Modraczek zwyczajny
| ||
| Tarsiger cyanurus[1] | ||
| (Pallas, 1773) | ||
.jpg) Samiec | ||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Nadrząd | neognatyczne | |
| Rząd | wróblowe | |
| Podrząd | śpiewające | |
| Rodzina | muchołówkowate | |
| Rodzaj | Tarsiger | |
| Gatunek | modraczek zwyczajny | |
| Synonimy | ||
| ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
 | ||
Modraczek zwyczajny, modraczek (Tarsiger cyanurus) – gatunek ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae).
Długość ciała wynosi 13–15 cm[2], rozpiętość skrzydeł: 22-24 cm[4], masa ciała 10–18 g[2]. Sylwetka podobna do rudzika. Występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. U ptaków obu płci widoczne są rdzawe boki ciała, szaroniebieskie z wierzchu sterówki i białe gardło. U samca w sezonie lęgowym głowa, wierzch ciała i kuper są szaroniebieskie; u samicy te obszary ciała są szarobrązowe. W szacie spoczynkowej samiec płowieje i przypomina samicę[5].
Modraczki w sezonie lęgowym zamieszkują obszar od Finlandii, północno-zachodniej Rosji i Uralu po Kamczatkę i dalej na południe po Mongolię, Japonię i Chiny. Zimują w południowej i południowo-wschodniej Azji[2]. W Polsce stwierdzony 6 razy (stan w czerwcu 2015), z czego cztery stwierdzenia dotyczą ptaków schwytanych podczas akcji obrączkowania, jedno martwego ptaka znalezionego w Jastarni w październiku 2010, a ostatnie stwierdzenie miało miejsce w maju 2014, kiedy jeden ptak złapał się w sieć ornitologiczną w Kuźnicy[5].
Modraczki gniazdują w lasach iglastych, preferują naturalne, stare i wilgotne lasy świerkowe z obecnymi porostami, często na obszarze górzystym. Zimują w gęstych zaroślach złożonych z liściastych krzewów, preferują wzgórza i okolice górskich szczytów; obserwowane są także przy drogach. Pożywieniem modraczków są bezkręgowce, głównie owady, a poza sezonem lęgowym także i owoce. Biologia gatunku słabo poznana[5]. W Rosji okres lęgowy trwa od maja do sierpnia[6]. Swoje gniazda modraczki budują nisko nad ziemią lub na ziemi, w półotwartej dziupli, między korzeniami drzew[5], pod zwalonym konarem albo w dziurze w skarpie. Mają one formę kubeczka z trawy, mchu, paproci, gałązek i korzeni; wyściółkę stanowią włosy, pióra, delikatne trawy, a niekiedy i igły sosnowe. Zniesienie liczy od 3 do 7 jaj[6].
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tarsiger cyanurus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Collar, N. & de Juana, E.: Orange-flanked Bush-robin (Tarsiger cyanurus). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [dostęp 25 października 2016].
- ↑ Tarsiger cyanurus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Godfellow: Ptaki Europy: przewodnik. Warszawa: Świat Książki, 2007. ISBN 978-83-247-0818-5.
- ↑ a b c d Dominik Marchowski: Ptaki Polski. Kompletna lista 450 stwierdzonych gatunków. Wyd. 1. Warszawa: SBM, 2015, s. 399. ISBN 978-83-7845-983-5.
- ↑ a b Ashpole, J., Burfield, I., Ieronymidou, C., Pople, R., Wheatley, H. & Wright, L: Tarsiger cyanurus -- (Pallas, 1773). BirdLife International, 31 marca 2013. [dostęp 25 października 2016].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. nr 220, poz. 2237
