Mistrz Londyńskiego Wawrina
 Iluminacja Gandoline w łóżku z Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre | |
| Dziedzina sztuki | |
|---|---|
Mistrz Londyńskiego Wawrina – anonimowy miniaturzysta, czynny prawdopodobnie w Brugi w drugiej połowie XV wieku.
Nazwę anonimowemu artyście nadano od autora kronik, do których wykonał iluminacje, Jeana de Wavrina.
Geneza miana artysty[edytuj | edytuj kod]
Jean de Wavrin był politykiem, kronikarzem i doradcą Filipa III. Przez ostatnie 25 lat swojego życia spisywał dzieje królów angielskich i związane z nimi legendy oraz wydarzenia historyczne. W sześciotomowej pracy Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre korzystał z licznych dostępnych mu źródeł: listów i wcześniejszych prac m.in. z Historia regum Britanniae Geoffreya z Monmouth i Chroniques Jeana Froissarta z XIV wieku[1]. Pierwsza edycja kronik została ukończona około 1445 roku, a opisywane w niej wydarzenia kończą się na roku 1413, wraz ze śmiercią króla Anglii Henryka IV. Druga wersja powstała w 1469 roku. Jedyny kompletny rękopis znajdował się w bibliotece Louisa de Gruuthuse (obecnie w Francuskiej Bibliotece Narodowej w Paryżu); drugi niekompletny w bibliotece Nassau[2]. Trzecia wersja kronik powstała prawdopodobnie już po śmierci Wavrina. W jej zawartość wchodzi m.in. jeden tom bogato ilustrowany powstały dla króla Edwarda IV (obecnie w Bibliotece Brytyjskiej). Rękopis powstał w Brugii około 1475 roku i był ilustrowany przez Mistrza Londyńskiego Wawrina[3].
Życie i działalność artystyczna[edytuj | edytuj kod]
Według historyka sztuki Scotta McKendricka, Mistrz Londyńskiego Wawrina poprzez iluminowanie świeckich historii przyczynił się do odkurzenia tej tematyki z zapomnienia. Charakteryzował się ostrym liniowym stylem, zmiękczanym poprzez grę świateł na postaciach i rozległym krajobraz z podniesionym horyzontem zawsze towarzyszący scenom. Jego iluminacje wprowadzały poetycką, spokojną atmosferę[4][5]. Niemiecki historyk sztuki Max Jakob Friedländer Friedrich Winkler zaliczał go do grupy artystów skupionych wokół Mistrzów Złotego Runa. Współpracował prawdopodobnie z innym iluminatorem Mistrzem Getty Froissart.
Przypisywane iluminacje w pracach[6][edytuj | edytuj kod]
- Anciennes et nouvelles chroniques d’Angleterre - 1475, Biblioteka Brytyjska, Londyn[7][8]
- Histoire de la Toison d’Or - trzy iluminacje do pracy Guillaume Fillastre's; Osterreichische Staatsarchiv, Wiedeń, (Ms.I);
- Chroniques - iluminacje do kopii pracy Jeana Froissarta; 1480-1483 powstałe w Brugii, obecnie w Bibliotece Brytyjskiej, Londyn, (ms.14 D.vi); J. Paul Getty Museum[9]
- Régime de Santé - praca Aldobrandinusa ze Sieny, wespół z Mistrzem Antoniego Burgundzkiego; Biblioteca de Ajuda, Lizbona, (52-XIII-26)
- Tresor des histories - 1475-1480, Brugia ((f. 22r, 30v) Biblioteka Brytyjska, Londyn
- Statut i Herbarz Orderu Złotego Runa - 1481 - 1486, Brugia (Ms Harley 6199) Biblioteka Brytyjska, Londyn
- Des cas de nobles hommes et femmes - ok. 1480, Biblioteka Brytyjska, Londyn (Ms Royal 14 E.v.)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ w: Królewskie Manuskrypty – geniusz iluminacji.
- ↑ Obecnie rękopis jest rozproszony po różnych ośrodkach m.in.: w Hadze, w Baltimore, w Oxfordzie
- ↑ Kren 2003 ↓, s. 276-280.
- ↑ McKendrick 2013 ↓, s. 165.
- ↑ Kren 2003 ↓, s. 276.
- ↑ Lista prac w Lexicon van Boekverluchters. [dostęp 2021-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)].
- ↑ Iluminacje on-line
- ↑ Iluminacje w Bibliotece Brytyjskiej
- ↑ Iluminacje w Getty Museum
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Thomas Kren, Scot McKendrick: Illuminating the Renaissance: The Triumph of Flemish Manuscript Painting in Europe. Getty Museum/Royal Academy of Arts, 2003. ISBN 1-903973-28-7.
- Kathleen Doyle, Scot McKendrick: 1000 Years of Royal Books and Manuscripts. The British Library Publishing Division, 2013. ISBN 978-0712357081.