
Andrzej Jerzy Potocki | ||||||||||||||||
Helena Teofila Męcińska | ||||||||||||||||
Zofia Potocka | ||||||||||||||||
Zbigniew Suchodolski | ||||||||||||||||
Bogumiła Elżbieta Suchodolska | ||||||||||||||||
Zofia Dunin-Borkowska | ||||||||||||||||
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Księgi metrykalne parafii wyznania rzymskokatolickiego z archidiecezji lwowskiej, 1604-1945, parafia Sokołówka, [w:] Archiwum Główne Akt Dawnych, Inwentarz zespołu: PL, 1 301, sygn. 1912.
- ↑ a b http://www.genesis.jaxasoft.se/genesis/genesis.aspx?id=1624 [dostęp: 2018-12-11]
- ↑ Życie Serafickie Braci y Sióstr naszych pokutujących Od Serafickiego Oyca Franciszka S. w Trzeciej Regule…, 1749.
- ↑ Volumina Legum wyd. J.Ohryzko. T. VII. Petersburg – Kraków, 1859-1860, s. 118.
- ↑ Elektorów poczet, którzy niegdyś głosowali na elektów Jana Kazimierza r. 1648, Jana III r. 1674, Augusta II r. 1697 i Stanisława Augusta r. 1764, s. 233.
- ↑ a b c Wacław Szczygielski , Mrozowicki Mikołaj h. Prus III, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. XXII, s.209-210, 1977 .
- ↑ Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie wskutek fundacyi śp. Aleksandra hr. Stadnickiego, t. XXV (Castr. Tremb. Rei. 224 p. 112-117; Fasc. Cop. Castr. Tremb. 9 nr 51), s. 652–653.
- ↑ Kazimierz Pułaski, Pułascy herbu Ślepowron. [w:] Złota Księga Szlachty polskiej T. Żychlińskiego, t. VIII. Poznań, s. 364 nn, 1886 .
- ↑ Kazimierz Pułaski, Pułascy herbu Ślepowron, [w:] Złota Księga Szlachty polskiej T. Żychlińskiego, tom VIII, Poznań 1886, s. 364 nn.
- ↑ Władysław Konopczyński , Polska a Turcja 1683-1792, Kraków-Warszawa, s. 198, 212, 219, 225, 2013 .
- ↑ Archiwum Główne Akt Dawnych, Metryka Koronna, Sigillata t. 32, k. 338, wpis z 3 kwietnia 1775.
- ↑ Poczet szlachty Galicyjskiej i Bukowińskiej, Lwów 1857, s. 172.
- ↑ Kuryer Litewski, dodatek drugi, nr 66/1816, 16 sierpnia 1816 .
- ↑ Lwowska Naukowa Biblioteka im. W Stefanyka NAN Ukrainy, Oddział Rękopisów, Zespół (fond) 141, Zbiór Aleksandra Czołowskiego, dział (opys) II, 478, Papiery rodzinno-majątkowe Stanisława Mrozowickiego, 1754–1840 .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Pułaski, Pułascy herbu Ślepowron, [w:] Złota Księga Szlachty polskiej T. Żychlińskiego. T. VIII. Poznań 1886, s. 364 nn.
- Wacław Szczygielski: Mrozowicki Mikołaj h. Prus III (ok. 1735–ok. 1827). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XXII: Morztyn Zbigniew – Niemirycz Teodor. Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977, s. 209–210.
- Członkowie Rady Generalnej Stanów Skonfederowanych konfederacji barskiej
- Członkowie Stanów Galicyjskich
- Członkowie stanu rycerskiego I Rzeczypospolitej
- Elektorzy Stanisława Augusta Poniatowskiego
- Elektorzy władców Polski (województwo ruskie)
- Mrozowiccy herbu Prus III
- Porucznicy pancernych
- Posłowie na sejm elekcyjny 1764
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (ziemia lwowska)
- Tercjarze franciszkańscy (biografie)
- Urodzeni w 1739
- Zmarli w 1827
- Konfederaci barscy
- Szambelanowie Stanisława Augusta Poniatowskiego